Internet τύπου Πούτιν

Η εξάπλωση του Internet εδώ και τρεις δεκαετίες συνοδεύθηκε από την εύλογη ελπίδα για περισσότερη ελευθερία έκφρασης, της οποίας φορέας θα ήταν αυτό το παγκόσμιο, άνευ συνόρων Δίκτυο – πέραν, βεβαίως, των αναπόφευκτων γλωσσικών εμποδίων. Έτσι, το Internet θα μπορούσε να εξελιχθεί σε ένα οικουμενικό μέσο ελεύθερης έκφρασης. Είναι όμως γνωστές οι απαγορεύσεις της αυταρχίας Πούτιν, καθώς επίσης και άλλων ανελεύθερων καθεστώτων.

Έτσι, βρισκόμαστε μπροστά σε έναν αρκετά ελλειπτικό απολογισμό από τη σκοπιά της διαδικτυακής δημοκρατίας. Αυτή η αρνητική εξέλιξη αποδίδεται δικαιολογημένα στο γεγονός ότι τα αυταρχικά πολιτικά καθεστώτα δεν επέτρεψαν στο Internet να εξελιχθεί σε ένα μέσο διάδοσης αξιών, όπως είναι η ελευθερία έκφρασης, τα ατομικά δικαιώματα, οι δημόσιες ελευθερίες.

Πριν περάσουμε στην παρουσίαση απαγορευτικών πολιτικών, είναι απαραίτητο να έχουμε υπ’ όψη τη βασική διαπίστωση, ότι το Διαδίκτυο στηρίζεται στην ανταλλαγή πληροφοριών ανάμεσα – τουλάχιστον – σε δύο υπολογιστές. Συνεπώς, για να μπορέσει μία πληροφορία να «κυκλοφορήσει» στο Διαδίκτυο, θα πρέπει να συνυπάρχουν, πριν απ’ όλα, δύο θεμελιώδεις προϋποθέσεις: ένας χρήστης που θα έχει τη δυνατότητα να εμπλουτίσει το Διαδίκτυο με μία νέα πληροφορία και ένας δέκτης που θα έχει πρόσβαση, αν το επιθυμεί, σε αυτή την πληροφορία.

Για να μπορέσουν να εμποδίσουν αυτή τη βασική λειτουργία του Internet, τα αυταρχικά καθεστώτα προσφεύγουν σε ποικίλες απαγορευτικές μεθόδους.

Σε ό, τι αφορά τον έλεγχο πρόσβασης στο Διαδίκτυο, τα καθεστώτα αυταρχικού χαρακτήρα δεν διστάζουν να απαγορεύουν την κατοχή ηλεκτρονικού υπολογιστή, να μην επιτρέπουν την πρόσβαση στο Internet παρά μόνον σε μία ολιγάριθμη μειονότητα (ουσιαστικά: σε ορισμένα ανώτατα στελέχη της δημόσιας διοίκησης) ή να υποχρεώνουν τον κάτοχο ενός υπολογιστή να τον δηλώνει στις αρμόδιες κρατικές αρχές.

Παράλληλα, ακόμη και στις χώρες όπου επιτρέπεται καταρχήν η πλοήγηση σε ηλεκτρονικούς κόμβους του Διαδικτύου, τα ανελεύθερα καθεστώτα δεν είναι λιγότερο εφευρετικά. Ειδικότερα, ο χρήστης δεν μπορεί να επισκεφθεί παρά μόνον τις εγκεκριμένες από την Κυβέρνηση ηλεκτρονικές διευθύνσεις, δεν τού επιτρέπεται η πρόσβαση σε σελίδες το περιεχόμενο των οποίων ασκεί κριτική στο κυρίαρχο αυταρχικό καθεστώς και ιδιαίτερα, στις σελίδες των πολιτικών αντιφρονούντων στο εξωτερικό (π.χ.: η κουβανέζικη μειονότητα στην Φλόριντα) ή είναι συχνά υποχρεωμένος να «σερφάρει» στο Διαδίκτυο ανεχόμενος την φυσική (!) παρουσία ενός κρατικού υπαλλήλου.

Σε αυτή την παλέτα απαγορευτικών μεθόδων θα πρέπει να προστεθούν η τακτική ορισμένων κρατών να χρησιμοποιούν το Internet ως ένα μέσο απροκάλυπτης προπαγάνδας σε εθνικό ή διεθνές επίπεδο και η τάση ορισμένων κυβερνήσεων να δημιουργούν το δικό τους εθνικό Net που αντικαθιστά το Internet.

Με άλλες λέξεις, η πάλη ενάντια στο Διαδίκτυο συγκεκριμενοποιείται μέσα από τη δημιουργία ενός εθνικού Δικτύου. Σε αυτά τα επίσημα κρατικά Δίκτυα δεν λείπουν και οι δυσφημιστικές καμπάνιες κατά των αντιφρονούντων του καθεστώτος, όπως και η ανάπτυξη των online διοικητικών υπηρεσιών, με προφανή σκοπό την ενδυνάμωση της δημοτικότητας της κυβέρνησης.