Το αυταρχικό κράτος της Ρωσίας καιροφυλακτεί

Η Ρωσία είναι πλέον η χώρα που έχει υποστεί τις περισσότερες κυρώσεις, ξεπερνώντας το Ιράν. 

Η Δύση έχει εναποθέσει μεγάλες ελπίδες σε οικονομικές κυρώσεις για τη διακοπή του πολέμου. Η Ρωσία είναι πλέον η χώρα που έχει υποστεί τις περισσότερες κυρώσεις, ξεπερνώντας το Ιράν. Ως αποτέλεσμα, η οικονομία της Ρωσίας είναι πιθανό να υποφέρει βαθιά, με το ΑΕΠ να πέφτει κατακόρυφα, τον πληθωρισμό να εκτοξεύεται και ορισμένους κλάδους, όπως, για παράδειγμα, η αεροπορία, να μαραίνεται. Αλλά κάτι από αυτά θα κάνει το καθεστώς να χάσει τη δύναμή του;

Η απάντηση του Κρεμλίνου μέχρι στιγμής υποδηλώνει ότι έχει ακόμη στην διάθεσή του εργαλεία για να αμυνθεί έναντι μιας συνολικής οικονομικής κατάρρευσης. Αν και η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας έπρεπε να επιβάλει ελέγχους κεφαλαίων και να επιβάλει τη μετατροπή του 80% των εσόδων από εξαγωγές σε ρούβλια, εξακολουθεί να είναι σε θέση να παρέχει στις τράπεζες επαρκή ρευστότητα για να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους και να σταματήσει τον τραπεζικό πανικό. Και τα χρήματα συνεχίζουν να ρέουν στη Ρωσία χάρη στις εξαγωγές ενέργειας της. Πριν από τον πόλεμο, η Δύση κατέβαλε στη Ρωσία κατά μέσο όρο περίπου 500 εκατομμύρια δολάρια την ημέρα για πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Από την εισβολή στην Ουκρανία και μετά, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει πληρώσει στη Ρωσία 35 δισεκατομμύρια ευρώ (38 δισεκατομμύρια δολάρια) για καύσιμα, κάπου 36 φορές περισσότερα από αυτά που έστειλε στην Ουκρανία για να ενισχύσει την άμυνά της κατά της Ρωσίας (1 δισεκατομμύριο ευρώ ή 1,1 δισεκατομμύρια δολάρια). Τα κέρδη από τις εξαγωγές της Ρωσίας σε συνδυασμό με τη μείωση των εισαγωγών, πιθανότατα θα παράγουν ένα αρκετά μεγάλο θετικό ισοζύγιο εξωτερικού εμπορίου φέτος. Ο ομοσπονδιακός προϋπολογισμός θα παραμείνει ισοσκελισμένος ή πλεονασματικός, εν μέρει λόγω της υποτίμησης του ρουβλίου. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, ποσοστό μεταξύ 60 και 70% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος της Ρωσίας προέρχεται πλέον από τομείς που σχετίζονται με το κράτος, πολλοί από τους οποίους είναι απομονωμένοι από εξωτερικούς κραδασμούς λόγω της κρατικής ζήτησης για άμυνα, εκπαίδευση, υγειονομική περίθαλψη και επικοινωνίες. Και η Τουρκία, η Κίνα και άλλοι μη δυτικοί παραγωγοί θα βοηθήσουν στην αντιστάθμιση πολλών εμπάργκο εισαγωγών.

Η Ρωσία όχι μόνο έχει θεσπίσει ορισμένες δικλείδες ασφαλείας έναντι της συνολικής οικονομικής κατάρρευσης, αλλά έχει επίσης διασφαλίσει ότι ένα τεράστιο μερίδιο του πληθυσμού βασίζεται στο κράτος για τα προς το ζην. Το ρωσικό καθεστώς, του οποίου ο Πούτιν είναι το μοναδικό κέντρο, διατηρεί την πίστη του λαού χαρίζοντας λάφυρα—συμπεριλαμβανομένων των κυβερνητικών διορισμών, των επιχειρηματικών συμβάσεων, των θέσεων εργασίας και άλλα παρόμοια για να διατηρήσει την υποστήριξη. Ο Πούτιν και οι φίλοι του εξασφαλίζουν πολιτική υποστήριξη και κινητοποιούν τους ψηφοφόρους ειδικά μέσα από πληρωμές από τα κρατικά ταμεία με τη μορφή συντάξεων, επιδομάτων και μισθών. Δεν είναι μόνον οι ομάδες με χαμηλότερα εισοδήματα, όπως οι συνταξιούχοι, που εξαρτώνται από το κράτος. Το ίδιο ισχύει και για μεγάλο μέρος της μεσαίας τάξης της Ρωσίας, το 48% της οποίας δούλευε για λογαριασμό του κράτους. Όσο το καθεστώς μπορεί να διατηρήσει τη ροή των πληρωμών προς το ευρύτερο κοινό, η οικονομική στασιμότητα που προκαλείται από κυρώσεις και η έλλειψη επενδύσεων δεν θα επηρεάσουν σοβαρά τη δημοτικότητα του Πούτιν.

Μακροπρόθεσμα, ωστόσο, οι δυτικές κυρώσεις θα επηρεάσουν τον πληθυσμό. Και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι όσοι Ρώσοι αναμένουν ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία θα επιδεινώσει την προσωπική τους οικονομική κατάσταση είναι λιγότερο πιθανό να είναι υπέρ της επιθετικότητας του Πούτιν. Επομένως, μόλις οι κυρώσεις αρχίσουν να υπονομεύουν τα διαθέσιμα εισοδήματα των Ρώσων πολιτών, η λαϊκή υποστήριξη για τον πόλεμο και το καθεστώς πιθανότατα θα κλονιστεί. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε κοινωνική αναταραχή και το αυταρχικό καθεστώς του Πούτιν αναμένεται να απαντήσει με άμεσο και κατασταλτικό κράτος.