Deutsche Welle: Το τουρκολυβικό σύμφωνο βάζει φωτιά στη Μεσόγειο

Το τουρκολιβυκό σύμφωνο είναι σημαντικό και πυροδοτεί ακόμη περισσότερο την ένταση στη Μεσόγειο.

Η σημασία της συμφωνίας

Οι πόροι υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο, η σημασία των οποίων έχει αυξηθεί με τον πόλεμο της Ουκρανίας και την αναδυόμενη ενεργειακή κρίση, έχουν επίσης αυξήσει τη διαμάχη για την εξουσία μεταξύ των παράκτιων χωρών και των τρίτων μερών στις ενεργειακές ανάγκες.

Ο Δρ. Ο Salih Bıçakçı δήλωσε ότι η συμφωνία του 2019 που υπογράφηκε με τη Λιβύη αφορούσε τη χρήση της θαλάσσιας περιοχής, αλλά η χρήση αυτής της χρήσης δεν ήταν πολύ σαφής εκείνη την εποχή και ότι αυτή η διευκρίνιση έγινε ως «υδρογονάνθρακες» με τη συμφωνία που υπογράφηκε τη Δευτέρα.

Αναφερόμενος στα λόγια του υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, «η συμφωνία για τους υδρογονάνθρακες που μόλις υπογράψαμε στοχεύει στη συνεργασία με τουρκικές και λιβυκές εταιρείες, όπως η εξερεύνηση και η γεώτρηση, με αμοιβαία αμοιβαία κατανόηση τόσο στη στεριά όσο και στη θάλασσα και στις δικαιοδοσίες μας. «Σύμφωνα με τους ειδικούς, με τη συμφωνία, οι δύο χώρες είναι και στη θάλασσα και στη θάλασσα. Στη στεριά, μπορούν πλέον να κάνουν γεωτρήσεις μαζί.

Από την άλλη πλευρά, ο Bıçakçı υπενθύμισε ότι οι συζητήσεις και ο αγώνας για τους πόρους υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο τα τελευταία χρόνια είναι μια διαδικασία που ξεκίνησε με το θέμα του πώς το αέριο που παράγεται από το Ισραήλ και το αέριο της Αιγύπτου θα μεταφερθεί στις αγορές και είπε ότι το Ισραήλ άρχισε να αναζητά εναλλακτικές όταν επιδεινώθηκαν οι σχέσεις του με την Τουρκία και δηλώνει ότι δημιούργησε αυτή τη συνεργασία με την Ελλάδα και την Κύπρο.

Το Ισραήλ, η ελληνοκυπριακή διοίκηση και η Ελλάδα πρότειναν το έργο του αγωγού EastMed, το οποίο απενεργοποίησε την Τουρκία με την υποστήριξη των ΗΠΑ να μεταφέρει το φυσικό αέριο που ανακαλύφθηκε στην Ανατολική Μεσόγειο στην Ευρώπη, αλλά η Ουάσιγκτον αργότερα απέσυρε την υποστήριξή της.

Ο Bicakci, συνοψίζοντας αυτή την κατάσταση με τις λέξεις “Ένας χώρος άδειασε όταν αποσύρθηκε ένας από τους μετατροπείς ισχύος”, επισημαίνει ότι παρά την εξομάλυνση των σχέσεων και τις αμοιβαίες επισκέψεις, η ισραηλινή πλευρά εξακολουθεί να σκοπεύει να “φυσήξει το γιαούρτι” για ενεργειακή συνεργασία με Τουρκία.

Κλιμακώνει την ένταση η συμφωνία;

Αυτή η τελευταία συμφωνία θα κλιμακώσει περαιτέρω τις ήδη τεταμένες σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας;

Ο Mohamed Eljarh, επικεφαλής του think tank Libyan Desk, βλέπει την τελευταία πρωτοβουλία της Τουρκίας ως παράγοντα που απειλεί την ειρήνη και τη σταθερότητα στη Λιβύη και, γενικότερα, κλιμακώνει τις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο.

Για το μνημόνιο, ο Eljarh σχολιάζει επίσης, «Η Τουρκία απέδειξε για άλλη μια φορά ότι μπορεί να αναλάβει υπολογισμένους κινδύνους για να ενισχύσει τα στρατηγικά της συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο και να ενισχύσει τη θέση της στη Λιβύη. Αυτή η προσέγγιση είναι διαμετρικά αντίθετη με τη στρατηγική αποφυγής κινδύνων της ΕΕ και κράτη μέλη του».

Ο ειδικός Εξωτερικής Πολιτικής και Ενέργειας Aydın Sezer δηλώνει ότι η πορεία της κατάστασης ενδέχεται να αλλάξει ανάλογα με τις περιοχές όπου θα πραγματοποιηθούν εργασίες εξερεύνησης και γεώτρησης. Ο Καίσαρας λέει:

«Εάν αυτές οι περιοχές βρίσκονται εντός των χωρικών υδάτων της Λιβύης, κανείς δεν πρέπει να αντιταχθεί σε αυτό. Επειδή η Λιβύη μπορεί να συνεργαστεί με οποιαδήποτε χώρα στην κυριαρχία της. Ωστόσο, εάν αυτές οι δραστηριότητες πραγματοποιηθούν σε αμφιλεγόμενες περιοχές, τότε τα πράγματα μπορεί να αλλάξουν και στη συνέχεια ένα σοβαρό μπορεί να προκύψει πρόβλημα».

Μέρος της υφαλοκρηπίδας της Λιβύης επικαλύπτεται με την περιοχή στην ελληνική πλευρά, σύμφωνα με τη συμφωνία Ελλάδας-Αιγύπτου που υπογράφηκε το 2020.

Στο μεταξύ, θεωρείται ότι οι εκλογές που πλησιάζουν στις δύο χώρες είναι σημαντικές, μεταξύ άλλων, στην όξυνση των προβλημάτων μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας.

Ο Bicakci, επισημαίνοντας ότι η κλιμάκωση των εντάσεων καθώς πλησιάζουν οι εκλογές μπορεί να είναι επωφελής για τους πολιτικούς, κάνει το εξής σχόλιο:

«Έχουμε μπει στον τελευταίο χρόνο. Όπως τα τελευταία τετρακόσια μέτρα είναι πολύ σημαντικά στους σπρίντερ, αυτή τη στιγμή ψάχνουν κάτι για να κινητοποιήσουν το κοινό. Η ιστορία του πετρελαίου είναι επίσης η ιστορία μας 100 ετών. Λέγοντας “Βρήκαμε πετρέλαιο, το εξάγουμε» μπορεί να δημιουργήσει ενθουσιασμό, αλλά αν δεν βγει, η σύγκρουση που μπορεί να προκύψει από εκεί είναι επίσης πολύ σημαντική. Μπορεί να ενθουσιάσει τους ανθρώπους».