Η ατζέντα των συζητήσεων

Οι λάτρεις της στατιστικής έχουν, ήδη, αρκετό υλικό για την αυριανή συνάντηση Κυριάκου Μητσοτάκη-Τζο Μπάιντεν στο Λευκό Οίκο. Ο Πρωθυπουργός  είναι ο ενδέκατος Έλληνας ηγέτης που συναντά Αμερικανό Πρόεδρο και μόλις ο τρίτος που θα ανήκει στο… «κλειστό κλαμπ» εκείνων που είχαν το προνόμιο να συναντήσουν δυο Προέδρους: προηγήθηκαν οι Κωνσταντίνος Καραμανλής και Κώστας Σημίτης. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, για όσους δεν θυμούνται, τον Ιανουάριο του 2020 είχε συναντηθεί με τον τότε Πρόεδρο Ντόναλντ Τράμπ.

Κοινώς παρανομαστής, όλων τα συναντήσεων –από το 1946 που ξεκίνησαν- είναι τα Εθνικά και τα οικονομικά θέματα. Και δεν θα ήταν υπερβολικά ευαίσθητος κάποιος, αν έλεγε ότι 76 χρόνια μετά, τα θέματα αυτά παραμένουν επίκαιρα και –κυρίως- άνευ λύσεων, αν και σε κάποιες περιπτώσεις –πχ των Ελληνοτουρκικών- σημειώθηκε και επιδείνωση σε ορισμένες περιόδους.

Η δύσκολη συγκυρία

Κάθε συνάντηση Έλληνα Πρωθυπουργού με Αμερικανό Πρόεδρο αντανακλά τις αναγκαιότητες, τις προτεραιότητες και τα φλέγοντα ζητήματα της συγκυρίας. Πολλώ δε μάλλον τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή που η παγκόσμια κοινότητα ζει πολλαπλές και πολυεπίπεδες κρίσεις: πόλεμος, ενεργειακή κρίση, ανασυγκρότηση Ευρώπης, νέες γεωπολιτικές ισορροπίες, αλλαγή σκυτάλης ευρωπαϊκών ηγεσιών. Παράλληλα, δε, και σε ό,τι αφορά αποκλειστικώς την Ελλάδα. δεν είναι λιγότερο σοβαρά τα Εθνικά και οικονομικά μας ζητήματα.

Κάτω από αυτό το πρίσμα, είναι σημαντικό να δει κάποιος –λίγο πριν ξεκινήσουν οι συζητήσεις του Πρωθυπουργού- πως διαμορφώνεται η ατζέντα των συναντήσεων. Διότι δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι συναντήσεις και οι συζητήσεις δεν θα εξαντληθούν στην επαφή Μπάιντεν-Μητσοτάκη στο Λευκό Οίκο. Θα υπάρξουν και μεταξύ αντιπροσωπειών, αλλά –κυρίως- με το Κογκρέσο, επιφανής μέλη της αμερικανικής πολιτικής σκηνής, αλλά και κορυφαίους παράγοντες της οικονομικής ζωής και των επενδύσεων.

Τα θέματα

Προφανώς το πρώτο θέμα θα είναι τα διμερή ζητήματα. Ο Έλληνας πρωθυπουργός θα έχει στις αποσκευές του τη ψηφισμένη Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας Ελλάδας-ΗΠΑ. Αντικείμενο συζήτησης θα είναι και η συνεργασία του σχήματος Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ ( συν ΗΠΑ) για την ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο. Είναι προφανές το ενδιαφέρον και της Ελλάδας και των ΗΠΑ για την περιοχή, για διαφορετικούς βεβαίως λόγους…

Δεύτερο θέμα συζήτησης θα είναι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Η Ελλάδα πήρε σαφή και ξεκάθαρη θέση στο ζήτημα, ενδεχομένως πολύ πιο προωθημένη από άλλες (και ισχυρότερες) Ευρωπαϊκές χώρες και συμμάχους των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ.

Διεθνές δίκαιο

Είναι κρίσιμο να επισημανθεί ότι ο Έλληνας Πρωθυπουργός προσεγγίζει το θέμα και θα επισημάνει ότι ο πυρήνας της στρατηγικής σκέψης της χώρας μας είναι «ο σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο». Αυτό δεν είναι άσχετο με το ζήτημα των Ελληνοτουρκικών, το οποίο είναι και το επόμενο θέμα της ατζέντας.

Η Ελλάδα θα θέσει θέμα «τουρκικής προκλητικότητας» καθώς για την Ελληνική πολιτική και διπλωματία δεν υπάρχει άλλο ζητούμενο, πλην προφανώς του μοναδικού των θαλασσίων ζωνών. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης  έχει ήδη θέσει το θέμα των τουρκικών υπερπτήσεων, καθώς θεωρεί ότι είναι ζήτημα που υπονομεύει και θέτει σε κίνδυνο τη συνοχή του ΝΑΤΟ.

Ενεργειακά

Στην ατζέντα των συζητήσεων θα μπουν –ως συνέχεια όλων των παραπάνω- και τα περιφερειακά ζητήματα, κάτι που θα οδηγήσει στο πέμπτο και πολύ σημαντικό κεφάλαιο των συνομιλιών: τα ενεργειακά.

Η Κυβέρνηση όχι μόνο πιστεύει, αλλά προωθεί την ανάδειξη, μετατροπή και καθιέρωση της Ελλάδας ως κόμβο μεταφοράς αερίου και καθαρής ενέργειας από τη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο προς τα Βαλκάνια και τη Νοτιανατολική Ευρώπη. Κομβικό ρόλο θα έχει η Αλεξανδρούπολη, όχι πλέον μόνο στρατιωτικά αλλά εμπορικά και ενεργειακά.  Αυτές οι κινήσεις μπορούν να επιταχύνουν  την απεξάρτηση της Ευρώπης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα και την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας της Γηραιάς Ηπείρου.

Οικονομία-Επενδύσεις

Οι συζητήσεις για την ενέργεια, ανοίγουν και το έκτο κεφάλαιο της ατζέντας των συναντήσεων: επενδύσεις-οικονομία. Και μάλιστα Αμερικανικές επενδύσεις. Ήδη έχει γίνει μια σειρά επενδύσεων, αλλά τόσο η κεντρική αμερικανική διοίκηση όσο και η Ομογένεια, όχι μόνο μπορούν, αλλά είναι σε θέση να παροτρύνουν και να προωθήσουν μεγαλύτερες επενδύσεις στην Ελλάδα.

Στο τέλος της επίσκεψης, θα μπορεί να γίνει μια πρώτη αποτίμησή της στη βάση των ποιο πάνω έξι θεμάτων της ατζέντας. Όμως, όχι μόνο λόγω της εκκρεμότητας με τον πόλεμο και την κρίση, αλλά και λόγω των έντονων πιέσεων που ασκούνται από λόμπι και συμφέροντα για ικανοποίηση αιτημάτων της Τουρκίας, θα πρέπει να μην προτρέξει κάποιος να αξιολογήσει τα «αποτελέσματα» των συζητήσεων αν δεν μπουν όλα τα κομμάτια του πάζλ στο τραπέζι. Κι αυτό θα είναι μια διαδικασία που μάλλον θα κρατήσει σε βάθος χρόνου…