ΕΕ: Κρίσιμη συνεδρίαση των 27 για τους λογαριασμούς ενέργειας

Σήμερα, συναντώνται στις Βρυξέλλες οι Ευρωπαίοι Υπουργοί Ενέργειας, προκειμένου να υιοθετήσουν κοινά μέτρα για να ανακόψουν την άνοδο των τιμών του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας.

Η επιβολή ανώτατου ορίου στις τιμές του φυσικού αερίου ή η φορολόγηση υπερκέρδους είναι πιθανές λύσεις, αν και οι 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν αναμένεται να συμφωνήσουν σε πλαφόν, όπως δήλωσε ο Τζόζεφ Σικέλα, Yπουργός Βιομηχανίας της Τσεχίας, η οποία είναι η προεδρεύουσα της ΕΕ.

Συγκεκριμένα, οι ευρωπαίοι Υπουργοί Ενέργειας θα προσπαθήσουν να υιοθετήσουν έκτακτα μέτρα για να ανακόψουν την άνοδο των τιμών του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας για να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους κοινωνικής και οικονομικής κρίσης εν όψει του χειμώνα. Οι πρόσφατες διαρροές στους αγωγούς φυσικού αερίου Nord Stream 1 και 2 στη Βαλτική Θάλασσα, που κατήγγειλε η ΕΕ ως πράξεις «δολιοφθοράς», έχουν εγείρει νέες ανησυχίες στο εσωτερικό της Ένωσης, η οποία ήδη ταλαιπωρείται από τις αυξήσεις τιμών που σχετίζονται με τον πόλεμο που προκλήθηκαν από τη Ρωσία στην Ουκρανία.

Σε συνάντησή τους στις Βρυξέλλες, οι υπουργοί των 27 θα πρέπει να επικυρώσουν προτάσεις που υποβλήθηκαν στα μέσα Σεπτεμβρίου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με στόχο την ανάκτηση μέρους των «υπερκερδών» των παραγωγών ενέργειας για την αναδιανομή τους στους καταναλωτές και τη μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας.

Ωστόσο, πρέπει να έχουμε υπ’ όψη ότι η πλειονότητα των κρατών μελών θεωρεί ότι πρέπει να αντιμετωπιστεί το «πιο σοβαρό πρόβλημα»: ο περιορισμός των τιμών χονδρικής του φυσικού αερίου στην ευρωπαϊκή αγορά.

Αυτές οι χώρες θέλουν το μέτρο να ισχύει για όλες τις εισαγωγές φυσικού αερίου, όχι μόνο για αυτές από τη Ρωσία.

Ορισμός πλαφόν στις τιμές φυσικές αερίου

Η Επιτροπή προτείνει τον καθορισμό μιας μέγιστης τιμής για το ρωσικό

αέριο, που μεταφέρεται με αγωγό ή υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) και το οποίο αντιστοιχεί στο 9% των ευρωπαϊκών εισαγωγών.

Ιστορικά, η Ρωσία ήταν ο μεγαλύτερος προμηθευτής φυσικού αερίου της ΕΕ, εξάγοντας περισσότερο από το 40% του φυσικού αερίου στην ΕΕ. Οι Βρυξέλλες υπολογίζουν σε διαπραγματεύσεις με άλλους προμηθευτές φυσικού αερίου που μεταφέρεται μέσω αγωγών για να μειώσουν τις τιμές, αλλά πιστεύουν ότι για το LNG, η ικανότητα διαπραγμάτευσης περιορίζεται από τον διεθνή ανταγωνισμό.

Αυτές οι επιλογές θα συζητηθούν από τους υπουργούς και θα πρέπει να οδηγήσουν σε ένα πιο λεπτομερές σχέδιο, πριν από τη σύνοδο κορυφής των ηγετών των Είκοσι Επτά στις 7 Οκτωβρίου στην Πράγα, καίτοι ο ορισμός πλαφόν πρέπει να αποκλειστεί.

Εν τω μεταξύ, οι Υπουργοί αναμένεται να συμφωνήσουν σε ένα σχέδιο κανονισμού για τον περιορισμό των εσόδων των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας από πυρηνικές και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (αιολική, ηλιακή, υδροηλεκτρική), που αποκομίζουν απροσδόκητα κέρδη, πωλώντας την παραγωγή τους σε τιμή πολύ μεγαλύτερη από το κόστος παραγωγής τους.

Μια «προσωρινή εισφορά αλληλεγγύης»

Το πλαφόν θα μπορούσε να ορισθεί στα 180 ευρώ ανά μεγαβατώρα και η διαφορά με την τιμή χονδρικής της αγοράς θα καλυφθεί από τα κράτη για να ανακατανεμηθεί σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Προβλέπεται επίσης «προσωρινή εισφορά αλληλεγγύης» για τους παραγωγούς και τους διανομείς φυσικού αερίου, άνθρακα και πετρελαίου.

Συνολικά, με αυτόν τον τρόπο, έσοδα περίπου 140 δισεκατομμυρίων ευρώ θα μπορούσαν να διατεθούν, σύμφωνα με την Πρόεδρο της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Το νομοσχέδιο θέτει επίσης έναν δεσμευτικό στόχο για τα κράτη να μειώσουν την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας «κατά τουλάχιστον 5%» κατά τις ώρες αιχμής κατανάλωσης.

Τα 27 κράτη – μέλη καλούνται, ακόμη,  να μειώσουν τη μηνιαία κατανάλωση ρεύματος, το πιθανότερο κατά 10%.

Πολλές χώρες της ΕΕ έχουν ήδη θέσει σε εφαρμογή προγράμματα στήριξης σε εθνικό επίπεδο για να ανακουφίσουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις που στραγγαλίζονται από λογαριασμούς. Ιδίως η Γαλλία και η Ισπανία εφαρμόζουν ανώτατα όρια στις τιμές της ενέργειας.

Προς την ίδια κατεύθυνση, η Γερμανία, η ισχυρότερη οικονομία της ΕΕ, ανακοίνωσε πριν από μία εβδομάδα ότι θα αποδεσμεύσει έως και 200 ​​δισεκατομμύρια ευρώ επιπλέον, προκειμένου να περιορίσει τις τιμές του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας.