Focus: Η βαθιά αντιφατική σχέση ΗΠΑ – Κίνας

Το ταξίδι της Νάνσι Πελόζι ανέσυρε στην επιφάνεια την ιδιαίτερα αντιθετική, ανταγωνιστική σχέση ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα, οι οποίες είναι δύο μεγάλες παγκόσμιες δυνάμεις με αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα στο νησί της Ταιβάν.

Δεν υπήρξε καμία σύγκρουση. Όμως, ο πλανήτης κράτησε την ανάσα του. Το Πεκίνο δεν πρέπει να σταματήσει εκεί με μερικές προειδοποιητικές πτήσεις και ένα λεκτικό σημείωμα διαμαρτυρίας. Το καθεστώς αποδίδει μεγαλύτερη σημασία στη διάσωση του προσώπου και στη μη ανάμειξη στις εσωτερικές υποθέσεις από σχεδόν οποιοδήποτε άλλο.

Και η Ταιβάν είναι ένα εσωτερικό ζήτημα για το Πεκίνο. Η στάση της Πελόζι αξιολογείται ως η μέγιστη προσβολή. «Οι Κινέζοι έχουν εκδώσει πολύ σαφείς προειδοποιήσεις σε πολλές περιπτώσεις. Περιμένω ότι τώρα θα κάνουν κάτι που δεν έχει ξαναγίνει», λέει η ειδικός σε θέματα ασιατικής πολιτικής και οικονομίας, Γερμανίδα Bonnie Glaser.

Το «αξίωμα της μίας Κίνας» του ΚΚ έχει τον πυρήνα του στη σύνδεση της Ταιβάν με την Κίνα, η οποία αποτελεί μέρος του κρατικού λόγου ύπαρξης από την ανακήρυξη της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας το 1949, από τον κομμουνιστή επαναστάτη Μάο Τσε Τουνγκ.

Με τη διπλωματική αναγνώριση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας από τις ΗΠΑ το 1972, η Ταιβάν έχασε σταδιακά την υποστήριξη στη Δύση. Σήμερα, μόνο 14 χώρες στον κόσμο έχουν αναγνωρίσει το νησί ως κράτος.

Ο Μπάιντεν είχε προειδοποιήσει την Πελόζι για το ταξίδι της. Με την προσγείωσή της στην Ταϊπέι, η Πελόζι επανέφερε τώρα δυναμικά αυτή τη σύγκρουση που σιγοκαίει στη διεθνή σκηνή. Μόνο που το ερώτημα προκύπτει είναι το εάν το ζήτημα της Ταιβάν δικαιολογεί μια στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ των παγκόσμιων δυνάμεων Κίνας και ΗΠΑ.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν είχε προειδοποιήσει σχετικά την Πελόζι. Αλλά ο Αμερικανός πρόεδρος προφανώς δεν είχε την δύναμη να αποτρέψει την παλαιά συμφοιτήτριά του από το σχέδιό της.

Η επίσκεψη αποτέλεσε, επίσης, απόδειξη μιας ασαφούς πολιτικής των ΗΠΑ έναντι της Κίνας. Από τη μία, η γιγάντια αυτοκρατορία στην Άπω Ανατολή είναι ο σημαντικότερος οικονομικός εταίρος και οι δεσμοί με τον δυτικό κόσμο είναι βαθύτεροι από ποτέ. Αλλά, ο Μπάιντεν εξέπληξε λέγοντας ότι θα παράσχει στρατιωτική υποστήριξη στην Ταιβάν.

Από την άλλη πλευρά, ο Τζο Μπάιντεν είχε επανειλημμένα επιλέξει την Ταιβάν για να επιδείξει δύναμη εξωτερικής πολιτικής. Την άνοιξη, ο πρόεδρος των ΗΠΑ εξέπληξε, λέγοντας ότι θα υποστήριζε και την Ταιβάν στρατιωτικά.

Στον Νότιο Ειρηνικό, οι παγκόσμιες δυνάμεις βρίσκονταν πλέον η μια απέναντι στην άλλη, πλήρως οπλισμένες.  Οι ΗΠΑ προστατεύουν την Ταιβάν, όχι μόνο επειδή εκτιμούν τη χώρα ως δημοκρατία, αλλά και επειδή η Ταιβάν έχει γίνει ένας από τους σημαντικότερους προμηθευτές της παγκοσμιοποιημένης, καθοδηγούμενης από την τεχνολογία παγκόσμιας οικονομίας.

Ως εκ τούτου, μια στρατιωτική σύγκρουση στην Ταιβάν θα είχε τεράστιο αντίκτυπο στην παγκόσμια παραγωγή τσιπ στον κλάδο της πληροφορικής. Μετά τα ωστικά κύματα που προκλήθηκαν από τον πόλεμο της Ουκρανίας, η παγκόσμια οικονομία φαίνεται ότι κινδυνεύει σοβαρά να διολισθήσει, τελικά, σε ύφεση.