Οι νέες τουρκικές προκλήσεις και η «γραμμή» Μητσοτάκη

Ελάχιστα εικοσιτετράωρα πριν από την Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ισπανία, το αυταρχικό καθεστώς Ερντογάν πολώνει την ατμόσφαιρα, αυτήν την φορά μέσω του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Φουάτ Ακτάι. Ο στενός συνεργάτης και πολιτειακός παράγοντας της γείτονος έθεσε θέμα αποστρατικοποίησης των νησιών του Αιγαίου από την Ελλάδα, προκειμένου η Άγκυρα να μην αμφισβητήσει την κυριαρχία τους, προκαλώντας έτσι τον Έλληνα Πρωθυπουργό και, ταυτοχρόνως, τις βασικές αρχές και του κανόνες που συνθέτουν τη διεθνή νομιμότητα.

Συγκεκριμένα, ο Φ. Ακτάι υποστήριξε πως η γειτονική χώρα υπομένει «εδώ και εκατό χρόνια, από την Συνθήκη της Λωζάνης, τα νησιά πρέπει αποστρατικοποιηθούν. Η Ελλάδα ή θα κάνει αυτό που πρέπει ή υπάρχει και η ιστορία στις αρχές του 20 αιώνα. Υπάρχει και η πρόσφατη ιστορία της Κύπρου. Η Ελλάδα ή θα αποστρατικοποιήσει τα νησιά ή η Τουρκία θα αρχίσει να αμφισβητεί την κυριαρχία τους. Θα τα αμφισβητήσουμε και όπου φτάσει αυτό».

Βέβαια, οι προκλητικές αυτές δηλώσεις είναι δυνατόν να τροφοδοτήσουν υπερδεξιά ή και εθνικιστικά σχόλια στα συμβατικά και τα ηλεκτρονικά μέσα μαζικής ενημέρωσης. Δηλαδή, αυτό ακριβώς που επιδιώκει, ανάμεσα στα άλλα, το καθεστώς Ερντογάν στην τρέχουσα συγκυρία.

Ωστόσο, όπως ορθά και εγκαίρως έχει επισημανθεί από επίσημα χείλη της ελληνικής Κυβέρνησης και τον Κυριάκο Μητσοτάκη προσωπικά, σε τέτοιου είδους αναθεωρητισμούς η πειστική απάντηση είναι η επίκληση των κειμένων που επιβεβαιώνουν την προφανή και αληθή ελληνικότητα των νησιών του Αιγαίου.

Πιο ειδικά, η διαμάχη, που τροφοδοτείται από την Τουρκία, αφορά πρωταρχικά το Αιγαίο. Έχει να κάνει, επίσης, με τη διαχείριση των φυσικών πόρων και την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών. Πρόκειται για μια ένταση που συντηρείται από τους επεκτατικούς κύκλους της γείτονος από το 1973 και επαναφέρεται από την Τουρκία, κυρίως για λόγους συγκυριακούς και εσωτερικής τουρκικής κατανάλωσης, όπως συμβαίνει και στη σημερινή συνθήκη.

Επίσης, οι ισχυρισμοί της Τουρκίας και οι αξιώσεις της αναφορικά με το Αιγαίο δεν ερείδονται στο διεθνές δίκαιο, το οποίο το καθεστώς Ερντογάν αποφεύγει σκοπίμως και τεχνηέντως, καίτοι η εν λόγω αποστροφή προς το διεθνές δίκαιο έχει γίνει αντιληπτή σε υπερεθνικό πια επίπεδο και σε επίπεδοί διεθνών οργανισμών, όπως το ΝΑΤΟ.Η προσβολή του Φ. Ακτάι, στην προκειμένη περίπτωση, παραπέμπει στην τουρκική αντίληψη του Αιγαίου ως δήθεν «ελληνικής λίμνης», με συνέπεια τη γεωπολιτική ασφυξία του εξ Ανατολών γείτονα.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει, όμως, επανειλημμένως τονίσει ότι θέτει το συμφέρον της χώρας υπεράνω πολιτικών κομμάτων και κομματικών σκοπιμοτήτων και ότι η χώρα μας είναι απαρασάλευτα προσηλωμένη στα προβλεπόμενα από τις Διεθνείς Συνθήκες και τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας, «και όπου φτάσει αυτό», κατά την έκφραση του νταή Τούρκου Αντιπροέδρου.