Πρόωρες εκλογές: Τα δυο βασικά σενάρια

Με δεδομένο ότι…από αύριο αναμένονται τα «σπουδαία» -Σύνοδος του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη, Τρίτη έως και Πέμπτη– υπάρχει σήμερα ένα…μικρό περιθώριο για σεναριολογία. Ή όπως είπε ο Πρωθυπουργός, ένα από «τα δυο αγαπημένα θέματα όταν δεν έχετε κάτι άλλο να ρωτήσετε» (σ.σ: εννοούσε εκλογές και ανασχηματισμό)…

Το βασικό μέρος, αν όχι το σύνολο, των κυβερνητικών παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση της ενέργειας και έχει εξαγγελθεί και αρχίζει να υλοποιείται. Οπότε πλέον απομένει να φανεί η αποδοτικότητα κάθε μέτρου.

Η πορεία 

Κάπως έτσι θα πορευθούμε μέχρι το τρίτο δεκαήμερο του Αυγούστου, όταν…εκτός από τον κάθε κατεργάρη που θα επιστρέψει στον πάγκο του, θα οριστικοποιηθούν και οι αποφάσεις του Πρωθυπουργού και των επιτελών του για το αν θα επισπευσθεί ο χρόνος διεξαγωγής εκλογών. Διότι –ας το επαναλάβουμε για μια ακόμη φορά- αυτήν τη στιγμή στο μυαλό του Πρωθυπουργού σε υπάρχουν οι λέξεις «πρόωρες εκλογές».

Εντός του πλαισίου των κυβερνητικών αποφάσεων είναι να διαπιστωθεί, πλέον, αν χρειάζονται κάποιες ελάχιστες σημειακές και λειτουργικές παρεμβάσεις στα όσα έχουν εξαγγελθεί. Νέο πακέτο μέτρων δεν αναμένεται νωρίτερα από την 11^η Σεπτεμβρίου. Δεν είναι η ημέρα εκλογών, αλλά –όπως όλα δείχνουν- η ημέρα της πρωθυπουργικής εμφάνισης στη ΔΕΘ. Μια εμφάνιση και μια έκθεση που, έτσι κι αλλιώς, θα είναι η τελευταία προ των εκλογών. Άρα για πολλούς: προεκλογική!

Αν και ο Πρωθυπουργός ξορκίζει τις πρόωρες, εντούτοις ακόμη και βουλευτές της κυβερνητικής πλειοψηφίας με δημόσιες παρεμβάσεις τους, ευθέως πιθανολογούν ημερομηνίες εκλογών. Παρέλκει να σημειώσει κάποιος, ότι αυτό δεν αποτελεί ούτε ιδανική συνθήκη, ούτε την καλύτερη εικόνα για μια κυβέρνηση…

Τα δυο σενάρια 

Με την απολύτως στενή έννοια του όρου…πρόωρες θα έχουμε έτσι κι αλλιώς, καθώς ακόμη κι αν εξαντληθεί η τετραετία, η προσφυγή στις κάλπες θα γίνει την Άνοιξη του 2023 κι όχι το μεθεπόμενο Ιούλιο…

Όπως και να έχουν τα πράγματα τα βασικά σενάρια των εκλογών είναι: ή αρχές φθινοπώρου 2022, ή άνοιξη 2023. Και τα δυο σενάρια έχουν θετικά και αρνητικά, ανάλογα με την προσέγγιση που θα επιχειρήσει κάποιος στο ίδιο θέμα.

Για παράδειγμα η Οικονομία: θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος ότι η οικονομία δεν μπορεί να σέρνεται σε παρατεταμένη προεκλογική περίοδο, ότι πρέπει να ληφθούν γρήγορες και σημαντικές αποφάσεις ενόψει Συμφώνου Σταθερότητας, ότι πρέπει να καταρτιστεί να ψηφιστεί προϋπολογισμός κλπ κλπ, άρα όλα τα παραπάνω οδηγούν στην πρόωρη προσφυγή στις κάλπες το ταχύτερο δυνατό δηλαδή Φθινόπωρο 2022.

Από την άλλη όμως, υπάρχουν άνθρωποι τόσο του οικονομικού επιτελείου όσο και στο στενό περιβάλλον του Πρωθυπουργού που θεωρούν ότι μέχρι την Άνοιξη του 2023 θα μπουν αρκετά χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης, όπως επίσης, με δεδομένο τον υψηλό ρυθμό ανάπτυξης και την άνοδο των εξαγωγών, τα βασικά μεγέθη της οικονομίας μπορεί να βελτιωθούν. Κι αυτό οδηγεί στο σενάριο: εκλογές την Άνοιξη του 2023.

Διπλή ανάγνωση

Αυτό είναι ένα μικρό παράδειγμα της διπλής ανάγνωσης που έχουν όλα τα θέματα που θα αποτελέσουν κριτήρια για να διαμορφωθεί η τελική απόφαση του Πρωθυπουργού. Αναλόγως, υπάρχουν κι άλλα τέτοια θέματα όπως:

• Ελληνοτουρκικά: μια προσφυγή στις κάλπες τώρα θα μπορούσε να αποδυναμώσει τη χώρα, λένε κάποιοι και να την εκθέσει σε κίνδυνο σε περίπτωση που θα προκύψει κρίση και θα χρειαστεί να τη χειριστεί υπηρεσιακή κυβέρνηση. Από την άλλη, η πρόωρη προσφυγή στις κάλπες και η ανάδειξη νέας κυβέρνησης, ενισχύει τον Εθνικό λόγο καθώς θα έχει προκύψει ισχυρή και νέα κυβέρνηση.
• Ακρίβεια/δυσκολίες χειμώνα: η ισχύς μιας κυβέρνησης, βρίσκει εφαρμογή και σ αυτόν τον τομέα. Επί παραδείγματι αλλιώς μπορεί να χειριστεί τα προβλήματα μια νεοεκλεγείσα κυβέρνηση κι αλλιώς μια που αγκομαχά στους τελευταίους μήνες της. Από την άλλη, αν όντως τα οικονομικά δεδομένα είναι καλά, μια κυβέρνηση στους τελευταίους μήνες της μπορεί να κάνει παρεμβάσεις που να έχουν άμεσο αντίκτυπο στην τσέπη και την καθημερινότητα των καταναλωτών.
• Κρίσιμες οικονομικές αποφάσεις: τον επόμενο χρόνο 2022-23, πρέπει να ληφθούν κρίσιμες αποφάσεις για ζήτημα κομβικής σημασίας για το μέλλον της χώρας. Το ένα είναι η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας και το άλλο είναι τα μέτρα για τον έλεγχο και την αντιμετώπιση του χρέους. Είναι προφανές ότι και για τα δυο υπάρχουν πολλές αναγνώσεις που οδηγούν είτε στην ανάγκη ταχύτατης προσφυγής στις κάλπες ή το απολύτως ανάποδο. Επί παραδείγματι, η επενδυτική βαθμίδα για να ανακτηθεί θα πρέπει να υπάρχει πολιτική σταθερότητα. Με δεδομένο ότι οι συζητήσεις θα γίνουν μετά τον Ιανουάριο του 2023, τότε πόση σταθερότητα μπορεί να προσφέρει μια προεκλογική περίοδος την Άνοιξη και ένα διάστημα ουσιαστικής ακυβερνησίας ανάμεσα στις εκλογικές αναμετρήσεις που θα χρειαστεί να γίνουν μέχρι να συγκροτηθεί σταθερή κυβέρνηση;
• Κρίσεις: η διαχείριση κρίσης ή το τι θα γίνει αν προκύψει μια κρίση (και πότε) είναι άλλος ένας παράγοντας που επιδέχεται πολλαπλών αναλύσεων και ερμηνειών….

Πολλώ δεν μάλλον, όταν πλέον στο διεθνές πολιτικό σκηνικό η μοναδική βεβαιότητα που υπάρχει είναι…η αβεβαιότητα!

Οι επιλογές

Πάντως, πέρα από τα δυο βασικά σενάρια και για όσους είναι λάτρεις των ημερομηνιών να σημειώσουμε τα εξής: οι επιλογές για εκλογές το Φθινόπωρο του 2022 δεν είναι πολλές . Και τούτο διότι υπάρχουν τέσσερα δεδομένα:

 Πρώτον, για να προκηρυχθούν εκλογές πρέπει να το ζητήσει ο Πρωθυπουργός από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας μετά τον Δεκαπενταύγουστο. Όμως για να συμβεί αυτό πρέπει να έχει κάποιες μετρήσεις στα χέρια του-δημοσκοπήσεις δεν γίνονται το καλοκαίρι, άρα το νωρίτερο που μπορεί να προκηρυχθούν εκλογές (εφόσον δεν προκύψει κάποιο έκτακτο γεγονός) είναι μετά τις 20-22 Αυγούστου. Αυτό οδηγεί σε εκλογές –το νωρίτερο και οριακά, με βάση τον ελάχιστο Συνταγματικά χρόνο – την 11^η Σεπτεμβρίου (σ.σ: αλλά γιατί ν αφήσει κάποιος το βήμα της ΔΕΘ και να μην το εντάξει στην προεκλογική του στρατηγική;). Όμως…

Δεύτερον: Δεν  μιλάμε για μια κάλπη, αλλά για δυο. Προφανώς και ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα το υπολογίσει αυτό, καθώς ανάμεσα στην πρώτη κάλπη και τη δεύτερη δεν θα μεσολαβήσει, πάλι μια μικρή προεκλογική περίοδος 20 ημερών, αλλά κι ένα διάστημα με τις τριήμερες εντολές σχηματισμού κυβέρνησης, τη σύσκεψη αρχηγών, τη διάλυση της Βουλής κλπ. Όλα αυτά, αν το πρόγραμμα είναι παρά πολύ σφιχτό, είναι κατ΄ελάχιστον 30 ημέρες. Άρα, δεύτερη κάλπη, το νωρίτερο (και απίθανο) 9, αλλά πιθανότατα 16 Οκτωβρίου. Όμως εδώ ξεκινούν τα προβλήματα…

Τρίτον: Βασικό πρόβλημα ότι προκύπτει η αργία-τριήμερο της 28^ης Οκτωβρίου κι αυτό θα οδηγούσε σε χαλαρή ψήφο, κάτι που δεν θέλει ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Τέταρτον : κι εννοείται ότι τον Οκτώβριο πρέπει να κατατεθεί προσχέδιο του προϋπολογισμού και να ψηφιστεί. Προφανώς μπορεί να πάει λίγο πιο πίσω, αλλά όχι πολύ.

Δυο ημερομηνίες 

Με βάση όλα τα παραπάνω οι πιθανότερες ημερομηνίες, εφόσον επιλεγεί το σενάριο των εκλογών το Φθινόπωρο, είναι η 18^η και 25^η Σεπτεμβρίου ως ημέρα για την πρώτη κάλπη και με πολύ σφιχτό πρόγραμμα, δεύτερη κάλπη έως την 23^η Οκτωβρίου. Αλλιώς, δεύτερες κάλπες 6 Νοεμβρίου. Πάντως, αν αποφασιστούν πρόωρες εκλογές το Φθινόπωρο, για όσα προαναφέρθηκαν και ως  δεσμεύσεις, η λογική λέει ότι θα οδηγηθούμε σε μια πολύ σφιχτή διαδικασία.

Και για να κλείσουμε όπως αρχίσαμε: όλα τα παραπάνω, προφανώς αποτελούν σενάρια, καθώς ο Πρωθυπουργός δεν έχει αποφασίσει πρόωρες εκλογές.