Ευρωπαϊκό ντέρμπι σε…διπλό τερέν

Η ατζέντα της έκτακτης διήμερης Συνόδου Κορυφής, που ξεκινάει σήμερα το απόγευμα στις Βρυξέλλες, είναι απλή και συγκεκριμένη, καθώς τα βασικά θέματα είναι τρία: αντίδραση της ΕΕ στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία-συνεργασία της ΕΕ σε θέματα ασφάλειας και άμυνας-τιμές ενέργειας και ασφάλεια εφοδιασμού.

Αυτή είναι η τυπική ατζέντα. Ουσιαστικά θα συζητηθούν τρόποι και διαδικασίες για οικονομική στήριξη και ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, η ενέργεια και τέλος -κάτι που πλέον απασχολεί ολοένα και περισσότερο την Ευρώπη- η ασφάλεια (επάρκεια) της επισιτιστικής αλυσίδας. Ειδική μνεία, κάνει στην πρόσκλησή του προς τους αρχηγούς των κρατών-μελών ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, στο θέμα της ασφάλειας. Της Ευρωπαϊκής ασφάλειας.

Περί ασφάλειας…

Για να είμαστε ειλικρινείς, οι Ευρωπαίοι όταν μιλάνε για «ασφάλεια» δεν εννοούν σε καμία περίπτωση αυτό που έχουμε ως χώρα στο μυαλό μας: δηλαδή την επικίνδυνη ισορροπία με την Τουρκία. Οι Ευρωπαίοι ως ασφάλεια, προφανώς και εννοούν όλα όσα προέκυψαν και όλα όσα πρέπει να κάνουν μετά τη Ρωσική εισβολή. Πλην όμως όλα αυτά γίνονται με μια βασική παραδοχή, κάτι που ευνοεί τη στρατηγική του Κυριάκου Μητσοτάκη και της Ελληνικής Κυβέρνησης. Ανοίγοντας συζήτηση οι Ευρωπαίοι για τον αναθεωρητισμό και τις δυνάμεις που θέλουν να αναδιατάξουν το χάρτη της Ευρώπης, είναι προφανές πως όσο και να θέλουν να αποφύγουν τη συζήτηση, δεν θα μπορέσουν να μην την κάνουν και για την Τουρκία.

Είναι ενδεχομένως βολικό, οι αναλύσεις του τελευταίου διαστήματος να προσάπτουν στις Βρυξέλλες «καθυστέρηση» και «ολιγωρία» στις αντιδράσεις της και στο θέμα της Τουρκίας. Αυτή είναι η καλή εκδοχή. Διότι υπάρχει και η…άλλη εκδοχή: που κινείται από την ανεπάρκεια, μέχρι τη σκοπιμότητα. Αλλά, μέχρις αποδείξεως του εναντίου, ας αποδεχθούμε την εκδοχή της …ολιγωρίας.

Η τακτική

Ήδη επισημάνθηκε από το pagenews.gr, ότι o Πρωθυπουργός θα θέσει το θέμα της τουρκικής προκλητικότητας. Σε αντίθεση με τις ακραίες φωνές που ζητάνε από την Κυβέρνηση…σχεδόν να υποχρεώσει τους συμμάχους να κάνει η ΕΕ απόβαση στα τουρκικά παράλια, η στρατηγική της Ελληνικής πλευράς είναι άλλη. Η Κυβέρνηση είτε σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις, είτε σε δημόσιες παρεμβάσεις του Πρωθυπουργού -όπως έγινε στο Λευκό Οίκο και το Κογκρέσο και αναμένεται να γίνει και στις Βρυξέλλες- επισημαίνει ότι το ζήτημα Ελλάδας-Τουρκίας δεν είναι διμερές αλλά ευρωπαϊκό και μάλιστα με πολλές εκφάνσεις: άμυνα, ασφάλεια, ενέργεια, μεταναστευτικό. Κι όπως επισημαίνει με κάθε ευκαιρία η Κυβέρνηση: «κάθε πρωτοβουλία για διευθέτηση των κρίσεων δεν είναι στήριξη στην Ελλάδα, αλλά στήριξη σε κράτος-μέλος της ΕΕ, άρα στην ίδια την ΕΕ».

Η θέση

Η επισήμανση ότι το ελληνοτουρκικό δεν είναι διμερές, αλλά ευρωπαϊκό θέμα, προκύπτει ως αποτέλεσμα της κυρίαρχης τακτικής που διακρίνει την Ελληνική στρατηγική: να παρουσιάζει τα εκκρεμή θέματα ως «ευρωπαϊκές εκκρεμότητες» που απαιτούν άρα και ενιαίων λύσεων. Αυτό επιχειρείται με τα Εθνικά θέματα, αυτό επιχειρεί εδώ και μήνες ο Πρωθυπουργός και με την  ενέργεια. Και δεν γίνεται διότι η Ελλάδα νιώθει «αδύναμη». Αλλά διότι πετυχαίνοντας και προωθώντας συμμαχίες, εκτιμά ότι ενισχύεται ο ρόλος της και ενδυναμώνεται η ισχύς των επιχειρημάτων της. Παράλληλα, ζητώντας λύση σε ευρωπαϊκό επίπεδο, γίνονται συμμέτοχοι στη διαδικασία αναζήτησης λύσεων και άλλα κράτη-μέλη.

Σταθερός προσανατολισμός

Η στρατηγική αυτή δεν αλλάζει τον κυβερνητικό προσανατολισμό, ούτε στα ελληνοτουρκικά, ούτε στα θέματα της ενέργειας, δυο ζητήματα επί των οποίων προωθούνται Εθνικές πρωτοβουλίες και λύσεις.

Ο Πρωθυπουργός στις Βρυξέλλες θα κινηθεί σε δυο άξονες:

• Θα ενημερώσει τους ευρωπαίους συναδέλφους του για το εθνικό σχέδιο που προωθείται για την αντιμετώπιση των αυξήσεων στον τομέα της ενέργειας
• Θα επαναλάβει την ανάγκη ευρωπαϊκής παρέμβασης σε δυο «χρόνους»: και βραχυπρόθεσμα (άμεσα μέτρα για να ελεγχθεί η ανεξέλεγκτη πορεία των τιμών ενέργειας), αλλά και μακροπρόθεσμα (απεξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα).

Η Κυβέρνηση διαπιστώνει ότι πέρα από την καθυστέρηση στη λήψη αποφάσεων, υπάρχει και η τάση η «μεγάλη εικόνα» (της απεξάρτησης) να απασχολήσει περισσότερο από την ανάγκη άμεσων μέτρων. Κι αυτή είναι μια εξέλιξη που εάν επικρατήσει, θα επιτείνει τη δυσφορία στους πολίτες όλων των κρατών-μελών…

Τέλος, δεν αποκλείεται η προώθηση, από την πλευρά της Ε.Ε. ενός πακέτου μέτρων-παρεμβάσεων για την εξοικονόμηση ενέργειας, να αποτελέσει το έναυσμα για να «ξεκλειδώσουν» και οι Κυβερνητικές πρωτοβουλίες που αναμένεται να ανακοινωθούν το προσεχές διάστημα