Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ ανακοίνωσε ότι, αύριο, μεταβαίνει στην Τουρκία, όπου θα πραγματοποιήσει τριήμερη επίσκεψη. Με αυτόν τον τρόπο, ο Γενς Στόλτενμπεργκ επιβεβαιώνει πρόσφατη δήλωσή του, σύμφωνα με την οποία ο ίδιος θα μετέβαινε στην Άγκυρα, για να συζητήσει το ζήτημα της ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στη Βορειοατλαντική Συμμαχία. Το ερώτημα, το οποίο τίθεται, ποια εμπόδια θα μπορούσαν να επιβραδύνουν την ένταξη των δύο χωρών στο ΝΑΤΟ.
Με βάση τα έως τώρα δεδομένα, που έχουμε στη διάθεσή μας, τα πρωτόκολλα αναφορικά με την ένταξη αυτών των δύο χωρών έχουν επικυρωθεί από είκοσι οκτώ από τα τριάντα κράτη – μέλη της Συμμαχίας, εξαιρουμένων της Τουρκίας και της Ουγγαρίας.
Η Ουγγαρία, με τον Βίκτορ Όρμπαν, δεν αναμένεται να θέσει ιδιαίτερα εμπόδια στην ενταξιακή πορεία της Σουηδίας και της Φινλανδίας. Ο Β. Όρμπαν έχει ανοιχτό μέτωπο με τις Βρυξέλλες για την κατάσταση του κράτους δικαίου, το ζήτημα της διαπλοκής και τη στάση που τηρεί απέναντι στη Ρωσία του Β. Πούτιν. Λογικά, θα επικυρώσει, διά της κοινοβουλευτικής οδού, το πρωτόκολλο.
Όσον αφορά την Τουρκία, ο Πρόεδρος Ερντογάν συναρτά την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας με την πολιτική που οι δύο χώρες ακολουθούν έναντι των Κούρδων και εξετάζει πώς οι δύο χώρες θα εφαρμόσουν το μνημόνιο, το οποίο υπεγράφη τον περασμένο Ιούνιο στη Μαδρίτη μεταξύ των τριών χωρών. Το μνημόνιο αποβλέπει στο πώς οι τρεις χώρες θα επεκτείνουν τη συνεργασία τους έναντι απειλών, με την Τουρκία, ωστόσο, να εκφράζει την ανησυχία της για το εάν και πώς αντιμετωπίζεται ο κίνδυνος από τρομοκρατικές οργανώσεις, αναφερόμενη κατ’ ουσίαν στους Κούρδους.
Η Πρωθυπουργός της Φινλανδίας δήλωσε χθες ότι «όλα τα μάτια είναι στραμμένα στην Ουγγαρία και την Τουρκία. Περιμένουμε από τις χώρες αυτές να επικυρώσουν τις αιτήσεις μας».
Σε ό,τι αφορά την άλλη υποψήφια χώρα, η προηγούμενη σουηδική κυβέρνηση έσπευσε να εκπληρώσει ορισμένες δεσμεύσεις. Το εμπάργκο όπλων του 2019 στην Άγκυρα άρθηκε γρήγορα και υπήρξαν κινήσεις για πάγωμα των οικονομικών των κουρδικών ομάδων στη Συρία.
Ωστόσο, το καίριο ερώτημα είναι πώς θα αντιμετωπίσει η σουηδική κυβέρνηση την καταστολή του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) και πώς θα εκδώσει τους ανθρώπους που η Τουρκία θεωρεί «τρομοκράτες», δηλαδή τους Κούρδους.
Με βάση όσα είναι έως σήμερα γνωστά, τόσο η Φινλανδία όσο και η Σουηδία θεωρούν το PKK τρομοκρατική οργάνωση, αλλά στο μνημόνιο, που έχουν συνυπογράψει με την Τουρκία, έχουν δεσμευτεί «να αποτρέψουν τις δραστηριότητες του PKK και όλων των τρομοκρατικών οργανώσεων και την επέκτασή τους, καθώς και τις δραστηριότητες ατόμων και ομάδων που εμπνέονται ή συνδέονται με αυτές. τρομοκρατικές οργανώσεις»
Το κύριο βάρος μετακυλίεται, πρωταρχικά, στη Σουηδία, γιατί σε αυτήν ζουν σχεδόν εκατό χιλιάδες κάτοικοι κουρδικής καταγωγής.
Κατά προέκταση, οι εκδόσεις θα είναι το κρίσιμο τεστ για την Σουηδία, αφού ο Ερντογάν θα εστιάσει το κύριο ενδιαφέρον του στον τρόπο αντιμετώπισης των Κούρδων από την Κυβέρνηση της Χώρας. Ο Τούρκος Πρόεδρος αναμένεται να ασκήσει ιδιαίτερη πίεση στη Σουηδία ως προς το ζήτημα αυτό. Θα ήταν υπερβολικό, βέβαια, να περιμένει κάποιος να απελάσουν οι σουηδικές αρχές εκατό χιλιάδες Κούρδους. Ο Τούρκος Πρόεδρος πρόκειται να επικεντρώσει το ενδιαφέρον του στους θεσμικούς τρόπους αντιμετώπισης των Κούρδων.
Στη Σουηδία, υπάρχει, εδώ και περίπου δύο εβδομάδες, μία νέα κυβερνητική πλειοψηφία, αποτελούμενη από το παραδοσιακό συντηρητικό κόμμα και την ακροδεξιά, η οποία υποστηρίζει κοινοβουλευτικά την Κυβέρνηση. Και παραδοσιακά, οι Κούρδοι αντιπροσωπεύουν ένα περιορισμένο τμήμα της εκλογικής βάσης της δεξιάς, προτιμώντας να στρέφονται προς τα σοσιαλδημοκρατικό κόμμα της Χώρας.
Με αυτά τα δεδομένα, η Τουρκία δεν έχει πολλά πολιτικά περιθώρια άσκησης περαιτέρω πίεσης. Το ΝΑΤΟ είναι έτοιμο να υποδεχθεί τα δύο νέα μέλη. Ο γενικός γραμματέας του έχει εκφραστεί υπέρ της ένταξής τους και μεταβαίνει στην Άγκυρα, ενώ η – μέχρι πρότινος – φιλομεταναστευτική ρητορική των Σοσιαλδημοκρατών δεν ενδιαφέρει ιδιαίτερα, καθόσον βρίσκονται πλέον στα κοινοβουλευτικά έδρανα της αντιπολίτευσης.
Ακόμη, η Τουρκία δεν έχει και σημαντικά χρονικά περιθώρια για να πιέσει περισσότερο τους συνομιλητές της. Ο Τούρκος Πρόεδρος πρόκειται να δοκιμαστεί στις εκλογές του επομένου έτους, σε ελάχιστους μήνες. Το ίδιο, βέβαια, και το κυβερνών κόμμα, το ΑΚΡ.
Τα περιθώρια του τουρκικού αρνητισμού, πολιτικά και χρονικά, εξαντλούνται. Οι δύο χώρες φαίνεται να απέχουν λίγα μέτρα από την ένταξή τους στη Συμμαχία.