Ρωσία Βουλγαρία: Το φλερτ της Δύσης με τον Πέτκοφ

Ρωσία και Βουλγαρία παραμένουν εδώ και πολλά χρόνια παραδοσιακά φίλοι. Ο πόλεμος στην Ουκρανία όμως προκάλεσε μία μεγάλη αλλαγή. Ο Πέτκοφ καλείται πλέον να ισορροπήσει μεταξύ της Δύσης και της σχέσης με την Ρωσία, χωρίς να δυσαρεστήσει το Κρεμλίνο.

Σε γενικές γραμμές, με την κρίση αυτή φαίνεται και η ρωσική επιρροή στην Βουλγαρία, όπως επισημαίνεται σε σχετικό άρθρο στο Politico. Ο βούλγαρος πρωθυπουργός, Κιρίλ Πετκόφ απέπεμψε στα τέλη του Φεβρουαρίου, τον γνωστό για τις φιλορωσικές του θέσεις, υπουργό Αμυνας, Στέφαν Γιάνεφ, που έκανε λόγο για «επιχείρηση» των Ρώσων και όχι για «πόλεμο».

Η ψηφοφορία για την καταδίκη της ρωσικής εισβολής

Στη δε ψηφοφορία για την καταδίκη της εισβολής στη Βουλή, το κόμμα των Σοσιαλιστών και το φιλορωσικό ακροδεξιό «Αναγέννηση» αρνήθηκαν να καταδικάσουν τους Ρώσους. Η διείσδυση της ρωσικής προπαγάνδας πάντως, στη βουλγαρική κοινωνία, παραμένει μεγάλη και πολλοί Βούλγαροι πιστεύουν ότι οι ΗΠΑ ευθύνονται για την εισβολή.

Επί Σοβιετικής Ενωσης, η Βουλγαρία θεωρούνταν η «16η Σοβιετική Δημοκρατία», ενώ πολλοί Δυτικοί την χαρακτηρίζουν «Δούρειο Ιππο» της Ευρωπαϊκής Ενωσης, λόγω της στενής της σχέσης με τη Μόσχα. «Η ρωσική επιρροή στη Βουλγαρία δεν έχει αντίστοιχο (σε άλλη χώρα της ΕΕ) και κάνει τη χώρα ευάλωτη. Ο πόλεμος έφερε τις παλιές διχόνοιες στην επιφάνεια», είπε χαρακτηριστικά ο Ρουσλάν Στεφάνοφ, διευθυντής στο Κέντρο για την Μελέτη της Δημοκρατίας, στη Σόφια.

Ο προηγούμενος πρωθυπουργός, Μπόικο Μπορίσοφ, που πρόσφατα συνελήφθη για διαφθορά και αφέθηκε ελεύθερος, ήταν πιο κοντά στο Κρεμλίνο από τον Πετκόφ και την τωρινή κεντρώα κυβέρνηση συνασπισμού.

Το “κλειδί” βρίσκεται στην ενέργεια

Η ενέργεια είναι το σημείο-κλειδί στην επιρροή της Ρωσίας στη Σόφια, καθώς οι ρωσικοί ενεργειακοί κολοσσοί Lukoil και Gazprom έχουν απλώσει τα πλοκάμια τους βαθιά στη Βουλγαρία. Είναι χαρακτηριστικό, γράφει το Politico, ότι πολλοί κατηγορούσαν τη χώρα ότι εμπόδιζε επί χρόνια την κατασκευή του διασυνδετήριου αγωγού στα σύνορα με την Ελλάδα (IGB), ο οποίος θα μετέφερε αέριο από το Αζερμπαϊτζάν, τη Μέση Ανατολή και την κεντρική Ασία, μέσω Τουρκίας, συντελώντας έτσι στην απεξάρτηση της νοτιοανατολικής Ευρώπης από το ρωσικό αέριο. Πάντως, ο Πετκόφ τάσσεται στο πλευρό της Δύσης περισσότερο από τους προκατόχους του.

Την Παρασκευή, η Βουλγαρία απέλασε 10 ρώσους διπλωμάτες, προκαλώντας την οργή της ρωσικής πρεσβείας στη Σόφια που προειδοποίησε τη βουλγαρική κυβέρνηση να μην στείλει όπλα στην Ουκρανία. Την ίδια στιγμή, ο αμερικανός υπουργός Αμυνας, Λόιντ Οστιν, επισκέφθηκε τη Σόφια, το Σάββατο, ανακοινώνοντας μαζί με τον βούλγαρο πρωθυπουργό, την ανάπτυξη μίας πολυεθνικής νατοϊκής δύναμης 1.000 στρατιωτών στη Βουλγαρία. Ακόμα και ο Ρούμεν Ράντεφ, πρόεδρος της Βουλγαρίας, γνωστός και αυτός για τις φιλορωσικές του θέσεις, που επανεξελέγη τον Νοέμβριο, κρατά χαμηλούς τόνους αυτή τη φορά και μάλιστα καταδίκασε κι αυτός τον πόλεμο.

Διχασμένη η κοινωνία

Υπάρχουν οι φωνές που ζητούν την απομάκρυνση του μνημείου στον Σοβιετικό Σρατό, στην καρδιά της Σόφιας, ενώ διαδηλωτές με ρωσικές σημαίες αποδοκίμασαν τον Πετκόφ σε πρόσφατη δημόσια ομιλία του. «Υπάρχει μία ισχυρή βάση στη χώρα, πάνω στην οποία εξαπλώνονται τώρα οι ρωσικές θεωρίες συνομωσίας για τον πόλεμο. Το χειρότερο είναι ότι πολλοί Βούλγαροι πιστεύουν στην παραπληροφόρηση χωρίς καν να την αμφισβητούν».

Τουλάχιστον, πρόσφατες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι μειώνεται η δημοτικότητα του Πούτιν: από 55% τον περσινό Ιούλιο, έπεσε στο 32% λίγες ημέρες πριν την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. «Οι Βούλγαροι βλέπουν τον Πούτιν ως έναν γενναίο, δυνατό, αποφασισμένο ηγέτη που είναι έτοιμος να αμφισβητήσει τη Δύση και τις ΗΠΑ. Αλλά η εισβολή στην Ουκρανία ήταν μία ευθεία επίθεση στην Ευρώπη και πολλοί θα το δουν αυτό ως απειλή», σημείωσε η Μποριάνα Ντιμίτροβα, στέλεχος της εταιρείας δημοσκοπήσεων.