Politico: Το ΝΑΤΟ δεν χρειάζεται να πολεμήσει ξανά τον Ψυχρό Πόλεμο

Η δυτική στρατιωτική συμμαχία αντιμετωπίζει μία άνευ προηγουμένου πίεση από τα ανατολικά μέλη της, τα οποία της ζητούν να επιστρέψει στη στάση του Ψυχρού Πολέμου του 1980, με τμήματα αρμάτων μάχης να σταθμεύουν στα σύνορά της για να αποτρέψουν μια επιθετική, απρόβλεπτη Ρωσία από το να πάει πέρα ​​από την Ουκρανία.

Αυτό θα ήταν λάθος — και δυνητικά τεράστια σπατάλη των προγραμματισμένων αυξήσεων της Ευρώπης στις αμυντικές δαπάνες.

Σίγουρα, η εδαφική άμυνα δεν ήταν κορυφαία προτεραιότητα για το ΝΑΤΟ για τα 25 χρόνια μεταξύ της πτώσης του Τείχους του Βερολίνου και της κατάληψης της Κριμαίας από τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Οι τεθωρακισμένες δυνάμεις του μειώθηκαν δραστικά και κυρίως αφέθηκαν να σκουριάσουν. Αντίθετα, μεγάλο μέρος της πολιτικής της προσοχής και της στρατιωτικής προσπάθειας της επικεντρώθηκε στη λεγόμενη διαχείριση κρίσεων «εκτός περιοχής», τη διατήρηση της ειρήνης και τις εκπαιδευτικές επιχειρήσεις από τα Δυτικά Βαλκάνια μέχρι το Αφγανιστάν, τη Λιβύη και το Ιράκ.

Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η συμμαχία πρέπει να στραφεί στο αντίθετο άκρο

Οι κινητές, διάσπαρτες δυνάμεις της Ουκρανίας —υπέρμετρες αν και εξαιρετικά αποτελεσματικές— και η προσέγγιση ολόκληρης της κοινωνίας στην άμυνα αποτελούν έναν έξυπνο τρόπο για να σταματήσει και να αποκρούσει μια παλιομοδίτικη ρωσική επίθεση. Οι τακτικές χτυπήστε και τρέξτε, χρησιμοποιώντας φορητά αμερικανικά αντιαρματικά όπλα Javelin και αντιαεροπορικούς πυραύλους Stinger που εκτοξεύονται στον ώμο – και οι δύο τεχνολογίες από τις δεκαετίες του 1980 και του 1990 – έχουν αμβλύνει την πανοπλία της Μόσχας και της αρνήθηκαν την αεροπορική υπεροχή.

Ομοίως, όταν μια κυβερνοεπίθεση απέκλεισε τις συνδέσεις στο Διαδίκτυο που χρησιμοποιούσε ο στρατός της Ουκρανίας, το Κίεβο μπόρεσε να μεταβεί σε τερματικά που αποστέλλονται από το Starlink του Έλον Μασκ μέσα σε λίγες εβδομάδες, συνδέοντας τα drones παρακολούθησης, τη διοίκηση και τον έλεγχο και το αντιαρματικό πυροβολικό σε πραγματικό χρόνο. με καταστροφικό αποτέλεσμα.

Ωστόσο, όλα αυτά δεν έχουν καθησυχάσει ακόμα τα ανήσυχα έθνη της Βαλτικής, που βλέπουν την καταστροφή που προκαλείται στις πόλεις και τις υποδομές της Ουκρανίας και φοβούνται ότι είναι οι επόμενοι στο μενού του Πούτιν.

Στην έκτακτη σύνοδο κορυφής της συμμαχίας στις 24 Μαρτίου, η Πρωθυπουργός της Εσθονίας Κάγια Κάλλας ηγήθηκε των εκκλήσεων των ανατολικών συμμάχων για μια μαζική, μόνιμη παρουσία του ΝΑΤΟ, ζητώντας μια πλήρη ετοιμοπόλεμη μεραρχία στη χώρα της — κάτι που θα απαιτούσε τουλάχιστον πενταπλάσιο αριθμό συμμαχικών δυνάμεων που αναπτύσσονται επί του παρόντος στο κράτος της Βαλτικής σε εκ περιτροπής βάση.

«Το ΝΑΤΟ θα υπερασπιστεί κάθε εκατοστό της επικράτειάς του. Χρειαζόμαστε αξιόπιστη άμυνα στην ξηρά, στον αέρα και στη θάλασσα. Η τρέχουσα κατάσταση στην περιοχή μας δεν είναι επαρκής από αυτή την άποψη», είπε η Κάλλας μετά από συνάντηση με τον Δανό ομόλογό της. «Πρέπει να κλείσουμε το χάσμα»

Οι μικρές πολυεθνικές ομάδες μάχης του ΝΑΤΟ που στάλθηκαν στην Εσθονία, τη Λετονία, τη Λιθουανία και την Πολωνία μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία το 2014 είχαν σχεδιαστεί για να καθησυχάσουν αυτούς τους ανήσυχους, πρώην κομμουνιστές συμμάχους και να αποτρέψουν τον Πούτιν — να προβεί σε εδαφική άμυνα. Η λειτουργία τους ήταν να χρησιμεύουν ως σύρμα ταξιδιού, σηματοδοτώντας ότι οι στρατιώτες των ΗΠΑ, Βρετανίας, Γερμανίας, Καναδά ή Γαλλίας θα ήταν από τους πρώτους που θα σκοτωθούν σε οποιαδήποτε ρωσική επίθεση, διεθνοποιώντας τη σύγκρουση από την αρχή και ενεργοποιώντας τη δέσμευση αμοιβαίας άμυνας του Άρθρου V του ΝΑΤΟ.

Ενώ το έκανε αυτό, η συμμαχία τήρησε την επιστολή του Ιδρυτικού Νόμου ΝΑΤΟ-Ρωσίας του 1997, με την οποία είχε δεσμευτεί να παραιτηθεί από την «πρόσθετη μόνιμη εγκατάσταση σημαντικών δυνάμεων μάχης» σε νέα ανατολικά κράτη μέλη «στο τρέχον και προβλέψιμο περιβάλλον ασφαλείας».

Αλλά υπάρχει πλέον ευρέως διαδεδομένη συμφωνία στο ΝΑΤΟ ότι αυτές οι υποσχέσεις δεν ισχύουν πλέον, δεδομένης της κατάφωρης παραβίασης της συμφωνίας από τη Ρωσία μέσω της εισβολής σε ένα κυρίαρχο ευρωπαϊκό κράτος. Και από τότε που ρωσικά άρματα μάχης εισήλθαν στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο, το ΝΑΤΟ διπλασίασε το μέγεθος της λεγόμενης Ενισχυμένης Έμπροσθεν Παρουσίας του και ανακοίνωσε σχέδια να τοποθετήσει παρόμοιες πολεμικές πολυεθνικές μονάδες στη Σλοβακία, την Ουγγαρία, τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία.

Το ΝΑΤΟ έχει τώρα 40.000 στρατιώτες στην ανατολική πλευρά υπό άμεση διοίκηση — 10 φορές περισσότερο από τον κανόνα εν καιρώ ειρήνης — αλλά πολλοί ανατολικοί αξιωματούχοι θεωρούν ότι αυτό είναι απλώς η αρχή μιας πολύ μεγαλύτερης συγκέντρωσης τεθωρακισμένων, κάτι που ελπίζουν ότι θα κατοχυρωθεί στη νέα Στρατηγική Αντίληψη λόγω που θα εγκριθεί στη Σύνοδο Κορυφής της Μαδρίτης στα τέλη Ιουνίου.

Υπάρχουν πολλά που πρέπει να κάνει το ΝΑΤΟ. Πρέπει να αναβαθμίσει την εναέρια αστυνόμευσή του στις περιοχές της Βαλτικής και της Μαύρης Θάλασσας σε μια πλήρως ολοκληρωμένη αεράμυνα, με πρόσθετα ραντάρ και πυραύλους εδάφους-αέρος, καθώς και μαχητικά αεροσκάφη που αναπτύσσονται πιο κοντά στη Ρωσία. Θα πρέπει επίσης να διεξάγει ενισχυμένες ασκήσεις συλλογικής άμυνας για να διασφαλίσει ότι η στρατηγική της για «ταχεία ενίσχυση σε κρίση» λειτουργεί στην πράξη και ότι οι συμμαχικές δυνάμεις είναι σε θέση να λειτουργούν μαζί με τον τυπικό εξοπλισμό και τις επικοινωνίες.

Αλλά όλα αυτά απέχουν πολύ από τη στάση της «μπροστινής άμυνας» που διατήρησε η συμμαχία στη Γερμανία καθ ‘όλη τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Η αποστολή του ΝΑΤΟ τότε ήταν να σταματήσει τα σοβιετικά τανκς να ξεχύνονται μέσω του Fulda Gap, μιας στρατηγικής κοιλάδας μεταξύ των συνόρων της Ανατολικής Γερμανίας και της δυτικογερμανικής πόλης της Φρανκφούρτης – ένα σημαντικό οικονομικό κέντρο και έδρα μιας μεγάλης αεροπορικής βάσης των ΗΠΑ.

Σήμερα, ορισμένοι στρατηγοί κατασκοπεύουν μια παρόμοια στρατηγική ευπάθεια στο λεγόμενο χάσμα Suwalki, μια επίπεδη περιοχή γεωργικής γης στα πολωνο-λιθουανικά σύνορα που χωρίζει τον ρωσικό βαλτικό θύλακα του Καλίνινγκραντ από την επικράτεια της ρωσικής συμμάχου Λευκορωσίας. Η ανησυχία τους είναι ότι τα ρωσικά στρατεύματα θα μπορούσαν να καταλάβουν και να οχυρώσουν γρήγορα τον διάδρομο μήκους 65 χιλιομέτρων, αποκόπτοντας τις χώρες της Βαλτικής από την υπόλοιπη Ευρώπη.

Ως εκ τούτου, είναι κατανοητή η επιθυμία για μια βαρύτερη, μόνιμη δύναμη που θα κάνει την κόκκινη γραμμή για τη Μόσχα ακόμη ευρύτερη. Αλλά εκεί κρύβεται ο κίνδυνος να ακολουθήσετε λάθος δρόμο.

Στον πόλεμο του 21ου αιώνα, τα όπλα με ελιγμούς κατά της πλατφόρμας είναι πολύ πιο πιθανό να ωφεληθούν από ακριβές πλατφόρμες, όπως τανκς, βαριά βομβαρδιστικά ή αεροπλανοφόρα. Είναι επίσης αρκετές φορές φθηνότερα και πιο γρήγορα στην αγορά.

«Σε αυτή την εποχή του ημιαυτόνομου αντιπλατφορμικού πολέμου, η επίθεση για να καταλάβει εδάφη είναι πιο δύσκολη από ποτέ. . . έως ότου τα ρομπότ δολοφόνοι είναι διαθέσιμα σε ποσότητες επαρκείς για να κάνουν τέτοια πράγματα», είπε ο Κρις Κρεμίδας-Κόρτνεϊ, ανώτερος συνεργάτης στο think tank Friends of Europe και πρώην αξιωματικός του αμερικανικού στρατού. «Η ομάδα πεζικού του μέλλοντος μπορεί να είναι ένας άνθρωπος και εννέα ρομπότ και η θνησιμότητα τους μπορεί να είναι εφάμιλλη με μια εταιρεία δεξαμενών του 2020».

Δεν έχει νόημα να προετοιμαστούμε για να ξαναδούμε τους χθεσινούς πολέμους.  Πρέπει να είναι ευκίνητο, ελαφρύ και γρήγορο στην εδαφική άμυνα του, με επίγνωση της κατάστασης σε πραγματικό χρόνο, να μην χτίζει μια στατική γραμμή Maginot στο ανατολικό μέτωπο.

Ο Moshe Dayan, ο θρυλικός Ισραηλινός στρατηγός και υπουργός Άμυνας, συνήθιζε να αστειεύεται ότι «όταν το λιοντάρι ξαπλώνει με το αρνί, θέλω να γίνω το λιοντάρι». 

Αλλά η αγκαθωτή άμυνα της Ουκρανίας δείχνει ότι όταν το λιοντάρι βρίσκεται με τον σκαντζόχοιρο, ίσως είναι καλύτερο να είναι ο σκαντζόχοιρος.