Το μεταναστευτικό, ο Μακρόν και ο Ανδριανόπουλος

Εδώ και αρκετά χρόνια, πληθαίνουν οι φωνές όσων ασχολούνται με το μεταναστευτικό ζήτημα. Πρόκειται για ανθρώπους με βαθιά και σταθερή προσήλωση στις αρχές της φιλελεύθερης δημοκρατίας, όπως είναι ο επανεκλεγείς φιλελεύθερος Γάλλος Πρόεδρος Μακρόν, η πρώην Γερμανίδα Καγκελάριος (CDU) Άνγκελα Μέρκελ, η Σοσιαλδημοκράτης Πρωθυπουργός της Σουηδίας Μαγκνταλένα Άντερσον ή ο ημέτερος φιλελεύθερος Ανδρέας Ανδριανόπουλος. Θα αυθαιρετούσε κανείς πλήρως να θεωρήσει τον Μακρόν ή τον Ανδριανόπουλο «ξενοφικούς» ή «ρατσιστές».

Κι όμως, καταθέτουν στον δημόσιο διάλογο ανησυχίες, προβληματισμούς, αλλά και συγκεκριμένες λύσεις για το μεταναστευτικό ζήτημα που απασχολεί έντονα την Ευρωπαϊκή Ένωση και την χώρα μας.

Ο Πρόεδρος Μακρόν, τυπικός εκφραστής του φιλελεύθερου μεταρρυθμιστικού κέντρου, έσπευσε, με την ανάληψη των ανανεωμένων προεδρικών του καθηκόντων, να αναφερθεί στο μεταναστευτικό ζήτημα σε Γαλλία και Ευρώπη, κάνοντας λόγο για πρόκληση που θέτει η ίδια η πραγματικότητα των νέων προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.

Πριν από ελάχιστες ημέρες, η Σουηδία, η οποία παραδοσιακά εθεωρείτο μία από τις πιο φιλήσυχες κοινωνίες της Ευρώπης, αλλά συγκλονίσθηκε, τον τελευταίο κυρίως χρόνο, από βίαια επεισόδια μεταξύ μεταναστών και Σουηδών. «Η Σουηδία δεν κατάφερε να ενσωματώσει τον τεράστιο αριθμό μεταναστών που έχει δεχθεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες, πράγμα που οδήγησε σε παράλληλες κοινωνίες και βία συμμοριών». Aυτό παραδέχτηκε στις 28 Απριλίου η Σουηδή Πρωθυπουργός Μ, Άντερσον, καθώς ξεκίνησε μια σειρά από πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση της ισλαμιστικής και της ακροδεξιάς βίας.

Η Ευρώπη εδώ και αρκετά χρόνια έχει κληθεί να επιλέξει μεταξύ πολυπολιτισμικότητας ή ένταξης (ενσωμάτωσης). Το πολυπολιτισμικό πρότυπο οδήγησε σε παράλληλες κοινωνίες και σε αποξένωση των μεταναστών από τον κυρίαρχο πολιτισμό της χώρας που τους φιλοξενεί. Όλοι οι προαναφερόμενοι φιλελεύθεροι πολιτικοί υποστήριξαν ότι το υπόδειγμα της πολυπολιτισμικότητας οδηγήθηκε σε αποτυχία.

Ο δρόμος που διανοίγεται ως εναλλακτική είναι αυτός της ενσωμάτωσης των μεταναστών. Όμως, με την πολιτική της ενσωμάτωσης – ένταξης οι ευρωπαϊκές κοινωνίες προσπάθησαν να μεταδώσουν στους μετανάστες αρκετά από τα στοιχεία της κυρίαρχης πολιτιστικής ταυτότητας της φιλοξενούσας χώρας. Η ομολογία της Σουηδής Πρωθυπουργού δείχνει ότι και αυτή η μέθοδος συναντά μεγάλες δυσκολίες. Άλλοι ενσωματώνονται και άλλοι όχι. Αλλά και ο Γάλλος Πρόεδρος Μακρόν ομίλησε προεκλογικά κατά των «χωριστικών» τάσεων που καλλιεργούν οι ακραίοι ισλαμιστές.

Το μήνυμα είναι σαφές και οι κυβερνήσεις το λαμβάνουν σοβαρά υπ’ όψη. Αν δεν γίνει σεβαστή η ανησυχία των πολιτών για το ζήτημα αυτό θα αναπτυχθούν ακραία κόμματα και θα υπάρχουν απρόβλεπτες ανατροπές των δεδομένων. Η επιτυχία της Ευρώπης θα είναι να βρει την απάντηση που δεν μπόρεσαν να δώσουν έως τώρα  η πολυπολιτισμικότητα και η ενσωμάτωση.