Με τι καρδιά να σε αποχαιρετίσω

Ιδιαίτερη περίπτωση ο Σταμάτης Κόκοτας. Μοναδική, από όσα μπορεί να θυμηθεί ένας μεταγενέστερος, στο ημέτερο πεντάγραμμο.

Γέννημα θρέμμα Αθηναίος. Βέρος. Στο κέντρο της πόλης. Δεν κουβαλάει την πίκρα κάποιου μικρασιατικού περιβάλλοντος. Δεν είναι «γενιά» με τον μυθικό Καζαντζίδη, κι ας υπήρχε και γνωριμία και ξεχωριστή αλληλοεκτίμηση ανάμεσά τους. Δεινός γνώστης της γαλλικής. Φεύγει, νέος ακόμα, για τη Γαλλία, όπου ερμηνεύει, λέγεται, υπέροχα το «τα δάκρυά μου είναι καυτά» σε γαλλικό στίχο, με προφορά formidable.

Κάνει συναυλίες με το θρυλικό σπουργίτι, το ζωντανό μύθο. Η Εντίθ Πιάφ διακρίνει μεμιάς «μέταλλο» στον νεαρό Έλληνα – κάτι στη φωνή του και στην κοψιά του, αν και άμορφα και ασχημάτιστα ακόμα. Συμπτωματικά, τον ακούει ο στρατηγός Ντε Γκολ και, παρά την παροιμιώδη αυτοσυγκράτησή του, τον καλεί πάραυτα στο γραφείο του και του αποδίδει, την επομένη κιόλας, τη γαλλική υπηκοότητα.

Δεν έχει τριανταρίσει ακόμη και αρχίζει να μετράει «πλάκα τα γαλόνια». Ελαφρώς συνεσταλμένος όμως, καταλήγει στο συμπέρασμα, ότι πρέπει να επιστρέψει στην Ελλάδα. Τον περιμένει η μητέρα του, η οποία, το βλέπει, έχει αρχίσει να γέρνει, να κυρτώνει. Οφείλει να την φροντίσει.

Άνθρωπος της εποχής του και λάτρης των υψηλών ταχυτήτων, ξεσπά στο πάθος του – τα αυτοκίνητα. Και εκεί όμως, πάλι πρώτος έρχεται, προς έκπληξη των πιο ατίθασων της παρέας, που τρίβουν τα μάτια τους από τις επιδόσεις του. Ο νεαρός Κόκοτας κερδίζει τον έναν αγώνα πίσω από τον άλλον, με αυτοκίνητα φαρδιά των ‘60s και των πρώιμων ‘70s. Και η Ferrari τον διακρίνει. Στέλνει ανθρώπους της από την Ιταλία, τον προσεγγίζουν και του ζητούν συνεργασία.

Ο Κόκοτας αρνείται, πάντα ευγενικά, πάντα διακριτικά

Ξέρει καλά ότι «ο κόσμος του ο μικρός, ο Μέγας» είναι το τραγούδι, η ερμηνεία. Και ο τόπος του, η Ελλάδα. Φωνή ζεστή, ατόφια. Και λαϊκή. Έχει να αντιπαλέψει καθιερωμένους, πρωτοκλασάτους, φίρμες. Άκρως επιλεκτικός, στα όρια του ελιτισμού, αρνείται – το ξέρουμε αυτό – τραγούδια που θα του έφερναν εκατομμύρια, δόξα, παχυλά συμβόλαια. Παρά ταύτα, γνωρίζει να ξεχωρίζει. Ερμηνεύει μοναδικά τραγούδια «που πιστεύει», όπως συνήθιζε να λέει. Ξαρχάκος, Τσιτσάνης, Μούτσης, Χατζηνάσιος, Χατζιδάκις, Σπανός, είναι βασικοί δημιουργοί, με τους οποίους συνεργάζεται άψογα. Δεν καταπιανόμαστε με τα τραγούδια, γιατί αυτά θέλουν τρεις σαββατιάτικες εκπομπές, για να χωρέσουν.

Φίλος στενός με τον Ωνάση. Ναι, τα λεφτά είναι καλά. Ο Αρίστος, όπως η φιλία τους υπαγόρευε να τον αποκαλεί, είναι καλοπληρωτής, «trės large» σε ένα άψογο franglais. Γεννιέται όμως και μια φιλία. Γίνονται φίλοι και ακολουθούν αναρίθμητα νυχτοπερπατήματα, ταξίδια. «αραπιές». Μαζικός, λαϊκός, και, την ίδια στιγμή, μοντέρνος και εκλεκτικός. Ήξερε να τα συνθέτει ο σπουδαίος ερμηνευτής του ελληνικού τραγουδιού, Σταμάτης Κόκοτας.