FT: “Σπάει” το αντιδυτικό μέτωπο – Αλλάζουν στάση Ινδία και Κίνα

Η κριτική και η αποστασιοποίηση που αντιμετώπισε ο πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντίμιρ Πούτιν στη σύνοδο κορυφής του Ουζμπεκιστάν για τον πόλεμο στην Ουκρανία, αποκαλύπτει την ανησυχία των μεγάλων χωρών της Ασίας και σηματοδοτεί μια αλλαγή στην παγκόσμια αντίληψη για τον πόλεμο, σύμφωνα με αξιωματούχους χωρών της Δύσης, με φόντο τις προσπάθειες της Ευρώπης και των ΗΠΑ να διαβρωθεί το μέτωπο στήριξης που φαινόταν να έχει σχηματιστεί υπέρ του Κρεμλίνου.

Οι επικρίσεις του Ινδού πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι για τον πόλεμο και η αναγνώριση από τον Βλαντίμιρ Πούτιν των ανησυχιών που εξέφρασε ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ την περασμένη εβδομάδα, αποτελούν σημάδια δυσφορίας απέναντι στη Μόσχα, δήλωσαν τρεις δυτικοί αξιωματούχοι, τους οποίους επικαλούνται οι Financial Times.

Τα σχόλια των ηγετών της Ινδίας και της Κίνας ήταν «ένα σαφές μήνυμα» ενόχλησης, ανέφερε ανώτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος, προσθέτοντας ότι το Νέο Δελχί και το Πεκίνο θα μπορούσαν να προσαρμόσουν τις ενέργειές τους τόσο προς τη Μόσχα, όσο και προς τη Δύση.

Ο Ινδός πρωθυπουργός είπε στον Πούτιν ότι «η σημερινή εποχή, δεν είναι εποχή πολέμου». Ο Ρώσος πρόεδρος απάντησε ότι «θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να το σταματήσουμε αυτό το συντομότερο δυνατό», επικαλούμενος τις «ανησυχίες που εκφράζετε συνεχώς». Νωρίτερα, ο Πούτιν είχε αναγνωρίσει τις «ανησυχίες» του προέδρου της Κίνας για τον πόλεμο.

Όσα διημείφθησαν στη σύνοδο του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης στο Ουζμπεκιστάν, σηματοδοτούν τη μεγαλύτερη δημόσια αναγνώριση της ανησυχίας για τον πόλεμο από τις δύο μεγαλύτερες οικονομίες που δεν έχουν επιβάλει κυρώσεις στη Μόσχα. Οι δηλώσεις των Μόντι και Σι καταδεικνύουν ότι ο Πούτιν «απομονώνεται περαιτέρω από τη διεθνή κοινότητα», δήλωσε την Παρασκευή ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ, Τζον Κίρμπι. «Ακόμη και χώρες που δεν ήταν δυναμικές και έντονες στην αντίθεσή τους απέναντι στον Πούτιν, αρχίζουν να αμφισβητούν τι κάνει στην Ουκρανία», πρόσθεσε.

Η προφανής αποδοκιμασία της Κίνας και της Ινδίας αποτελεί πιθανό εμπόδιο στον στόχο του Πούτιν να εμβαθύνει τους δεσμούς με μη δυτικές χώρες. Μια εβδομάδα πριν από τη συνάντηση στο Ουζμπεκιστάν, ο Πούτιν σε ομιλία του στο Βλαδιβοστόκ είπε ότι χώρες όπως η Κίνα ήταν σε θέση να αναπληρώσουν τις εμπορικές απώλειες μετά τις ευρωπαϊκές κυρώσεις.

Αν και η Κίνα επωφελήθηκε από τις χαμηλότερες τιμές για να αυξήσει τις αγορές ρωσικών αγαθών, ο κίνδυνος δευτερογενών κυρώσεων από τις ΗΠΑ σημαίνει ότι οι εταιρείες της παραμένουν επιφυλακτικές στο να καλύψουν το κενό που άφησαν οι κυρώσεις στον αμυντικό και τεχνολογικό τομέα της Ρωσίας. «Περίμεναν περισσότερα από την Κίνα», είπε δυτικός αξιωματούχος στη Μόσχα και πρόσθεσε ότι οι κινεζικές εταιρείες έχουν λάβει οδηγίες είτε να παραμένουν αδρανείς, είτε να ζητούν άδεια σε ανώτατο επίπεδο.

Το Κρεμλίνο ανέφερε από την πλευρά του ότι η σχέση της Ρωσίας με την Κίνα παραμένει ισχυρή. Την Κυριακή, ο εκπρόσωπος του Πούτιν, Ντμίτρι Πεσκόφ, είπε στη ρωσική κρατική τηλεόραση ότι η Μόσχα και το Πεκίνο έχουν «απόλυτη συγγένεια στην προσέγγισή μας σε κάθε είδους προκλητικές ενέργειες που προέρχονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες». Ο Πεσκόφ αναγνώρισε ότι οι πιθανές δευτερεύουσες δυτικές κυρώσεις είναι «περίπλοκοι παράγοντες» που έχουν «αρνητική επίδραση» στην εμβάθυνση των εμπορικών σχέσεων της Κίνας με τη Ρωσία, αλλά είπε ότι «δεν είναι σε θέση να έχουν σημαντικό αποτέλεσμα».

Αναλυτές επεσήμαναν ότι ενώ το μήνυμα μπορεί να ήταν σαφές, ούτε ο Σι ούτε ο Μόντι αναφέρθηκαν απευθείας στην Ουκρανία, ούτε εξέφρασαν την υποστήριξή τους στο Κίεβο. Και οι δύο έχουν αυξήσει τις αγορές ρωσικής ενέργειας και συνέχισαν τις συναλλαγές με τη Μόσχα από τότε που ξεκίνησε η εισβολή, πριν από σχεδόν επτά μήνες. «Η δήλωση του Μόντι πέτυχε αυτό που ήθελε να πετύχει: Να σταλεί ένα μήνυμα στη Δύση ότι ο ίδιος δεν στέκεται στο πλευρό του Πούτιν», δήλωσε ο Σουσάντ Σινγκ, ανώτερος συνεργάτης του Κέντρου Ερευνών Πολιτικής στο Νέο Δελχί, προσθέτοντας ότι οι δηλώσεις του Μόντι δεν αναφέρθηκαν σε κανένα «επίμαχο ζήτημα» σχετικά με την κυριαρχία ή την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, αλλά επικεντρώθηκαν σε ζητήματα σχετικά με τις επιπτώσεις του πολέμου σε τομείς όπως η επισιτιστική ασφάλεια, τα καύσιμα και η προμήθεια λιπασμάτων.

Παρόλα αυτά, δυτικοί αξιωματούχοι ερμηνεύουν τις ανησυχίες του Μόντι και του Σι ως δοκιμασία στο αφήγημα του Πούτιν ότι οι κυρώσεις της Δύσης στη Ρωσία είναι αυτές που ευθύνονται για τις οικονομικές επιπτώσεις από τον πόλεμο. Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζοζέπ Μπορέλ, έγραψε στη γαλλική εφημερίδα Journal du Dimanche ότι οι πρόσφατες νίκες της Ουκρανίας στο πεδίο των μαχών εξέθεσαν τις αδυναμίες και την έλλειψη κινήτρου των ρωσικών στρατευμάτων. Αυτά τα γεγονότα «δείχνουν ότι ακόμα κι αν η Ουκρανία δεν έχει κερδίσει ακόμη τον πόλεμο, η Ρωσία χωρίς αμφιβολία τον χάνει», πρόσθεσε. Αν και ο κ. Μπορέλ προειδοποίησε ότι ο πόλεμος απέχει πολύ από το να τελειώσει, σημείωσε ότι είναι καιρός να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε μια ειρηνευτική διαδικασία.

Με πληροφορίες από FINANCIAL TIMES