Άρθρο για το τουρκολιβυκό σύμφωνο και την καταγγελία του από την Ελλάδα φιλοξενείται από το ιστορικό έντυπο «Monde».
Οι υπουργοί Εξωτερικών της Αιγύπτου και της Ελλάδας έκριναν «παράνομο» το μνημόνιο για την αναζήτηση υδρογονανθράκων στα λιβυκά ύδατα, που υπεγράφη την περασμένη εβδομάδα μεταξύ της λιβυκής κυβέρνησης με έδρα την Τρίπολη και την Τουρκία, τρία χρόνια μετά την αμφιλεγόμενη συμφωνία οριοθέτησης της θάλασσας.
Η Ελλάδα και η Αίγυπτος αρνούνται στην Τουρκία το δικαίωμα να διερευνά υδρογονάνθρακες στα λιβυκά ύδατα εν μέσω διαφωνιών για τα θαλάσσια σύνορα. «Αυτή η συμφωνία απειλεί τη σταθερότητα και την ασφάλεια στη Μεσόγειο», δήλωσε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας στο Κάιρο. Η Τρίπολη δεν έχει την απαραίτητη κυριαρχία σε αυτήν την περιοχή για να επισφραγίσει μια τέτοια συμφωνία που είναι επομένως παράνομη και απαράδεκτη». Επιμένει: «Θα χρησιμοποιήσουμε όλα τα νόμιμα μέσα για να υπερασπιστούμε τα δικαιώματά μας ».
Ο Αιγύπτιος ομόλογός του, Sameh Choukri, δεν λέει κάτι διαφορετικό: με «ληγμένη» εντολή, «η κυβέρνηση της Τρίπολης δεν έχει τη νομιμότητα να υπογράψει συμφωνίες. Από τον Μάρτιο, δύο αντίπαλες κυβερνήσεις συναγωνίζονται για την εξουσία στη Λιβύη, η οποία βρίσκεται σε χάος από την εξέγερση που ανέτρεψε τον Μουαμάρ Καντάφι το 2011.
Ο επικεφαλής της λιβυκής κυβέρνησης που εδρεύει στην Τρίπολη, Abdelhamid Dbeibah, υπερασπίστηκε την περασμένη εβδομάδα αυτή τη συμφωνία: «Το μνημόνιο Τουρκίας-Λιβύης βασίζεται σε διμερείς συμφωνίες που συνήφθησαν πριν από το 2011. Είναι δικαίωμα μας να υπογράψουμε οποιαδήποτε συμφωνία συνεργασίας με άλλες χώρες».
Το μνημόνιο που υπεγράφη την περασμένη Δευτέρα στην Τρίπολη από τουρκική αντιπροσωπεία υψηλού επιπέδου έρχεται μετά την υπογραφή συμφωνίας θαλάσσιας οριοθέτησης το 2019 μέσω της οποίας η Άγκυρα διεκδικεί δικαιώματα σε μεγάλες περιοχές στην ανατολική Μεσόγειο. Η Ελλάδα και η Αίγυπτος αλλά και η Κύπρος πιστεύουν ότι αυτή η συμφωνία παραβιάζει τα οικονομικά τους δικαιώματα σε έναν τομέα όπου τα τελευταία χρόνια έχουν ανακαλυφθεί τεράστια κοιτάσματα φυσικού αερίου.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση καταγγέλλει τη νέα θαλάσσια οριοθέτηση από το 2019 και το Παρίσι έκρινε το μνημόνιο μεταξύ Τρίπολης και Άγκυρας «δεν είναι σύμφωνο με το διεθνές δίκαιο». Σε αντάλλαγμα για τη συμφωνία του 2019, η Τουρκία είχε βοηθήσει την κυβέρνηση στην Τρίπολη να αποκρούσει μια επίθεση τον Ιούνιο του 2020 από τον αντίπαλό της, Στρατάρχη Khalifa Haftar, ισχυρό άνδρα στην ανατολική Λιβύη, για να καταλάβει την πρωτεύουσα. Η Άγκυρα είχε στείλει στρατιωτικούς συμβούλους και drones, προκαλώντας μια σειρά από ήττες στις δυνάμεις του στρατάρχη που υποστηρίζονταν από τη Ρωσία και τους περιφερειακούς αντιπάλους της Άγκυρας, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και της Αιγύπτου.
Την περασμένη Παρασκευή, η Γαλλία ανέφερε ότι είχε «σημειώσει» τη συμφωνία για την αναζήτηση υδρογονανθράκων στα λιβυκά ύδατα που υπεγράφη με την Τουρκία, κρίνοντάς την «δεν είναι σύμφωνη με το διεθνές δίκαιο της θάλασσας». Η θέση του Παρισιού για αυτό το «μνημόνιο κατανόησης (…) παραμένει αμετάβλητη», ανέφερε σε ανακοίνωσή του το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών. «Αυτό παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν συμμορφώνεται με το διεθνές δίκαιο της θάλασσας και δεν μπορεί να έχει νομικές συνέπειες για τρίτα κράτη».