Al Jazeera: Τι είναι ο Nord Stream 1 και γιατί είναι τόσο σημαντικός για την Ευρώπη;

Ο ρωσικός αγωγός φαίνεται ότι ήρθε για να μείνει στις ζωές μας, επηρεάζοντας την ενεργειακή, οικονομική και, εν τέλει, πολιτική συμπεριφορά μας. Δεν είναι, όμως, βέβαιον ότι γνωρίζουμε πραγματικά τι ακριβώς είναι ο Nord Stream 1 και για ποιο λόγο ασκεί τόσο αποφασιστική επίδραση στις ζωές των Ελλήνων, αλλά και, συνολικότερα, των Ευρωπαίων.

Ο αγωγός φυσικού αερίου Nord Stream 1 βρέθηκε στο επίκεντρο της διαμάχης μεταξύ της Ρωσίας και των μελών της ΕΕ τις τελευταίες εβδομάδες, καθώς οι Βρυξέλλες επιδιώκουν να εξασφαλίσουν επαρκή αποθέματα για να περάσουν τα κράτη μέλη τον ερχόμενο ευρωπαϊκό χειμώνα.

Η Gazprom, ο ρωσικός γίγαντας φυσικού αερίου που ελέγχεται από το κράτος, έχει κρατήσει τους Ευρωπαίους ηγέτες σε εγρήγορση καθώς ανακοίνωσε επανειλημμένα διακοπή της ροής φυσικού αερίου λόγω, όπως ισχυρίστηκε, τεχνικών ζητημάτων λόγω εργασιών συντήρησης.

Την Τρίτη, καθώς οι Υπουργοί Ενέργειας του μπλοκ συναντήθηκαν στις Βρυξέλλες για να εγκρίνουν ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης , h επικεφαλής ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ Κάντρι Σίμσον επέκρινε την ανακοίνωση της Gazprom ότι θα μειώσει τις ροές στο 20% της χωρητικότητας του αγωγού ως «πολιτικά υποκινούμενη».

Ο Nord Stream 1, ο οποίος ανήκει κατά πλειοψηφία στη Gazprom, είναι ο μοναδικός μεγαλύτερος αγωγός που φέρνει ζωτικής σημασίας προμήθειες ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω Γερμανίας.

Η ΕΕ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το ρωσικό αέριο. Πέρυσι, η Ρωσία παρείχε περίπου το 40% του φυσικού αερίου της ΕΕ.

Αυτό μειώθηκε σημαντικά φέτος, επιβαρύνοντας τις ενεργοβόρες βιομηχανίες και οδηγώντας τις τιμές των εμπορευμάτων στα ύψη.

Οι εργασίες συντήρησης πέρασαν σε μεγάλο βαθμό απαρατήρητες στο παρελθόν, αλλά ο αγωγός έχει γίνει πλέον διαπραγματευτικό χαρτί, καθώς η Ρωσία και η Δύση ανταλλάσσουν οικονομικά πλήγματα ως απάντηση στην πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία που ξεκίνησε τον Φεβρουάριο.

Η Ρωσία μείωσε τις ροές μέσω του Nord Stream 1 στο 40% της χωρητικότητας τον Ιούνιο, επικαλούμενη την καθυστερημένη επιστροφή ενός στροβίλου που εξυπηρετούσε η Siemens Energy στον Καναδά. Η Γερμανία απέρριψε την εξήγηση, λέγοντας ότι δεν υπάρχει «τεχνική αιτιολόγηση» για τη μείωση.

Στη συνέχεια, η Μόσχα έκλεισε εντελώς τον αγωγό για δέκα ημέρες ετήσιας συντήρησης αυτόν τον μήνα, επανεκκινώντας τον στις 21 Ιουλίου ακόμα στο 40% των κανονικών επιπέδων.

Την Δευτέρα, η Gazprom ανακοίνωσε ότι σταματά τη λειτουργία μιας από τις δύο τελευταίες τουρμπίνες του αγωγού Nord Stream 1 λόγω της «τεχνικής κατάστασης του κινητήρα».

Πρόσθεσε ότι οι παραδόσεις στην Ευρώπη μέσω του αγωγού επρόκειτο να μειωθούν στο 20% περίπου της χωρητικότητάς του από την Τετάρτη.

Ο επικεφαλής της ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ Κάντρι Σίμσον δήλωσε την Τρίτη: «Γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχει τεχνικός λόγος να το κάνουμε», προσθέτοντας ότι η ΕΕ έπρεπε να αντιμετωπίσει τις κινήσεις της Μόσχας μειώνοντας προληπτικά την κατανάλωση φυσικού αερίου.

Γιατί είναι πολιτικό το θέμα;

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου,  Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε στους δημοσιογράφους την Δευτέρα ότι η Ρωσία «δεν ενδιαφέρεται» για την πλήρη διακοπή των παραδόσεων φυσικού αερίου της στην Ευρώπη. Ωστόσο, «αν η Ευρώπη συνεχίσει την πορεία της να επιβάλλει απολύτως απερίσκεπτα κυρώσεις και περιορισμούς που την πλήττουν, η κατάσταση μπορεί να αλλάξει», είπε.

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν προανήγγειλε την τελευταία περικοπή, προειδοποιώντας την Δύση αυτόν τον μήνα ότι οι συνεχιζόμενες κυρώσεις κινδύνευαν να προκαλέσουν καταστροφικές αυξήσεις των τιμών της ενέργειας για τους καταναλωτές σε όλο τον κόσμο.

Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, Ζελένσκι, δήλωσε την Κυριακή ότι η Ρωσία διεξάγει έναν «φανερό πόλεμο φυσικού αερίου» κατά της Ευρώπης, τον οποίο είπε ότι πρέπει να «αντεπιτεθεί» με σκληρότερες κυρώσεις.

Το Υπουργείο Οικονομίας της Γερμανίας δήλωσε ότι δεν υπάρχει τεχνικός λόγος για περαιτέρω μείωση των προμηθειών φυσικού αερίου μέσω του αγωγού Nord Stream 1. Ο Υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ δήλωσε σε δημοσιογράφους ότι ο Πούτιν «παίζει ένα δόλιο παιχνίδι».