Το πολιτικό μήνυμα Μακρόν στον Σολτς

Είναι, πλέον, καταγεγραμμένες οι κοινές δημόσιες εμφανίσεις του Γάλλου Προέδρου και του Γερμανού Καγκελάριου, στις οποίες αποτυπώνεται το έλλειμμα ουσιαστικής πολιτικής επαφής και συνεννόησης ανάμεσα στους δύο άνδρες. Η απόσταση όμως που τους χωρίζει δεν έχει μια συγκρασιακή υπόσταση, αν τα γερμανικά και γαλλικά μέσα ενημέρωσης εντοπίζουν συχνά την «έλλειψη χημείας» μεταξύ των ηγετών των δύο πιο ισχυρών κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα οποία συγκροτούν τον κοινοτικό πυλώνα. Πρόκειται για μία βαθιά πολιτική διαφορά που αφορά βέβαια και τους πολίτες των υπολοίπων χωρών μελών της Ε.Ε.

Οι αρχικές πολιτικές μήτρες και οι πολιτικές επιλογές των δύο ανδρών παρουσιάζουν σημαντικές ομοιότητες, έτσι που κανείς θα περίμενε μια πρώτη κοινή θεώρηση του πολιτικού κόσμου. Ο Μακρόν προέρχεται από τη μετριοπαθή πτέρυγα του Σοσιαλιστικού Κόμματος, ιδρύει και προεδρεύει της Αναγέννησης, ενός κινήματος που τοποθετείται στο χώρο του σύγχρονου μεταρρυθμιστικού κέντρου και του ευρύτερου σοσιαλφιλελευθερισμού. Και ο Γερμανός Καγκελάριος είναι επικεφαλής του πιο ιστορικού σοσιαλδημοκρατικού κόμματος της Ευρώπης, το οποίο σταδιακά μετακινείται προς φιλελεύθερες λύσεις.

Επιπλέον, ο κεντρώος Μακρόν και ο κεντροαριστερός Σολτς αντιμετωπίζουν κοινά προβλήματα στο εσωτερικό των δύο χωρών. Οι απεργιακές κινητοποιήσεις είναι βροντερά παρούσες στη γαλλική κοινωνία, ενώ στην άλλη όχθη του Ρήνου, ο Σουλτς βρίσκεται ενώπιον των διεκδικητικών αιτημάτων του πιο ισχυρού συνδικαλιστικού σωματείου της χώρας, το οποίο ζητεί αυξήσεις των μηνιαίων απολαβών κοντά στο 8%, τη στιγμή που ο τρικομματικός συνασπισμός εξουσίας βρίσκεται ενώπιον της τρέχουσας ενεργειακής και οικονομικής κρίσης.

Εντούτοις, αντί η αναχαίτιση της ενεργειακής και πληθωριστικής κρίσης να τους φέρει πολιτικά εγγύτερα, αυτή γίνεται εστία έντασης και απόκλισης ανάμεσα στον Μακρόν και τον Σολτς, με τον πρώτο να επιδεικνύει μια ξεχωριστή κινητικότητα σε ευρωπαϊκό πάντα πλαίσιο. Ο Μακρόν συζητεί και διαβουλεύεται με άλλους πολιτικούς ηγέτες, ανιχνεύει κοινούς τόπους, βρίσκει κοινούς βηματισμούς. Την ίδια στιγμή, είναι γνωστή η επιμονή της γερμανικής πλευράς στον οικονομικό μονισμό των 220 δισεκατομμυρίων ευρώ, αν και, για ένα διάστημα, δόθηκε η εντύπωση ότι ο Σολτς θα επιλέξει κοινές λύσεις εντός της Ένωσης των 27. Το Βερολίνο αρνείται αδυνατεί να δει το τεράστιο κόστος που καταβάλλει λόγω της ιδιαίτερης επιμονής του να ακολουθεί δύσβατα ενεργειακά μονοπάτια, μακριά από την Ε.Ε. Το ποσοστό της ενεργειακής του εξάρτησης κινείται στο 60%.

Ο πειρασμός είναι εύλογος και δικαιολογημένος από το ίδιο το πλαίσιο της δυναμικής των εξελίξεων. Πρόκειται για το πατερναλιστικό και κανονιστικό δέλεαρ της υπόμνησης της εν λόγω εξάρτησης, στο οποίο υπέκυψαν ήδη λαοί, όπως είναι η Πολωνία.

Ωστόσο, στην παρούσα συνθήκη και εν όψει ενός δύσκολου χειμώνα, δεν θα ήταν σκόπιμο για μια πολιτική ηγεσία να συμπεριφέρεται με ύφος δασκαλίστικο απέναντι στο Βερολίνο. Προτιμότερο θα ήταν να τοποθετείται πολιτικά, ιδίως στην περίπτωση της επιδείνωσης της σχέσης ανάμεσα στις δύο ισχυρότερες χώρες, διότι το πρόβλημα είναι πρωτίστως πολιτικό και η τρέχουσα κρίση το επαναφέρει με άλλους τρόπου στην επιφάνεια.

Οι αποκλίσεις στην ενεργειακή πολιτική, σε «επιλογές ζωής» στην οικονομία, ακόμη και οι αντιθετικοί αμυντικοί προσανατολισμοί, υποδηλώνουν μια διαφορετική πολιτική στρατηγική για τις δύο χώρες.

Το μήνυμα που αποστέλλει ουσιαστικά ο Πρόεδρος Μακρόν στον Γερμανό Καγκελάριο, έχει ένα βαθύ πολιτικό περιεχόμενο. Την ώρα που η Γερμανία κινείται προς το ανατολικό ημισφαίριο, κοιτάζοντας ανατολικά της Ρωσίας, ο Μακρόν πρωτοστατεί στη συγκρότηση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, στην οποία συμμετέχουν χώρες που, προοπτικά, θα μπορούσαν υπό τις προβλεπόμενες προϋποθέσεις να ενταχθούν στην Ε.Ε.

Η Γερμανία συνάπτει εμπορικές και οικονομικές συμφωνίες με κινεζικούς κολοσσούς, την ώρα που η Γαλλία κινείται σταθερά προς την ικανοποίηση του ευρωπαϊστικού  αιτήματος της εμβάθυνσης και της διεύρυνσης της Ευρώπης, αγωνιζόμενη να αποδείξει έμπρακτα ότι αυτά τα δύο στοιχεία είναι δυνατόν να συμπορευθούν. Το μήνυμα αυτό είναι ανεξίτηλα πολιτικό, ανεξάρτητα από αξιολογικές κρίσεις, και αναφέρεται στον τρόπο προώθησης του όλου ευρωπαϊκού εγχειρήματος. Ζήτημα, που πρόκειται να μας απασχολήσει επαναληπτικά και άμεσα.