Τα μεταπολεμικά σενάρια στο μικροσκόπιο

Ο πόλεμος της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας βαδίζει για τα καλά στον τρίτο μήνα, χωρίς, βέβαια, αυτό να σημαίνει ότι η πολεμική αυτή επιχείρηση δεν πρόκειται να λήξει. Οι πολεμικές εχθροπραξίες θα ολοκληρωθούν, όπως συνέβη και με κάθε πόλεμο στην ιστορία της ανθρωπότητας,  και ο νικητής δεν μπορεί παρά να είναι ένας: η Ρωσία ή η Ουκρανία.

Νίκη της Ρωσίας ή της Ουκρανίας

Μια ουκρανική νίκη συνεπάγεται τουλάχιστον την απόσυρση της Ρωσίας από τα εδάφη που έχει καταλάβει από τις 24 Φεβρουαρίου. Η Ρωσία θα μπορούσε, το πολύ, να αναγκαστεί να αποσυρθεί από την Κριμαία και το Ντονμπάς.

Μια ρωσική νίκη είναι πιο δύσκολο να προσδιοριστεί ως προς το περιεχόμενό της.  Ακόμη και μια κατοχή και μια αλλαγή κυβέρνησης στο Κίεβο θα μετατόπιζαν τις μάχες προς την πλευρά των Ουκρανών παρτιζάνων, οι οποίοι είναι πιθανό να κάνουν την παραμονή της Ρωσίας στην Ουκρανία εξαιρετικά δύσκολη.

Ο ρόλος της Δύσης

Ωστόσο, κανένα από τα δύο πιθανά σενάρια δεν θα αλλάξει την πολιτική της Δύσης απέναντι στο καθεστώς του Πούτιν. Η υποστήριξή της προς την Ουκρανία θα παραμείνει αμετάβλητη. Ο Πούτιν θα εξακολουθεί να είναι και να θεωρείται από τους Δυτικούς ως εγκληματίας πολέμου, ο Ρώσος Υπουργός Εξωτερικών Λαβρόφ θα εξακολουθεί να εκφέρει τις αντισημιτικές θέσεις του και οι υποστηρικτές του Πούτιν θα εξακολουθούν να είναι συνεργάτες που βοήθησαν στη διάπραξη των εγκλημάτων.

Η Ρωσία του Πούτιν θα εξαναγκαστεί στον σεβασμό των κυρώσεων. Το ΝΑΤΟ, η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι ΗΠΑ και η Ουκρανία θα εκτιμήσουν ότι ο Πούτιν θα μπορούσε εύκολα να ξεκινήσει έναν νέο πόλεμο ανά πάσα στιγμή. Ίσως αυτός ο πόλεμος θα ήταν και πάλι εναντίον της Ουκρανίας, ή ίσως η Ρωσία θα επιτεθεί σε ένα από τα κράτη της Βαλτικής, στο Καζακστάν ή στην Πολωνία.

Η Ρωσία χωρίς Πούτιν

Εάν ο Πούτιν δεν καταφέρει να επιβιώσει πολιτικά,  η Δύση θα μπορεί να είναι σε θέση να αμβλύνει την πολιτική της απέναντι Ρωσία, ενώ θα συνεχίζει να υποστηρίζει την Ουκρανία.

Όλα θα εξαρτηθούν από τις ακριβείς συνθήκες της απομάκρυνσής του και τις συνέπειές της. Εάν ο διάδοχός του στην πολιτική εξουσία είναι απλώς μια παραλλαγή του αυταρχικού Πούτιν, τότε επιστρέφουμε στο πρώτο σενάριο. Εάν, όπως διδάσκει η μελέτη της πλούσιας ρωσικής ιστορίας, ο διάδοχός του αποδειχθεί λιγότερο αυταρχικός και συγκεντρωτικός ή αν ξεσπάσει μια έντονη διαμάχη για την διαδοχή στην εξουσία, αυτό μπορεί να δημιουργήσει αρκετό πολιτικό χώρο για τη Δύση, που μπορεί να φθάσει σε κάποιο είδος modus vivendi με τη Μόσχα. Και αν η πολιτική αναταραχή που θα επακολουθήσει της πτώσης του Πούτιν είναι τόσο μεγάλη ώστε να επιτρέψει στη δημοκρατική αντιπολίτευση να εισέλθει στην κυβέρνηση και να προσπαθήσει να τιθασεύσει τις επεκτατικές συμπεριφορές της Ρωσίας, οι πιθανότητες πραγματικής ύφεσης θα αυξάνονταν σημαντικά και, ταυτοχρόνως, λυτρωτικά για την ανθρωπότητα.