Δεκαπενταύγουστος 2022: Η Παναγία της Τήνου – Η κορωνίδα των προσκυνητών

Η Παναγία Τήνου, ο Ιερός Ναός Ευαγγελιστρίας,  αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα λατρευτικά κέντρα της Ορθοδοξίας παγκοσμίως και τον συχνότερο προσκυνηματικό προορισμό εντός Ελλάδος. Το νησί της Τήνου είναι άρρηκτα δεμένο με το Ναό της Μεγαλόχαρης και για πολλούς ταυτίζονται. Όποιος ζήσει το νησί αντιλαμβάνεται ότι μια γενίκευση δεν μπορεί να αποδώσει τη σχέση του ντόπιου με το Ναό που είναι βαθιά προσωπική. Ο ίδιος ο Ναός αναφέρεται μεταξύ των τηνιακών ως “Παναγία”.

Στη θέση του Ιερού Ναού Ευαγγελιστρίας, όπως αναφέρει το tinosecret, προϋπήρχε βυζαντινός ναός του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, ο οποίος κατά την παράδοση πυρπολήθηκε σε πειρατική επιδρομή των Σαρακηνών, ενώ στην αρχαιότητα στην ίδια θέση υπήρχε αρχαίος ναός αφιερωμένος στον Διόνυσο.

Οικοδομήθηκε στην αρχική του μορφή μέσα σε τρία έτη (1823-1826) χάρη στην εθελοντική εργασία των Τηνιακών και τις χρηματικές συνεισφορές πιστών από κάθε γωνιά της Ελλάδας και αποτελεί το πρώτο αξιόλογο αρχιτεκτονικό μνημείο του απελευθερωμένου ελληνικού έθνους.

Πρόκειται για τρισυπόστατο ναό με θολωτά κλίτη και τρούλο πάνω από την Αγία Τράπεζα, που επιμελήθηκε αρχιτεκτονικά ο Σμυρνιός Ευστράτιος Καλονάρης. Τα μάρμαρα που χρησιμοποιήθηκαν από τον Πάνορμο και τη Δήλο, λάξευσαν καλλιτέχνες της Έξω Μεριάς δίνοντας τον καλύτερό τους εαυτό.

Το καμπαναριό ύψους 29μ., με τρία φανάρια (ορόφους), θυμίζει εκείνο της Αγίας Φωτεινής της Σμύρνης και αναστηλώθηκε το 1957 από τον Ιωάννη Φιλιππότη. Στους εξωτερικούς χώρους, φιλοτεχνήθηκαν ψηφιδωτά από άσπρα και μαύρα θαλασσινά βότσαλα.

Τα εκατοντάδες τάματα στο εσωτερικό του ναού κρύβουν το κάθε ένα τη δική του ιστορία.

Η εικόνα είναι σχετικά μικρών διαστάσεων και παριστά τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. Είναι αρχαιοτάτη και αρίστης τέχνης, αν κι έχει υποστεί φθορές από πυρκαϊά και από την παραμονή της για πολλά χρόνια κάτω από το έδαφος.

Σήμερα βρίσκεται στον περικαλλή ναό που κτίσθηκε πάνω από τον αρχικό ναΐσκο με συνεισφορές των κατοίκων της Τήνου και είναι κατάκοσμη και σκεπασμένη εξ ολοκλήρου πλην των προσώπων, με χρυσό, άργυρο και με αναρίθμητα τιμαλφή και πολύτιμους λίθους, τάματα των πιστών.