Η μείωση του πληθυσμού, κατάρρευση των γεννήσεων, αύξηση των θανάτων, εκτόξευση της δημογραφικής γήρανσης, αρνητικό μεταναστευτικό ισοζύγιο αποτελούν το δημογραφικό πρόβλημα της Ελλάδας το 2022. “Δεν είναι δημιούργημα της οδυνηρής δεκαετίας και των αλλεπάλληλων κρίσεων, αλλά επιδεινώθηκε σοβαρά από αυτές. Είναι μία κατάσταση που έχει αρχίσει εδώ και δεκαετίες και για τα αποτελέσματα της οποίας οι επιστήμονες χτυπούσαν το καμπανάκι ήδη από τη δεκαετία του 1980, όταν οι γεννήσεις εμφανίστηκαν μειωμένες κάτω από το επίπεδο αντικατάστασης των γενεών. Έκτοτε η κατάσταση βαίνει επιδεινούμενη” σημειώνει η ερευνήτρια Έμκε Πουλουπούλου και προσθέτει:
«Η χειροτέρευση του βιοτικού επιπέδου του ελληνικού λαού είναι η σημαντικότερη αιτία επιδείνωσης της δημογραφικής κατάστασης της χώρας. Τα νέα ζευγάρια που αδυνατούν να επιβιώσουν με χαμηλούς μισθούς σε περιβάλλον ακρίβειας ακόμη και για τα στοιχειώδη, δεν αποφασίζουν εύκολα να αποκτήσουν παιδιά. Επιπλέον, αυξάνεται η ηλικία των γυναικών που αποφασίζουν να γίνουν μητέρες άπαξ. Πόσω μάλλον δις και τρις…».
![](data:image/svg+xml;charset=utf-8,<svg height="833" width="1250" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" version="1.1"/>)
Τις περισσότερες φορές, τα γεγονότα έχουν και μία δεύτερη ανάγνωση, η οποία συνήθως είναι και η πλέον ρεαλιστική. Στον πίνακα κατάταξης των χωρών της ΕΕ με τις αναλογίες δασκάλων – μαθητών (με στοιχεία έως και του Σεπτεμβρίου του 2021), η Ελλάδα καταχωρείται ως έχουσα 8,7 μαθητές να αναλογούν σε έναν δάσκαλο, σε αντίθεση με τη Ρουμανία, όπου οι μαθητές που αναλογούν σε έναν δάσκαλο είναι 19,4!
Αν συνυπολογίσει κανείς ότι ο μέσος όρος της συγκεκριμένης αναλογίας στις χώρες της ΕΕ είναι ένας προς 13,5, θα έλεγε πως η Ελλάδα είναι μία χώρα με -αν μη τι άλλο- εντυπωσιακή επάρκεια δασκάλων, όπου τα σχολεία διαθέτουν μικρές, ευέλικτες τάξεις, γεγονός που προφανώς επιτρέπει στους εκπαιδευτικούς να σκύψουν πάνω από κάθε παιδί και να ανασύρουν τα ταλέντα και τις κλίσεις του. Κι όμως, σε αυτόν τον τομέα, η Ελλάδα είναι καταχωρημένη τελευταία στον ζοφερό πίνακα των 27 χωρών της ευρωζώνης, διότι η αναλογία της δεν αποτυπώνει την πληθώρα του εκπαιδευτικού προσωπικού της, αλλά τη μείωση των μαθητών της την τελευταία 12ετία!
![](data:image/svg+xml;charset=utf-8,<svg height="800" width="1200" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" version="1.1"/>)
Σε πρόσφατη μελέτη του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών σημειώνεται ότι αν τα προσεχή χρόνια δεν υπάρξουν ριζικές αλλαγές για να δώσουν μεγάλη ώθηση στις γεννήσεις, στη μαζική επιστροφή των Ελλήνων ή και τη γενναία και συστηματική εισροή μεταναστών, ο συνολικός αριθμός των μαθητών (συγκριτικά με το έτος 2008 της τελευταίας συστηματικής καταγραφής τους) θα σημειώσει μείωση κατά περίπου 30% έως το 2035, όταν δηλαδή θα ενσωματωθεί στο εκπαιδευτικό σύστημα και η πιο πρόσφατη εντυπωσιακή μείωση γεννήσεων, που καταγράφηκε το 2017!
«Για το δημογραφικό πρόβλημα της Ελλάδας δεν υπάρχουν “δημογραφικές” λύσεις» καταλήγει η κ. Έκμε – Πουλοπούλου και εξηγεί: «Η κατάσταση δεν βελτιώνεται με επιδόματα και αποσπασματικές πολιτικές. Η χώρα έχει ανάγκη από πολιτική ανάπτυξης σε τομείς και κλάδους που θα περιορίσουν την αβεβαιότητα και θα δημιουργήσουν στους νέους ανθρώπους αίσθηση σιγουριάς ότι μπορούν με ασφάλεια και σταθερότητα να ζήσουν και να δημιουργήσουν στον τόπο τους. Η παραγωγική γενιά χρειάζεται εργασία με προοπτική εξέλιξης, καλές συνθήκες και αξιοπρεπή αμοιβή, που να ενθαρρύνει τη δημιουργία οικογένειας».