Ενέργεια: Το αγνό νερό γίνεται “αγκάθι” στην ενεργειακή κρίση

Όπως είναι σε όλους μας γνωστό το νερό είναι το πολυτιμότερο αγαθό στον πλανήτη, μιας και είναι απαραίτητο για όλα όσα χρειαζόμαστε. Για την ακρίβεια το θέλουμε και σε πάρα πολλούς άλλους τομείς, τομείς που οι περισσότεροι από εμάς πολύ συχνά αγνοούμε ή ξεχνάμε.

Αυτή τη στιγμή η Ευρώπη αντιμετωπίζει μεγάλα προβλήματα σχετικά με το νερό. Οι εικόνες από τη σχεδόν άδεια κοίτη του μεγαλύτερου ποταμού της Ιταλίας, του Πάδου ο προβληματισμός των Ιταλών αγροτών για τον τρόπο με τον οποίον θα ποτίσουν τα χωράφια τους είναι μεγάλος.

Πιο σοβαρά είναι όμως τα προβλήματα ενός άλλου ποταμού, του Ρήνου. Το πολύ ζεστό καλοκαίρι έχει προκαλέσει τη σημαντική πτώση της στάθμης των υδάτων του, με αποτέλεσμα την εμφάνιση μεγάλων δυσκολιών στην κίνηση των ποταμόπλοιων που τον διασχίζουν, όπως και άλλους που συνδέονται με αυτόν μέσω πολλών τεχνητών καναλιών. Αυτά τα ποταμόπλοια μεταφέρουν πλήθος εμπορευμάτων από και προς τα μεγάλα λιμάνια της Βόρειας Θάλασσας, όπως το Ρότερνταμ και το Αμβούργο. Όσο χαμηλώνει η στάθμη του ποταμού τόσο λιγότερα εμπορεύματα μπορούν να μεταφέρουν τα ποταμόπλοια.

Σχετικό άρθρο του Reuters αναφέρει πως στην περιοχή της πόλης Κάουμπ, στο κρατίδιο της Ρηνανίας Παλατινάτου, η στάθμη των υδάτων του ποταμού είχε πέσει χθες κοντά στα 61 εκατοστά του μέτρου. Για να μπορούν οι φορτηγίδες να πλέουν γεμάτες με το φορτίο τους, η στάθμη του Ρήνου πρέπει να είναι κοντά στο 1,5 μέτρο. Αναφερόμαστε στο Κάουμπ γιατί είναι ένας σημαντικός κόμβος των ποτάμιων μεταφορών της Ευρώπης. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Bloomberg, μέχρι το Σαββατοκύριακο η στάθμη των υδάτων του Ρήνου στο Κάουμπ θα κατέβει κάτω από τα 50 εκατοστά. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ειδικών στην ποτάμια ναυσιπλοΐα, αν η στάθμη υποχωρήσει κάτω από τα 40 εκατοστά, θα είναι πρακτικά αδύνατον να πραγματοποιηθούν μεταφορές.

Το ρεπορτάζ του Reuters αναφέρει πως τα ποταμόπλοια ταξιδεύουν μισογεμάτα και σε μερικές περιπτώσεις γεμάτα κατά μόνον 25%, ενώ το κόστος των μεταφορών έχει ανέβει κατακόρυφα από τη στιγμή που ξεκίνησε να πέφτει η στάθμη του νερού στον Ρήνο. Ενδεικτικά αναφέρεται πως το κόστος μεταφοράς ενός τόνου προϊόντων σε ρευστή μορφή από το λιμάνι του Ρότερνταμ στην πόλη της Καλσρούης έχει ανέβει από τα 20 στα 80 ευρώ ανά τόνο μέσα σε δύο μήνες.

Πέρα από τη σημαντική ζημιά που προκαλείται από την παράλυση των ποτάμιων μεταφορών στην οικονομική δραστηριότητα, σοβαρότατο είναι το πρόβλημα που δημιουργείται στη μεταφορά άνθρακα από το Ρότερνταμ και τα άλλα λιμάνια προς τα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μέσα στη Γερμανία. Η έλλειψη φυσικού αερίου οδήγησε τις γερμανικές επιχειρήσεις σε μαζικές παραγγελίες άνθρακα από όλο τον κόσμο. Οι μεγαλύτερες ποσότητες αυτού του άνθρακα αποθηκεύονται στα μεγάλα λιμάνια της Βόρειας Ευρώπης περιμένοντας τα ποταμόπλοια που θα τα μεταφέρουν στους τελικούς προορισμούς τους.

Πέρα από τη μεγάλη αύξηση του κόστους μεταφοράς του – υπερπολύτιμου αυτή την εποχή – άνθρακα, η δυσκολία στη μεταφορά του αρχίζει να δημιουργεί ανησυχίες για το κατά πόσον θα μπορέσει να φτάσει στην ώρα του στα θερμοηλεκτρικά εργοστάσια που έχουν βγει από τη ναφθαλίνη. Τη στιγμή που το φυσικό αέριο έρχεται πλέον με το σταγονόμετρο από τη Ρωσία, και σε όλο και πιο ψηλές τιμές, το τελευταίο που χρειάζεται η Γερμανία, και μαζί της – θέλοντας και μη – η υπόλοιπη Ευρώπη είναι να αντιμετωπίσουμε και έλλειψη άνθρακα. Εννοείται πως ο Ρήνος δεν είναι ο μόνος ποταμός του οποίου τα νερά έχουν λιγοστέψει επικίνδυνα, αλλά είναι τόσο σημαντικός που δεν χρειάζεται να αναφερθούμε στους υπόλοιπους.

Είναι λογικό να υποθέσουμε πως όσο πιο πολύ κρατήσει το ζεστό καλοκαίρι τόσο περισσότερο μπορεί να ενταθούν τα προβλήματα στη βιομηχανία ενέργειας λόγω του νερού που είτε λιγοστεύει είτε παραζεσταίνεται. Ο φόβος είναι πως τα προβλήματα στα πυρηνικά εργοστάσια και η πιθανές ελλείψεις στα θερμοηλεκτρικά εργοστάσια που χρησιμοποιούν άνθρακα θα οδηγήσουν σε αυξημένη κατανάλωση φυσικού αερίου τη χειρότερη δυνατή στιγμή, όταν δηλαδή γίνονται αγωνιώδεις προσπάθειες εξοικονόμησης με σκοπό την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη πλήρωση των δεξαμενών αερίου σε όλη την Ευρώπη. Το γνωστό σύνθημα «μια βροχή μας σώζει» ίσως περιγράφει με τον πιο απλό τρόπο την κατάσταση στην οποία κινδυνεύουμε να βρεθούμε.