Γιατί όχι στα βιομηχανικά διδακτορικά;

Στο ύψη σηκώνει τους τόνους της αντιπαράθεσης με την Κυβέρνηση η Κουμουνδούρου με αντικείμενο το νόμο – πλαίσιο για τα ΑΕΙ. Αυτή την φορά, στο επίκεντρο της κριτικής τέθηκαν τα βιομηχανικά διδακτορικά που προωθεί το νομοσχέδιο.

Πράγματι, η εκπόνηση μιας διδακτορικής διατριβής είναι ένα εγχείρημα μακράς πνοής για κάθε επιστήμονα. Απαιτεί υψηλές ταχύτητες, κριτική σκέψη, άρθρωση πρωτότυπου επιχειρήματος, δημόσια υποστήριξη.

Και δύσκολα μπορεί να διαφωνήσει κάποιος με την ευρύτερη εκτίμηση, σύμφωνα με την οποία ζούμε σε εποχή υποχώρησης της πραγματικά πρωτότυπης σκέψης, του ολοκληρωμένου επιστήμονα παλαιότερων χρόνων και ανάδειξης αυτού που αποκαλείται «τεχνοεπιστήμη», δηλαδή της υπερεξείδικευσης και της πληροφορίας που τείνει να κατακτά περιοχές της γνώσης, ενός πνεύματος επεκτατικού οικονομισμού, η λογική του οποίου φιλοδοξεί να διαβρώσει το έδαφος επιστημονικών περιοχών.

Τούτο, όμως, δεν σημαίνει ότι το ισχύον πλαίσιο ενθαρρύνει δυνατότητες συνεργασίας φορέων της βιομηχανίας με τα ΑΕΙ. Κι υπάρχει μια ολόκληρη σειρά επιστημονικών ειδικεύσεων που συνεπάγονται μια αμεσότερη σύνδεση με την αγορά εργασίας, χωρίς, ωστόσο, να αναπτύσσονται σε βάρος άλλων επιστημονικών πεδίων. Δεν είναι, λοιπόν, αμάρτημα το να θεσμοθετείται η δυνατότητα εκπόνησης διδακτορικών διατριβών, που στοχεύουν στο  να αποτελέσουν «γέφυρα» μεταξύ του Πανεπιστημίου και της βιομηχανίας, της επιστημονικής έρευνας και της παραγωγικής διαδικασίας.

Πρόκειται για διδακτορικές διατριβές που εκπονούνται στο πλαίσιο τριμερούς σύμβασης ανάμεσα σε υποψήφιους διδάκτορες,  Πανεπιστήμια και επιχειρήσεις και οι οποίες στοχεύουν και στην αρτιότερη αξιοποίηση κονδυλίων του Ταμείου Ανάπτυξης, από το οποίο προβλέπεται να δοθούν συνολικά 35 εκ. ευρώ για 250 βιομηχανικά διδακτορικά σε ελληνικά ΑΕΙ.

Επιπλέον, τα βιομηχανικά διδακτορικά είναι επωφελή για τους υποψήφιους διδάκτορες, που αποκτούν γνωστική εξειδίκευση σε απτά ζητήματα και προετοιμάζονται καλύτερα ώστε να εργαστούν στη βιομηχανία εφόσον το επιθυμούν, την παραγωγική διαδικασία, που αναπτύσσει την επιστημονική έρευνα για να επενδύσει, να διευκολύνει, να αναβαθμίσει τη σύγχρονη βιομηχανία και τα ελληνικά Πανεπιστήμια, Η αξιοποίηση της πανεπιστημιακής γνώσης και στη βιομηχανία τα καθιστά ανταγωνιστικά σε ένα διεθνοποιημένο περιβάλλον.

Αυτή η νέα δυνατότητα των Πανεπιστημίων μπορεί να προσελκύσει νέους πόρους για τα Ιδρύματα, συμπληρωματικά προς την κρατική επιχορήγηση. Κι αυτοί οι νέοι πόροι θα μπορούν να αξιοποιηθούν στην έρευνα, την αναβάθμιση εξοπλισμού, σε εκπαιδευτικό υλικό.

Με τα βιομηχανικά διδακτορικά, επιδιώκεται ακόμη να ενισχυθεί το Πανεπιστήμιο, ώστε, σε συνδυασμό με την επίτευξη μαθησιακών στόχων και ερευνητικής καινοτομίας, να είναι εξωστρεφές, να λειτουργεί μέσα στην κοινωνία και προς όφελός της, και να συνδιαλέγεται με τον παραγωγικό ιστό και το αναπτυξιακό πρότυπο της χώρας.

Η θέσπιση αυτού του διδακτορικών διατριβών και στη Χώρα μας, όπως συμβαίνει ήδη σε όλες τις οικονομικά και τεχνολογικά προηγμένες δυτικές πολιτείες, δεν λειτουργεί ανταγωνιστικά προς την εκπόνηση διδακτορικών, με χαρακτηριστικά λιγότερο συνυφασμένα με σύγχρονες επαγγελματικές δυνάμεις. Εκτός κι εάν το Πανεπιστήμιο πρέπει να εκλαμβάνεται ως ένα κλειστό οικοσύστημα, καταδικασμένο να ανακυκλώνει εσωτερικά τα οφέλη των ερευνών.