Ουκρανία: H έκκληση της Κομισιόν προς τα κράτη μέλη

Αν και απίθανο σενάριο, η απειλή της Μόσχας για χρήση πυρηνικών στην Ουκρανία είναι υπαρκτή. Για τον λόγο αυτό, οι Βρυξέλλες προτρέπουν έτσι τα κράτη-μέλη να αποθηκεύσουν χάπια ιωδίου, προστατευτικές στολές και άλλα φάρμακα, ενώ αναζητούν τρόπους αντιμετώπισης και χημικών ή βιολογικών επιθέσεων από τη Μόσχα.

«Η Κομισιόν εργάζεται ώστε να διασφαλίσει ότι θα υπάρξει μεγαλύτερη ετοιμότητα στους τομείς των χημικών, βιολογικών, ραδιενεργών και πυρηνικών απειλών (CRBN) και αυτό είναι κάτι πρωθύστερο του πολέμου στην Ουκρανία», δήλωσε εκπρόσωπός της. Οπως επισημαίνουν οι «Financial Times», οι Βρυξέλλες εφαρμόζουν τα μαθήματα που διδάχθηκαν από την πανδημία, η οποία βρήκε την Ευρώπη απροετοίμαστη σε ό,τι αφορά τα εμβόλια ή τις προστατευτικές στολές. Τον περασμένο Σεπτέμβριο ιδρύθηκε έτσι η Υπηρεσία Προετοιμασίας και Αντιμετώπισης Εκτακτων Υγειονομικών Απειλών (HERA), για να εντοπίσει πιθανές μελλοντικές υγειονομικές κρίσεις και να προετοιμαστεί γι’ αυτές. Μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, όμως, πολλοί ευρωβουλευτές επισημαίνουν ότι η Υπηρεσία αυτή πρέπει να κινηθεί ταχύτερα.

Κίνδυνος χρήσης μη στρατηγικών πυρηνικών

«Πρέπει να διδαχθούμε από την Covid-19», λέει η Βερονίκ Τριγιέ-Λενουάρ, ευρωβουλευτής με το κόμμα «Εμπρός» του Εμανουέλ Μακρόν. «Χρειαζόμαστε συγκεκριμένα μέτρα για τους πυρηνικούς σταθμούς. Δεν είμαστε έτοιμοι. Δεν έχουμε τα απαιτούμενα αποθέματα. Είμαστε αντιμέτωποι με μια πυρηνική απειλή από έναν τρελό τύπο στο Κρεμλίνο. Χρειαζόμαστε λοιπόν ένα ευρωπαϊκό απόθεμα, όπως και ένα σύστημα μέτρησης και προειδοποίησης. Πρέπει να κάνουμε προσομοιώσεις για να είμαστε έτοιμοι».

Ο κίνδυνος να χρησιμοποιήσει ο Βλαντίμιρ Πούτιν στρατηγικά πυρηνικά όπλα, κάτι που θα ανάγκαζε τη Δύση να απαντήσει με αποτέλεσμα να οδηγηθεί ο κόσμος σε έναν πυρηνικό όλεθρο, είναι πολύ μικρός. Τίποτα δεν αποκλείει όμως να χρησιμοποιήσει ο ρώσος πρόεδρος μικρότερα, «μη στρατηγικά» πυρηνικά όπλα, τα οποία θα μπορούσαν να διαλύσουν τα 160 άρματα μάχης μιας τεθωρακισμένης μεραρχίας, αλλά δεν θα οδηγούσαν αναγκαστικά σε έναν Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Στα όπλα αυτά μάλιστα, που δεν καλύπτονται από τη συνθήκη New Start του 2010, η Ρωσία έχει υπεροπλία. Σύμφωνα με περυσινή έκθεση του αμερικανικού Κογκρέσου, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν μόλις 230 τέτοια όπλα (τα 100 από τα οποία είναι εγκατεστημένα σε αεροσκάφη στην Ευρώπη), ενώ η Ρωσία έχει 2.000.

Παγκόσμια ανησυχία

Είναι έτσι σαφές ότι δημιουργείται ένα κλίμα μεγάλης ανησυχίας στην Ευρώπη, που μερικές φορές φτάνει στα όρια του πανικού. Μετά την καταστροφή ενός ουκρανικού πυρηνικού σταθμού από τις ρωσικές δυνάμεις, οι κάτοικοι χωρών όπως το Βέλγιο, η Βουλγαρία και η Τσεχική Δημοκρατία έτρεξαν στα φαρμακεία για να προμηθευτούν χάπια ιωδιούχου καλίου, με αποτέλεσμα τα σκευάσματα αυτά να εξαντληθούν. Η ουσία που περιέχεται σε αυτά τα χάπια έχει την ιδιότητα να προκαλεί κορεσμό του θυρεοειδή αδένα με ιώδιο και δεν επιτρέπει την απορρόφηση του ραδιενεργού ιωδίου που απελευθερώνεται σε περίπτωση ατυχήματος ή πλήγματος – η οποία μπορεί να προκαλέσει καρκίνους. Πρόκειται για ένα χαρακτηριστικό που την καθιστά πολύτιμη, παρά το ότι δεν μπορεί να θεωρηθεί πανάκεια – ανάμεσα στα άλλα, επειδή ούτε «θωρακίζει» άλλα μέρη του σώματος, ούτε όμως καλύπτει άλλα ραδιενεργά στοιχεία, όπως είναι το καίσιο, το αμερίκιο και το στρόντιο.

Οπως επισημαίνει πάντως η «Washington Post», τα CDC των ΗΠΑ προειδοποιούν ότι η λήψη χαπιών με δραστική ουσία το ιωδιούχο κάλιο πρέπει να γίνεται μόνο με την καθοδήγηση ειδικών, καθώς η υπερβολική δόση όχι απλώς δεν προστατεύει περισσότερο, αλλά μπορεί να προκαλέσει σοβαρές νοσήσεις ή ακόμη και θάνατο.