Μετά τον πόλεμο ο λιμός: Έρχεται δύσκολο Φθινόπωρο – Οι ανατιμήσεις ήταν μόνο η αρχή
Πηγή Φωτογραφίας: NEW LINE MAGAZINE
Η Ουκρανία ήταν ανέκαθεν το «μεγάλο καλάθι άρτου» της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Μία αγροτική δύναμη που κατόπιν, μετά την ανεξαρτητοποίησή της, τροφοδοτούσε την Ευρώπη με πάνω από το 50% των προϊόντων πρώτης ανάγκης, σιτηρών ως επί τω πλείστον.
Ο πόλεμος ευλόγως τρόμαξε την ανθρωπότητα λόγω της ενεργειακής κρίσης, το φάσμα όμως των επιπτώσεων του πολέμου, φαίνεται πλέον, ότι είναι τελικά πολύ πιο ευρύ και βαθύ.Δεν είναι μόνο ότι Ρωσία και Ουκρανία συνιστούν δύο από τους κορυφαίους παραγωγούς και εξαγωγείς σιτηρών στον κόσμο. Η Ρωσία είναι επίσης κορυφαία εξαγωγός χώρα φυτοφαρμάκων, που είναι απαραίτητα για περιοχές όπως η Αφρική.
Politico – ΟΗΕ: Διατροφική και μεταναστευτική κρίση φέρνει ο πόλεμος στην Ουκρανία
«Δαπανήστε τώρα χρήματα κατά της πείνας ανά τον κόσμο, αλλιώς θα υποφέρουμε αργότερα από μεταναστευτική κρίση», προειδοποιεί τους Ευρωπαίους ηγέτες ο εκτελεστικός διευθυντής του Παγκόσμιου Προγράμματος Σίτισης (World Food Programme).
Ο ίδιος βρίσκεται στις Βρυξέλλες σε μια προσπάθεια κινητοποίησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συναντώντας την Τρίτη δύο Ευρωπαίους Επιτρόπους. Προειδοποιεί μάλιστα ότι εάν η κρίση σίτισης ξεφύγει από κάθε έλεγχο και ο κόσμος αντιμετωπίσει σοβαρές ελλείψεις, ακόμη και η πλούσια Δύση θα υποστεί πολιτική αναταραχή.
Σε συνέντευξή του στο περιοδικό Politico, ο Ντέιβιντ Μπίζλι, επισήμανε ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχει προκαλέσει σεισμικές δονήσεις στις διεθνείς αγορές τροφίμων, επιδεινώνοντας το ήδη οξύ πρόβλημα του παγκόσμιου λιμού με την προβληματική προμήθεια τροφίμων και την άνοδο των τιμών.
Αυτά είναι πιθανόν να οδηγήσουν τις φτωχότερες και πληττόμενες από πείνα περιοχές του πλανήτη σε πολιτικό χάος και στη δημιουργία μιας άνευ προηγουμένη μεταναστευτικής κρίσης, πρόσθεσε.
Ο επικεφαλής του World Food Programme, που είναι παρακλάδι του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, προειδοποίησε ότι η Ευρώπη πρέπει να προσφέρει περισσότερη χρηματοδότηση, διαφορετικά θα υποστεί τις συνέπειες της κατάρρευσης αυτών των περιοχών.
«Μας λείπουν δισεκατομμύρια δολάρια, και αν αποτύχουμε να προσφέρουμε κάποια από αυτά φέτος σημαίνει ότι θα έχουμε λιμό, αποσταθεροποίηση και μαζική μετανάστευση», είπε χωρίς περιστροφές ο κ. Μπίζλι.
Έρχεται ακόμα πιο δύσκολο Φθινόπωρο
Η κρίσιμη στιγμή θα έρθει αυτό το φθινόπωρο, εκτίμησε ο κ. Μπίζλι, όταν ο πλήρης αντίκτυπος του πολέμου θα γίνει αισθητός.
«Εάν νομίζετε ότι τώρα έχουμε την κόλαση επί γης, απλώς προετοιμαστείτε», προειδοποίησε γλαφυρά ο επικεφαλής του οργανισμού με έδρα τη Ρώμη: «Εάν αγνοήσουμε τη Βόρεια Αφρική, η Βόρεια Αφρική θα έρθει στην Ευρώπη. Εάν αγνοήσουμε τη Μέση Ανατολή, η Μέση Ανατολή θα έρθει στην Ευρώπη», προέβλεψε χαρακτηριστικά.
«Τι νομίζετε ότι πρόκειται να συμβεί στο Παρίσι, στο Σικάγο και τις Βρυξέλλες όταν δεν υπάρχουν αρκετά τρόφιμα», δήλωσε από τη βελγική πρωτεύουσα: «Είναι εύκολο να κάθεστε με την άνεσή σας στον πανάκριβο πύργο σας όταν δεν είστε αυτοί που λιμοκτονούν», είπε ο κ. Μπίζλι.
Το σοκ των ανατιμήσεων ήταν μόνο η αρχή
Προειδοποιήσεις ΟΗΕ για επισιτιστική κρίση λόγω του πολέμου
Το σύστημα προμήθειας τροφίμων της Ουκρανίας επιδεινώνεται ραγδαία, θέτοντας σε κίνδυνο τους πολίτες, οδηγώντας ολοταχώς μια παγκόσμια κρίση με τις τιμές σε υψηλά επίπεδα ρεκόρ, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών.
Η ρωσική εισβολή διαταράσσει την ικανότητα της Ουκρανίας να μεταφέρει προμήθειες τροφίμων εντός και εκτός της χώρας, ανέφερε η υπηρεσία του ΟΗΕ. Η Ουκρανία είναι ο πέμπτος μεγαλύτερος παραγωγός σιταριού στον κόσμο.Η τιμή του σιταριού έχει αυξηθεί κατά 24% από τον Φεβρουάριο έως τον Μάρτιο, ωθώντας τις τιμές σε επίπεδα ρεκόρ και πιέζοντας τα έθνη που βασίζονται σε σιτηρά από την Ουκρανία.«Με τις παγκόσμιες τιμές των τροφίμων σε υψηλό όλων των εποχών, το WFP ανησυχεί για τις επιπτώσεις της σύγκρουσης στην παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια», δήλωσε ο Kern.Πριν από τον πόλεμο, το WFP αγόραζε τις μισές προμήθειες σιταριού από την Ουκρανία. Ο Λίβανος είναι μια χώρα που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις ουκρανικές προμήθειες, είπε ο Kern, καθώς προμηθεύεται περισσότερο από το 60% του σιταριού του από την Ουκρανία.
Καταιγίδα πείνας
Οι αυξανόμενες τιμές των σιτηρών πυροδοτούν ευρύτερους φόβους ότι εκατομμύρια από τους φτωχότερους ανθρώπους του κόσμου θα αντιμετωπίσουν σοβαρό πρόβλημα σίτισης.
Στη ζώνη άμεσης κρίσης βρίσκονται χώρες που εξαρτώνται αποκλειστικά ή σε μεγάλο βαθμό από την Ουκρανία και τη Ρωσία, όπως η Αίγυπτος, η Τυνησία, η Αλγερία, το Μαρόκο, ο Λίβανος και η Τουρκία.
Το 48% των εισαγωγών σιταριού στην Αλγερία προέρχεται από την Ουκρανία, σύμφωνα με έρευνα της Gallup. Αυτές οι χώρες θα πρέπει για τα επόμενα χρόνια να στραφούν σε άλλες χώρες εξαγωγείς για να αγοράσουν σιτηρά, γεγονός που θα αυξήσει και τις παγκόσμιες τιμές.
Η Ουκρανία και η Ρωσία κατέχουν το 29% των παγκόσμιων εξαγωγών σιταριού με το ψωμί να είναι η βασική τροφή σε πολλές από τις φτωχές χώρες που εξάγουν τρόφιμα. Όσο για τη Ρωσία, κανείς δεν γνωρίζει αν η Μόσχα θα θέλει να συνεχίσει να εξάγει μεγάλο μέρος της αγροτικής παραγωγής της όπως πριν ή αν θα μπορεί, μετά τις κυρώσεις που της έχει επιβάλλει η Δύση.
Οι τιμές των σιτηρών αυξήθηκαν κατά 50% τις δύο πρώτες εβδομάδες του πολέμου, σύμφωνα με τον Matin Qaim, καθηγητή γεωργικών οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Βόννης με τον ΟΗΕ να έχει χαρακτηρίσει ήδη το 2022 ως «έτος καταστροφικής πείνας».
Τέλος στο ηλιέλαιο
Κι αν στην Ελλάδα και τις χώρες του νότου το ελαιόλαδο αποτελεί βασικό συστατικό της διατροφής, η υπόλοιπη Ευρώπη τρέφεται με ηλιέλαιο που εισάγει κατά 50% από την Ουκρανία.
«Η έλλειψή του θα προκαλέσει προφανώς διαταραχές στον εφοδιασμό της ευρωπαϊκής αγοράς η οποία εξαρτάται από τις τακτικές προμήθειες ουκρανικού ηλιέλαιου», αναφέρει η Nathalie Lecocq, γενική διευθύντρια της FEDIOL, της ένωσης συσκευασίας των φυτικών ελαίων της Ε.Ε. που προμηθεύουν τη βιομηχανία τροφίμων.
Όμως και ο Rubén Moreno, επικεφαλής του ισπανικού ομίλου βιομηχανίας ζαχαροπλαστικής Produlce, υποστηρίζει ότι τα αποθέματά τους κινδυνεύουν να εξαντληθούν τις επόμενες δύο έως τρεις εβδομάδες λέγοντας ότι οι επιπτώσεις θα επεκταθούν και πέρα από τον ισπανικό τομέα γλυκών και αρτοποιίας.
«Βρισκόμαστε σε μια κατάσταση όπου ολόκληρη η ευρωπαϊκή και η παγκόσμια βιομηχανία τροφίμων παλεύουν για τα αποθέματα ηλιέλαιου που έχουν απομείνει», είπε.
«Το φθινόπωρο τα δύσκολα»
Η Ρωσία είναι με διαφορά ο μεγαλύτερος παραγωγός σιταριού παγκοσμίως, ενώ ακολουθούν ΗΠΑ, Καναδάς, Γαλλία και στην πέμπτη θέση η Ουκρανία. Όπως όμως επισημαίνει ο Μάτιν Κάιμ τα δύσκολα έπονται: «Ο μεγαλύτερος όγκος της παραγωγής σιταριού από την Ρωσία και την Ουκρανία εξάγεται το φθινόπωρο. Κατά συνέπεια οι μεγαλύτερες δυσκολίες είναι ακόμα μπροστά μας».
Σύμφωνα με τον συγκεκριμένο ειδικό, ο πόλεμος δεν θέτει εμπόδια μόνο στις εξαγωγές. Αν διαρκέσει, τότε θα καθυστερήσει η σπορά και ο θερισμός με επιπτώσεις στη διεθνή τιμή του σιταριού.
Ιδιαίτερο πρόβλημα μάλιστα, θα αντιμετωπίσουν υπό ανάπτυξη χώρες, όπως η Αίγυπτος και ο Λίβανος, οι οποίες εισάγουν το 70 με 90 % των τροφίμων που καταναλώνουν: «Διαπιστώνουμε άνοδο τιμών όχι μόνο στο σιτάρι, αλλά και σε άλλα τρόφιμα. Για τα φτωχότερα κοινωνικά στρώματα στις υπό ανάπτυξη χώρες αυτό σημαίνει πρωτίστως πείνα. Διότι δεν μπορούν να κάνουν τίποτα άλλο από το τρώνε λιγότερο».
Για τον επικεφαλής του Κέντρου Ερευνών για την Ανάπτυξη ZEF στη Βόννη το ζητούμενο τώρα είναι να βρεθούν τρόποι, έτσι ώστε να επιτραπούν οι εξαγωγές σιταριού από την Ρωσία για να αποτραπούν παράπλευρές απώλειες κυρίως σε υπό ανάπτυξη χώρες. Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός ο Μάτιν Κάιμ προτείνει να υπάρξουν εξαιρέσεις στις κυρώσεις της Δύσης έναντι της Ρωσίας, οι οποίες θα πρέπει να αφορούν αποκλειστικά στις εξαγωγές σιταριού.
Διαβάστε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο
Το σχόλιο σας