19 Forty Five: Ναι, πιθανός ένας πόλεμος Ελλάδας – Τουρκίας

Την άποψη αυτή υπογράφει ο Δρ. Michael Rubin, συγγραφέας πολυάριθμων μελετών και βιβλίων διεθνούς πολιτικής και διπλωματικής ιστορίας, επιστημονικός συνεργάτης στο American Enterprise Institute. Ο λόγος για την πολεμική σύγκρουση, που βρίσκει πιθανή ο M. Rubin έχει να κάνει με τον επεκτατισμό και τα προβλήματα του Τούρκου Προέδρου Ερντογάν. Η εκδικητικότητα, η οικονομική κρίση και οι εξοπλισμοί είναι τα βασικά αίτια της τουρκικής επιθετικότητας.

Ο κατάλογος των χωρών που υποφέρουν από την τουρκική επιθετικότητα είναι μακρύς. Η Τουρκία κατέχει το ένα τρίτο της Κύπρου. Έχει χρησιμοποιήσει τα F-16 και τις Ειδικές Δυνάμεις κατά των Αρμενίων. Ιρακινοί αξιωματούχοι λένε ότι η Τουρκία έχει πλέον δημιουργήσει 68 φυλάκια στο έδαφός της, που κυμαίνονται σε μέγεθος από μικρές θέσεις σε επίπεδο διμοιρίας έως μια βάση πλήρους μεγέθους. Η τουρκική αεροπορία βομβαρδίζει το Ιράκ κάθε βράδυ. Η Τουρκία καθαρίζει εθνοτικά ολόκληρες συνοικίες στη βόρεια Συρία. Οι αρπαγές της ναυτιλιακής γης θα έκαναν τους δημιουργούς της China’s Nine-Dash Line να κοκκινίσουν.

Σε αυτό το πλαίσιο, οι αυξανόμενες απειλές του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατά της Ελλάδας θα πρέπει να ανησυχήσουν. Πράγματι, η ένταση μεταξύ των δύο μελών του ΝΑΤΟ δεν είναι κάτι καινούργιο και προϋπήρχε του υδραυλικού κυβερνήτη της Τουρκίας για δεκαετίες. Τέσσερις παράγοντες, ωστόσο, κάνουν τη σημερινή κρίση διαφορετική.

Πρώτον, ο Ερντογάν είναι ανοιχτά ρεβανσιστής. Επιδιώκει να αναθεωρήσει —πάντα υπέρ της Τουρκίας— την αιωνόβια Συνθήκη της Λωζάνης που καθόρισε τα σύνορα της Τουρκίας με την Ελλάδα και τη Βουλγαρία. Ισχυρίζεται ψευδώς ότι η Ελλάδα παραβιάζει τις συμφωνίες αποστρατικοποίησης και Τούρκοι πολιτικοί, μέχρι και ο Ερντογάν, ο ηγέτης του εθνικιστικού κόμματος Devlet Bahceli και ο υπουργός Άμυνας Hulusi Akar υποστηρίζουν περαιτέρω ότι πρέπει να κατέχουν όλα τα νησιά ανατολικά της μέσης γραμμής στο Αιγαίο. Η Τουρκία δεν περιορίζει τέτοιες προκλήσεις σε χάρτες. Τα τουρκικά τζετ παραβιάζουν τακτικά τον εναέριο χώρο ελληνικών νησιών όπως το Καστελλόριζο. Οι δηλώσεις του Στέιτ Ντιπάρτμεντ εμποτισμένες με αμφίπλευρο πνεύμα χειροτερεύουν τα πράγματα.

Με απλά λόγια, η Τουρκία παραβιάζει τον ελληνικό εναέριο χώρο και κατέχει κυπριακό έδαφος και όχι το αντίστροφο. Ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν θα πρέπει να το καταστήσει σαφές. Η ηθική ισοδυναμία και τα ψέματα δεν αποτελούν βάση για ειρήνη και δικαιοσύνη.

Δεύτερον, η οικονομία της Τουρκίας καταρρέει. Ο Ερντογάν ανέβηκε στην εξουσία πριν από δύο δεκαετίες στο πλαίσιο της εκτεταμένης δυσαρέσκειας για τον πληθωρισμό, της αδυναμίας της τουρκικής λίρας και της διαφθοράς της άρχουσας ελίτ. Σήμερα, ο πληθωρισμός ξεπερνά το 80 τοις εκατό, η τουρκική λίρα έχει χάσει περισσότερο από το 80 τοις εκατό της αξίας της τα τελευταία πέντε χρόνια και ο Ερντογάν και η οικογένειά του, ανεξήγητα με κανένα νόμιμο μέσο, ​​έχουν γίνει δισεκατομμυριούχοι. Επειδή ο Ερντογάν έχει ασκήσει δικτατορικό έλεγχο στην Τουρκία και έχει εκδιώξει, έχει φυλακίσει ή περιθωριοποιήσει οποιαδήποτε αποτελεσματική αντιπολίτευση, δεν μπορεί να αποφύγει την ευθύνη για τα δεινή κατάσταση της Τουρκίας. Αντίθετα, επιδιώκει μια κρίση για να αποσπάσει την προσοχή. Η κατάληψη των ελληνικών νησιών και η τόλμη της Αθήνας να δράσει θα ήταν η τέλεια εκτροπή.

Η ίδια δυναμική είναι στο παιχνίδι καθώς η Τουρκία οδεύει προς τις εκλογές. Στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, υπάρχει μια τάση προς ευσεβείς πόθους: Πολλοί που μεριμνούν για τη σχέση ΗΠΑ-Τουρκίας αναγνωρίζουν πόσο προβληματικός μπορεί να είναι ο Ερντογάν, αλλά ελπίζουν ότι οι ψηφοφόροι που έχουν κουραστεί από τις υπερβολές του απλώς θα τον εκδιώξουν στις εκλογές του επόμενου έτους. Χρησιμοποιούν αυτή την ελπίδα για να αμβλύνουν οποιεσδήποτε κινήσεις για να λογοδοτήσουν την Τουρκία στο πλαίσιο της διαδικασίας πολιτικής των ΗΠΑ. Το πρόβλημα εδώ, ωστόσο, είναι ότι υποθέτει ότι ο Ερντογάν, ο οποίος έχει περιγράψει τον εαυτό του ως τον υπηρέτη ή τη σαρία και τον ιμάμη της Κωνσταντινούπολης, θα συναινέσει ποτέ στη λαϊκή βούληση. Η πραγματικότητα είναι ότι εάν ο Ερντογάν πιστεύει ότι είναι προορισμένος για μια ήττα στις κάλπες με πολύ μεγάλη διαφορά για να ξεπεραστεί, τότε θα πυροδοτήσει μια κρίση και θα κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης για να δώσει μια δικαιολογία για να αποφύγει εντελώς τις εκλογές. Για τον Ερντογάν, ένας πόλεμος με την Ελλάδα θα ήταν η τέλεια θεραπεία.

Τέλος, η κυβέρνηση Μπάιντεν έκανε λάθος. Ενώ ο Τζο Μπάιντεν ανήλθε στο αξίωμα πιο ανθεκτικός στις ψιθυριστές γοητείες του Ερντογάν από τους προέδρους Τζορτζ Μπους, Μπαράκ Ομπάμα ή Ντόναλντ Τραμπ, η ομάδα του έκανε ένα σημαντικό βήμα προς τα πίσω τους τελευταίους μήνες, ειδικά με την υποστήριξή της για πώληση F-16 στην Τουρκία. Ίσως ο Μπάιντεν και ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Τζέικ Σάλιβαν πίστευαν ότι αυτό θα καθησυχάσει τον Ερντογάν μετά την απώλεια του F-35 από την Τουρκία και θα ενθάρρυνε την Τουρκία να βοηθήσει την Ουκρανία. Ωστόσο, είχε το αντίθετο αποτέλεσμα: Ο Ερντογάν ερμήνευσε την κίνηση του Μπάιντεν τόσο ως πράσινο φως για να εντείνει τις επιθέσεις στους γείτονές του όσο και ως σήμα ότι η Τουρκία θα μπορούσε να αγοράσει επιπλέον πυραύλους S-400 από τη Ρωσία χωρίς συνέπειες. Εν τω μεταξύ, η Τουρκία παίζει ένα διπλό παιχνίδι με την Ουκρανία, κάνοντας τόσα πολλά για να βοηθήσει τη Ρωσία να ξεφύγει από τις διπλωματικές και οικονομικές συνέπειες των πράξεών της, όπως η Κίνα, το Ιράν ή η Βόρεια Κορέα.

Ένας πόλεμος με την Ελλάδα είναι πιθανό να έρθει, όχι για οτιδήποτε έχει κάνει η Αθήνα, αλλά επειδή ο Ερντογάν θέλει απεγνωσμένα να αποσπάσει την προσοχή από την αποτυχία και τη χρεοκοπία. Τα ερωτήματα που πιθανότατα θα χρειαστεί να απαντήσει η κυβέρνηση Μπάιντεν εντός ενός έτους είναι τι μπορεί να γίνει για να αποτραπεί η επιθετικότητα της Τουρκίας, τι μπορούν να κάνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες για να μπορέσει η Ελλάδα να αμβλύνει καλύτερα το τουρκικό drone, αεροσκάφη και πυραύλους και αν οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν πραγματικά καθίστε στο περιθώριο εάν ένα μέλος του ΝΑΤΟ επιτεθεί σε έναν πιστό σύμμαχο του ΝΑΤΟ.