Η Φον ντερ Λάιεν στα Δ. Βαλκάνια και το ελληνικό ενδιαφέρον

Την ώρα που η Ευρώπη των 27 χωρών μελών συζητά την εξεύρεση κοινής λύσης στο τρέχον ενεργειακό και οικονομικό ζήτημα, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αναγγέλλει την επίσκεψή της στα βαλκανικά μας σύνορα, εκεί όπου οι έξι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων έχουν υποβάλει αίτηση πλήρους ένταξης στην Ε.Ε.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα διεθνή δημοσιεύματα και τις σχετικές ανακοινώσεις, η φον ντερ Λάιεν θα αρχίσει, αυτήν την εβδομάδα μια τετραήμερη περιοδεία στις έξι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, με μερικές από τις οποίες συνορεύουμε. Πρόκειται για την Αλβανία, την Βουλγαρία, την Βόρεια Μακεδονία, την Σερβία, την Βοσνία – Ερζεγοβίνη και το Κόσοβο.

Δεν είναι ανακριβές ότι η επίσκεψη της Προέδρου της Κομισιόν συνδέεται με την προετοιμασία για τη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. Πράγματι, όπως ενημέρωσε σχετικά και ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, στις 6 Δεκεμβρίου, οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα μεταβούν στα γειτονικά μας Τίρανα μετά τη διεξαγωγή της επόμενης συνόδου κορυφής ΕΕ – Δυτικών Βαλκανίων.

Φαίνεται, ωστόσο, ότι αυτό που διακυβεύεται είναι η διεύρυνση ή, ορθότερα, η επανεξέταση της πορείας διεύρυνσης της Ε.Ε. στα Δυτικά  Βαλκάνια. Το ζήτημα αυτό ενδιαφέρει άμεσα και την Ελλάδα, γιατί η χώρα μας έχει συμφέρον από συνθήκες ειρήνης στην περιοχή της Βαλκανικής και γιατί η πρόσφατη συμφωνία ανάμεσα στην Τουρκία και την Ρωσία για τη δημιουργία κόμβου φυσικού αερίου και ενεργειακής πλατφόρμας περνάει μέσα από την πρόταση του Τούρκου Προέδρου σχετικά με την έδρα αυτού του ενεργειακού δικτύου. Σύμφωνα με όσα υποστηρίζει η τουρκική πλευρά, η έδρα αυτή πρέπει να βρίσκεται στη Θράκη, συμπεριλαμβανομένης ενδεχομένως και της βόρειας/βουλγαρικής Θράκης.

Παράλληλα, η ΕΕ έχει εκφράσει την ετοιμότητά της να συμπεριλάβει τις χώρες αυτής της περιοχής σε ορισμένες από τις πολιτικές της, συμπεριλαμβανομένων των σχεδίων για την εξασφάλιση νέων πηγών προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικού αερίου και πετρελαίου, τη στιγμή που η ΕΕ λαμβάνει μέτρα για τη μείωση της επιρροής από τη Ρωσία.

Η Αλβανία και η Βόρεια Μακεδονία έχουν ξεκινήσει διαπραγματεύσεις, ενώ το Κοσσυφοπέδιο αναμένει την απελευθέρωση του καθεστώτος για τη βίζα και η Βοσνία – Ερζεγοβίνη αναμένει το καθεστώς υποψήφιας χώρας. Από την άλλη πλευρά, η Σερβία καλείται να σημειώσει μεγαλύτερη πρόοδο στον διάλογο με το Κοσσυφοπέδιο, προκειμένου να προοδεύσει στη διαδικασία ένταξης στην Ε. Ε.

Εντούτοις, καμία από τις χώρες αυτές δεν πληροί απολύτως τα κριτήρια ένταξης. Ορισμένες από αυτές έχουν δεχθεί επανειλημμένως συστάσεις από τα κοινοτικά όργανα ότι δεν προβαίνουν στην υιοθέτηση των δυτικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας, με πρώτη μεταξύ αυτών τη Σερβία. Με πιθανή εξαίρεση την Αλβανία, δεν ικανοποιούνται βασικές προϋποθέσεις στη βάση του διεθνούς πλαισίου για την ειρηνική συνύπαρξη, την πολυμερή οικονομική συνεργασία, την ελεύθερη μετακίνηση πληθυσμών.