Ερντογάν Τουρκία: Ο αποσταθεροποιητικός ρόλος της Άγκυρας στο ΝΑΤΟ

Ο Ερντογάν επανήλθε στην εξωτερική πολιτική μετά την διαπίστωση της διεθνούς κοινότητας, στο πρόσωπο του ως διαπραγματευτή στο Ουκρανικό. Σε κάθε περίπτωση η Τουρκία είχε πάντα έναν αποσταθεροποιητικό ρόλο.

Ενδεικτικά το δημοσίευμα των New York Times αναφέρει πως όταν ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απείλησε να μπλοκάρει τη ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, αξιωματούχοι της Δύσης μπορεί να ένιωσαν αγανάκτηση, αλλά δεν ένιωσαν απολύτως καμία έκπληξη.

Μία ιστορική αναδρομή

Κάνοντας μια σύντομη ιστορική αναδρομή, οι New York Times υπενθυμίζουν πως σε μια συμμαχία που λειτουργεί με ομοφωνία και συναίνεση, η Τουρκία λειτουργεί ως «μικροκακοποιός» (stickup artist).

Πιο συγκεκριμένα, ο Τούρκος πρόεδρος δημιούργησε πρόβλημα και το 2009 όταν αντέδρασε στην απόφαση να οριστεί επικεφαλής αξιωματούχος από τη Δανία (ο Anders Fogh Rasmussen), ισχυριζόμενος πως η Δανία είναι ανεκτική στις γελοιογραφίες του Προφήτη Μωάμεθ, ενώ δείχνει συμπονετική και προς τους Κούρδους τρομοκράτες.

Χρειάστηκε τότε να τον καλοπιάσουν οι δυτικοί ηγέτες, ενώ μέχρι και ο πρόεδρος Ομπάμα του υποσχέθηκε -και μάλιστα πρόσωπο με πρόσωπο- πως θα διοριστεί και Τούρκος αξιωματούχος σε υψηλή θέση στη Συμμαχία.    Το άρθρο υπενθυμίζει ακόμα πως μια ένταση στις σχέσεις Τουρκίας και Ισραήλ το επόμενο έτος είχαν ως αποτέλεσμα να διακοπεί η συνεργασία της Συμμαχίας με το κράτος του Ισραήλ για τα έξι χρόνια που ακολούθησαν.

Πότε ο Ερντογάν προκάλεσε καθυστέρηση στις αποφάσεις του ΝΑΤΟ

Λίγα χρόνια αργότερα ο Ερντογάν προκάλεσε καθυστέρηση στην υλοποίηση ενός σχεδίου του ΝΑΤΟ που στόχο είχε να οχυρώσει τις ευρωπαϊκές χώρες ενάντια στη Ρωσία, ενώ το 2020 όταν αποφάσισε να στείλει ερευνητικά πλοία στα ελληνικά ύδατα, συνοδευόμενα μάλιστα από μαχητικά αεροσκάφη, η Γαλλία είχε αναγκαστεί να στείλει πλοία για να στηρίξει την Ελλάδα.

Σήμερα, ο Τούρκος ηγέτης συνεχίζει να λειτουργεί ως το μέλος που θέτει τα εμπόδια, ισχυριζόμενος και πάλι πως Σουηδία και Φινλανδία δείχνουν -σύμφωνα πάντα με τον κ. Ερντογάν- υπερβολική συμπάθεια προς τους Κούρδους. «Αυτές οι χώρες λειτουργούν ως ξενώνες τρομοκρατικών οργανώσεων,» είπε χαρακτηριστικά.

Όπως σημειώνουν οι συντάκτες του άρθρου, η στάση του Ερντογάν μας υπενθυμίζει το μακροχρόνιο πρόβλημα του ΝΑΤΟ -μια συμμαχία που αριθμεί αυτή την στιγμή 30 μέλη. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία μπορεί να έδωσε στη Συμμαχία μια νέα αίσθηση καθήκοντος ανανεώνοντας τη νατοϊκή αποστολή, αλλά το ΝΑΤΟ εξακολουθεί να πρέπει να αντιμετωπίσει έναν αυταρχικό ηγέτη που είναι πρόθυμος να χρησιμοποιήσει την επιρροή του και τα διαπραγματευτικά του χαρτιά για να κερδίσει πολιτικούς πόντους στο εσωτερικό της χώρας του.

Ευνοείται ο Πούτιν

Οι New York Times σημειώνουν πως τελικά αυτή η κατάσταση καταλήγει να λειτουργεί προς όφελος του Ρώσου προέδρου Πούτιν, με τον οποίο ο Ερντογάν έχει αναπτύξει φιλικές σχέσεις τα τελευταία χρόνια. Μάλιστα, το δημοσίευμα υπογραμμίζει πως ενδεχόμενη απόρριψη της ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ θα αποτελούσε σημαντική νίκη για τον Ρώσο ηγέτη.

Μπορεί η Τουρκία να δίνει στη Συμμαχία μια κρίσιμη στρατηγική θέση στο σταυροδρόμι μεταξύ Ευρώπης και Ασίας, που αγγίζει τόσο τη Μέση Ανατολή όσο και τη Μαύρη Θάλασσα, αλλά υπό τον Ερντογάν, έχει μετατραπεί τα τελευταία χρόνια ένα ολοένα μεγαλύτερο πρόβλημα που χρήζει διαχείρισης.

Στη συνέχεια το άρθρο παραθέτει τις δηλώσεις πολλών αξιωματούχων που ουσιαστικά υπογραμμίζουν τον αποσταθεροποιητικό ρόλο της Τουρκίας. Την ίδια στιγμή κάποιοι υποστηρίζουν ότι η Τουρκία θα προκαλούσε περισσότερα προβλήματα εκτός ΝΑΤΟ, και ότι σε μια τέτοια περίπτωση εκείνη θα μπορούσε να έρθει πιο κοντά στη Ρωσία.

Δεν αποκλείεται μάλιστα ο Erdogan να προσπαθεί να κερδίσει την προσοχή του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν, ο οποίος όμως εξακολουθεί να κρατά αποστάσεις, όπως σημειώνουν στο άρθρο τους οι συντάκτες των New York Times.