Ρωσικά πυρηνικά: Ο γεωπολιτικός μοχλός πίεσης του Πούτιν και η εξάρτηση της ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας

Από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία μετά την εισβολή της Ρωσίας τα πυρηνικά ήταν και συνεχίζουν να είναι σε πρώτο πλάνο συζήτησης. Οι σταθμοί της Ουκρανίας παράγουν πάνω από το 50% των ενεργειακών αναγκών της χώρας και τα 2/5 των ενεργειακών αναγκών αρκετών χωρών του πρώην Σοβιετικού μπλοκ, από τη Φινλανδία μέχρι τη Βουλγαρία.

Ένα από τα ζητήματα που έχουν απασχολήσει τις κυβερνήσεις είναι το ενεργειακό πρόβλημα και η ανάγκη απαγκίστρωσης  των ευρωπαϊκών πυρηνικών εργοστασίων από τα ρωσικά πυρηνικά καύσιμα. Για τη Μόσχα, τα πυρηνικά καύσιμα αποτελούν έναν επιπλέον γεωπολιτικό μοχλό πίεσης, ενώ η Ρωσία χρηματοδοτεί την επέκταση της Rosatom στις αγορές της Κίνας, της Ινδίας, του Ιράν και της Τουρκίας, καμία εκ των οποίων δεν έχει επιβάλλει κυρώσεις στη χώρα.

Τα πυρηνικά καύσιμα διαφέρουν από τον άνθρακα και το φυσικό αέριο αφού χρειάζονται εξαιρετικά εξειδικευμένες μονάδες για την ασφαλή παραγωγή τους. Η πιθανή επιβολή κυρώσεων προς τη συγκεκριμένη βιομηχανία μπορεί να αφήσει περίπου 100 εκατομμύρια Ευρωπαίους πολίτες χωρίς ρεύμα.

Λίγα κράτη στον πλανήτη έχουν την τεχνολογία και τις υποδομές για τον εμπλουτισμό ουρανίου και την μετατροπή του σε  κεραμικά πέλλετ που θα εισαχθούν σε ράβδους καυσίμων ζιρκονίου με ασφαλή και σωστό τρόπο. Παράλληλα, πρέπει να ακολουθούνται και οι εκατοντάδες κανόνες οι οποίοι εξασφαλίζουν πως το ουράνιο δε θα χρησιμοποιηθεί ως όπλο.

Πέντε πράγματα για το πυρηνικό εργοστάσιο της Ζαπορίζια

• Είναι το μεγαλύτερο εργοστάσιο πυρηνικής ενέργειας όχι μόνο στην Ουκρανία αλλά και συνολικά στην Ευρώπη με βάση τη δυναμικότητα παραγωγής. Η Ουκρανία έχει συνολικά 4 πυρηνικούς σταθμούς, που αθροιστικά καλύπτουν το ήμισυ των αναγκών της σε ηλεκτρικό ρεύμα. 
• Είναι  η πρώτη φορά που ξεσπά πόλεμος σε μία χώρα με τόσο ανεπτυγμένο πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας, σύμφωνα με τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας.

• Οι έξι μονάδες της Ζαπορίζια έχουν έκαστη δυναμικότητα 950 μεγαβάτ. Αθροιστικά φτάνουν στα 5,7 γιγαβάτ. Η πρώτη μόνη συνδέθηκε στο δίκτυο ηλεκτρικού ρεύματος της χώρας το 1984 και η τελευταία το 1995.
• Το πυρηνικό εργοστάσιο αυτή τη στιγμή υπολειτουργεί. Η μονάδα 1 είναι εκτός λειτουργίας. Οι μονάδες 2 και 3 έχουν αποσυνδεθεί από το δίκτυο προκειμένου να αποθερμανθούν. Η μονάδα 4 λειτουργεί σε ισχύ 690 MW. Οι μονάδες 5 και 6 είναι σε διαδικασία αποθέρμανσης.
• Το πυρηνικό εργοστάσιο είναι στρατηγικής σημασίας για τη Μόσχα, αφού απέχει μόλις 200 χιλιόμετρα από την Κριμαία, που προσαρτήθηκε στη Ρωσία το 2014