Παυλοπέτρι Λακωνίας: Η παλαιότερη υποβρύχια πόλη στον κόσμο

Από το Παυλοπέτρι, την αρχαιότερη βυθισμένη πολιτεία στον κόσμο και τη Μονεμβασιά, «το περιώνυμον άστυ» του παρελθόντος, το «πέτρινο καράβι» του Ρίτσου, έως τις απίστευτες παραλίες της Ελαφονήσου, το 3 εκατομμυρίων ετών σπήλαιο της Καστανιάς στη Νεάπολη, και το πανέμορφο φυσικό λιμάνι του Γέρακα, η Λακωνία προσφέρει μοναδικές εμπειρίες στους επισκέπτες.

Η UNESCO αναγνωρίζει το Παυλοπέτρι ως την παλαιότερη υποβρύχια πόλη στον κόσμο με κατοικημένες γειτονιές, διοικητικά κτίρια, εργοστάσια για την παραγωγή αγγειοπλαστικής, αγορές κ.λπ.

Εκτιμάται ότι κατοικήθηκε την Εποχή του Χαλκού, από το 3000 έως 1100 π.Χ. Φαίνεται πως ένας μεγάλος σεισμός που συντελέστηκε στην περιοχή βύθισε την πόλη. Όμως, 5.000 χρόνια μετά, υπάρχουν ακόμα ίχνη από κτίσματα, αυλές, δρόμους και τάφους.

Τα βυθισμένα ερείπια βρίσκονται σε βάθος 3 μέτρων και καλύπτουν έκταση 50.000 τετραγωνικών μέτρων στον κόλπο των Βατίκων, απέναντι από την σαγηνευτική Ελαφόνησο.

Η Περιφέρεια Πελοποννήσου, υπό την καθοδήγηση της Εφορείας Ενάλιων Αρχαιοτήτων του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, επέλεξε ως περιοχή INHERITURA, το Παυλοπέτρι Λακωνίας. Έτσι, διατέλεσε μικρής κλίμακας παρεμβάσεις για την ανάδειξη της ενάλιας πόλης παγκοσμίου ενδιαφέροντος, ως τόπο ήπιας τουριστικής ανάπτυξης.

Αναφερόμενη στην ανάδειξη της βυθισμένης πόλης Παυλοπέτρι η Αντιπεριφερειάρχης Τουρισμού και Πολιτισμού Πελοποννήσου κα Άννα Καλογεροπούλου σημείωσε : «Η Περιφέρεια Πελοποννήσου είναι επικεφαλής εταίρος ενός ευρωπαϊκού συγχρηματοδοτούμενου έργου, το INHERIT, το οποίο εντάσσεται στο πρόγραμμα Interreg Med και προσπαθεί να ενημερώσει γενικότερα το κοινό, τους φορείς και να προωθήσει δραστηριότητες βιώσιμου τουρισμού στις ανεκμετάλλευτες περιοχές της Μεσογείου, περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους».

Όπως τόνισε «στόχος της Περιφέρειας Πελοποννήσου είναι να δώσουμε καινούργιες τουριστικές εμπειρίες για τους επισκέπτες μας, να έρθουν να βιώσουν αυτές τις μοναδικές εμπειρίες στην περιοχή μας, μία εκ των οποίων είναι και η βυθισμένη αρχαία πόλη του Παυλοπετρίου, μόλις στα 3 μέτρα και νιώθεις ότι θα απλώσεις το χέρι σου και θα την αγγίξεις».

Καταλήγοντας τόνισε: «Η Περιφέρεια Πελοποννήσου η οποία, μεταξύ άλλων, παρουσιάζει σημαντική τουριστική ανάπτυξη εμπλουτίζει το τουριστικό της προϊόν και το προβάλλει με σύγχρονα ψηφιακά μέσα σε χώρες στόχευσης στο εξωτερικό αλλά και στο εσωτερικό της χώρας».

Να σημειωθεί ότι στο έργο INHERIT η Περιφέρεια Πελοποννήσου έχει τεθεί επικεφαλής των δεκαπέντε εταίρων από δώδεκα χώρες όπως: η Ιταλία, η Ισπανία, η Κύπρος και η Μάλτα.

Τι περιλαμβάνει το πρόγραμμα

Στόχος του προγράμματος είναι η προετοιμασία ενός μεσο-μακροπρόθεσμου σχεδίου διαχείρισης για ερευνητικές, περιβαλλοντικές, εκπαιδευτικές και αναπτυξιακές δράσεις.

Ειδικότερα το σχέδιο περιλαμβάνει:

• Η τοποθέτηση πινακίδων κάτω από τη θάλασσα, τα οποία θα βοηθήσουν τους επισκέπτες να περιηγηθούν στον οικισμό ενώ κάνουν κολύμβηση με αναπνευστήρα σε βάθος 1 έως 4 μέτρα.

• Η τοποθέτηση πινακίδων πληροφόρησης στην ακτή του Παυλοπετρίου όπου θα σημειωθούν το προϊστορικό νεκροταφείο, το λατομείο, το κανάλι και η γέφυρα.

• Η αφαίρεση των beach bar, των ομπρελών και του παράκτιου φωτισμού.

• Ο καθαρισμός, η σήμανση και η θεσμική προστασία των περιοχών αναπαραγωγής των χελωνών Caretta-Caretta.

• Ο σχεδιασμός ενός περιπτέρου πληροφοριών στο τμήμα της γης, όπου θα δοθούν οι απαραίτητες πληροφορίες και εποπτικό υλικό.

Οι ενέργειες αυτές αφορούν σε 1η φάση μέρος της σήμανσης των αρχαιολογικών χώρων με τοποθέτηση πινακίδων ενάλιων και χερσαίων κύβων σήμανσης σημείων ενδιαφέροντος και πλωτοί σημαντήρες προτεινόμενων διαδρομών, υπό την καθοδήγηση της Εφορείας Ενάλιων Αρχαιοτήτων Λακωνίας, ενώ υπάρχουν εύλογες ελπίδες για τη συνέχιση του έργου με συμπληρωματικές δράσεις για την περαιτέρω ανάδειξη της περιοχής.

Σημειώνεται ότι βασική αρχή σχεδιασμού του Προγράμματος αποτελεί η ολοκληρωμένη επεξεργασία της υποβρύχιας και χερσαίας πολιτιστικής κληρονομιάς, του χερσαίου και θαλάσσιου φυσικού περιβάλλοντος, της βιώσιμης τοπικής ανάπτυξης και της ποιότητας ζωής, που οδηγεί σε αποτέλεσμα ολοκληρωμένης διαχείρισης, προστασίας και προώθησης με πολλαπλά οφέλη για την ευρύτερη περιοχή και την τοπική κοινωνία.

Σπήλαιο Καστανιάς: Ένα στολίδι 3 εκατομμυρίων ετών

Η περιοχή της Λακωνίας εκτός από το Παυλοπέτρι επιδιώκει να αναδείξει και το Σπήλαιο της Καστανιάς, στην ανατολική απόληξη του Πάρνωνα και κοντά στη Νεάπολη Λακωνίας.

Με ηλικία 3 εκατομμυρίων ετών, πλούσιο σε πυκνότητα και ποικιλία σχημάτων, χρωμάτων και μορφών, το σπήλαιο κατατάσσεται δεύτερο στο είδος του σε όλη την Ευρώπη.

Το σπήλαιο ανακάλυψε το 1910 ο αγρότης Σπύρος Στιβακτάς όταν παρατήρησε ότι οι μέλισσές του κρύβονταν για ώρες κάτω από το έδαφος. Έτσι, κατάλαβε πως είχαν βρει νερό.

Από τότε και για σχεδόν 50 χρόνια, ο ίδιος και οι απόγονοί του συνήθιζαν να μπαίνουν μέσα στο σπήλαιο, κρατώντας μια αναμμένη αφάνα για να βλέπουν, και να παίρνουν νερό από μια μικρή γούρνα.

Μέχρι που το 1958 ο Στιβακτάς είδε μια καρτ ποστάλ από το σπήλαιο του Δυρού στη Μάνη και τότε συνειδητοποίησε τη σπουδαιότητα του δικού του μυστικού. Έτσι αποφάσισε να μιλήσει στις αρχές κι από τότε όλα πήραν το δρόμο τους.

Η έκταση του Σπηλαίου είναι 1.500 τ.μ., χωρίζεται σε δύο επίπεδα και ο επισκέπτης το περιέρχεται με μια διαδρομή 500 μ. Σπάνιες παρουσίες όπως δίσκοι, επίπεδοι σταλαγμίτες, εκκεντρίτες και ελικτίτες, έχουν τον ιδιαίτερο τόπο τους στο σπήλαιο και αποτελούν σημαντικούς σταθμούς της ξενάγησης. Με λίγη τύχη, ίσως να συναντήσετε έναν ευγενή μόνιμο κάτοικο του σπηλαίου, το τυφλό και κουφό δολιχόποδο.