Η ρωσική επιστράτευση σαν τέχνασμα

Ο Ντμίτρι Πεσκόφ, εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, δήλωσε, πριν από λίγη ώρα, ότι η μερική επιστράτευση δεν μπορεί να ολοκληρωθεί παρά μόνον με την έκδοση προεδρικού διατάγματος, καθιστώντας σαφές ότι η επιστράτευση, που διέταξε ο Β. Πούτιν, ήταν τελικά ένα προμελετημένο τέχνασμα.

Η μερική επιστράτευση εκατοντάδων χιλιάδων εφέδρων για να πολεμήσουν στην Ουκρανία δεν έχει ολοκληρωθεί «ακόμη», αν και πολλές περιοχές να έχουν ήδη ολοκληρώσει τη διαδικασία, πληροφόρησε το Κρεμλίνο.

Συγκεκριμένα, ο εκπρόσωπος Τύπου Ν. Πεσκόφ δήλωσε ότι «προς το παρόν, δεν υπάρχει ακόμη προεδρικό διάταγμα» που θα έβαζε τέλος στην κινητοποίηση.

Οι δηλώσεις αυτές έρχονται την επομένη της ανακοίνωσης του δημάρχου Μόσχας, Σ. Σομπιάνιν, για το κλείσιμο των κέντρων στρατολόγησης στη ρωσική πρωτεύουσα, τα οποία είναι ανοιχτά εδώ και σχεδόν ένα μήνα. Ο δήμαρχος της Μόσχας εκτίμησε ότι η ρωσική πρωτεύουσα κατάφερε να στρατολογήσει το προβλεπόμενο ποσοστό ανδρών, οι οποίοι στάλθηκαν για να πολεμήσουν στην Ουκρανία, μετά την ανακοίνωση της μερικής κινητοποίησης από τον ίδιο τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν πριν από σχεδόν ένα μήνα, στις 21 Σεπτεμβρίου.

Η επιστράτευση είχε προκαλέσει σοβαρές ανησυχίες και έκανε δεκάδες χιλιάδες Ρώσους να εγκαταλείψουν τη χώρα για να αποφύγουν τη στρατολόγηση.

Μάλιστα, την περασμένη εβδομάδα, ο Πούτιν δήλωσε ότι αναμένει το τέλος αυτού του κύματος επιστράτευσης «σε δύο εβδομάδες», κάνοντας, παράλληλα, λόγο για περίπου 80.000 Ρώσους που επέλεξαν τη λιποταξία στην επιστράτευση.

Επιπλέον, ο Πεσκόφ ανέφερε ότι αρκετές περιοχές ολοκλήρωσαν τη διαδικασία κινητοποίησης, χωρίς, ωστόσο, να ορίσει ποιες είναι οι εν λόγω περιοχές.

«Το Υπουργείο Άμυνας είχε ορίσει ποσοστώσεις για κάθε περιοχή. Κάποιες αναφέρουν ότι ολοκλήρωσαν αυτή τη διαδικασία», είπε χαρακτηριστικά.

Με αυτόν τον τρόπο, αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο νέων, πρόσθετων επιστρατεύσεων εκ μέρους του Κρεμλίνου και, παράλληλα, δεν διευκρινίζει ποιες είναι οι περιοχές που έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία επιστράτευσης.

Πρόκειται, λοιπόν, για την αποκάλυψη ενός δόλιου τεχνάσματος, το οποίο μηχανεύθηκε η Μόσχα και στο οποίο αναφέρονται, από το μεσημέρι και μετά, τα διεθνή μέσα ενημέρωσης. Ο Ρώσος Πρόεδρος έπαιξε το «χαρτί» της επιστράτευσης, οι Δυτικοί παρασυρθήκαμε, κατά το μάλλον ή ήττον, και, σήμερα, έρχεται ο εκπρόσωπος Τύπου του Κρεμλίνου να διασκεδάσει σαρδόνια την επιτυχία του τεχνάσματος, αφήνοντας διάπλατα ανοιχτό το παράθυρο σε νέες επιστρατεύσεις.

Το ερμηνευτικό ζήτημα

Τα ζήτημα που αναπόφευκτα προκύπτει, έχει να κάνει με τον λόγο ή τους λόγους που οδήγησαν τον Ρώσο Πρόεδρο να μετέλθει αυτού του κόλπου.

Ένα σταθερό στοιχείο, που απορρέει από την ανάλυση πολιτικού λόγου του Ρώσου δικτάτορα, είναι η διγλωσσία. Από την επομένη του πολέμου, ο Ρώσος Πρόεδρος χρησιμοποιεί επιδέξια ένα μοτίβο «ναι μεν, αλλά», ένα σχήμα «ζεστό – κρύο», στις επίσημες δηλώσεις που κάνει, γεγονός που του επιτρέπει να κινείται προ όποια κατεύθυνση επιθυμεί ή μπορεί να κινηθεί εκ των υστέρων.

Ένα δεύτερο μόνιμο, δομικό στοιχείο, το οποίο προκύπτει από την αναλυτική προσέγγιση των λόγων του Ρώσου Προέδρου, είναι η ασάφεια. Ακόμη και εκπρόσωποί του, όπως σήμερα ο Πεσκόφ, αποφεύγουν να μιλήσουν συγκεκριμένα, να αναφερθούν σε συγκεκριμένα στοιχεία, σε συγκεκριμένα πρόσωπα. Το γενικόλογο και αφηρημένο των τοποθετήσεων Πούτιν είναι δηλωτικό του ότι κρατά συνεχώς κλειστά τα χαρτιά που θέλει ή θα κληθεί να παίξει στο μέλλον.

Ένα τρίτο στοιχείο είναι το ότι το Κρεμλίνο θέλησε να «κοιμίσει» την αντίθετη πλευρά τον δυτικό άξονα. Στη Δύση, είμαστε συνηθισμένοι, τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, μετά την πτώση του τείχους του «υπαρκτού ολοκληρωτισμού», να ζούμε στη βεβαιότητα της διαρκούς, της μόνιμης κανονικότητας, η οποία σημαίνει, πριν και πάνω από όλα, ασφάλεια από εξωτερικές απειλές.

Επί παραδείγματι, ασφυκτικά το διαδίκτυο και, μάλιστα, έγκυροι και αξιόπιστοι ενημερωτικοί ιστότοποι ενημέρωσης, για το θρίαμβο του δυτικού κόσμου επί των πολιτισμικά και οικονομικά υπανάπτυκτων του ανατολικού ημισφαιρίου. Οι  δικαιώσεις θεωρητικών σχημάτων και οι θριαμβολογίες σχετικά με αντίθετα υποδείγματα περίσσεψαν.

Την ίδια στιγμή, υπερτονίστηκαν τα αναμφίβολα επιτεύγματα των ηρωικών ουκρανικών στρατευμάτων. Οι ανακαταλήψεις εδαφών από τους Ρώσους νεοιμπεριαλιστές είναι αδήριτες, είναι παρούσες. Παρών, όμως, είναι και ο υπερτονισμός, στον οποίο, στον έναν ή τον άλλο βαθμό, όλοι επιδοθήκαμε. Μέχρι και φωνές, που αποφεύγουν τις εξαλλοσύνες και την αμετροέπεια, ακούστηκαν να υποστηρίζουν ότι η συγκυρία είναι ιδεώδης για την «ολική επαναφορά» της διεθνούς νομιμότητας και την «άμεση αποκατάσταση» του διεθνούς δικαίου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε στρατιωτικό επίπεδο.

Ωστόσο, αυτή η παραπλάνηση Πούτιν δεν συνεπάγεται απογοητεύσεις και αισθήματα διάψευσης. Όντας κατά τι σοφότεροι, μπορούμε να συνεχίσουμε στον δρόμο της υπεράσπισης των χειμαζόμενων Ουκρανών, όπως αυτό υπαγορεύεται από τον ορθό λόγο και τους απορρέοντες από αυτόν κανόνες που διέπουν τις σχέσεις μας σε διεθνές επίπεδο, αποφεύγοντας περιττές θριαμβολογίες και ιαχές δικαίωσης των θέσεών μας.