Ο Σοïλού και το «κοινό μυστικό» στις σχέσεις Τουρκίας – PKK

Το τραγικό συμβάν της χθεσινής αιματηρής επίθεσης στην πλατεία Ταξίμ της Κωνσταντινούπολης  προκαλεί την έντονη αντίδραση της Τουρκίας. Σύμφωνα με τον υπουργό Εσωτερικών της γείτονος, Σουλεïμάν Σοïλού, η φερόμενη ως δράστις του χθεσινού χτυπήματος εναντίον του αμέριμνου πλήθους είναι μέλος του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (ΡΚΚ), που θεωρείται «τρομοκρατική οργάνωση» από το τουρκικό καθεστώς και το οποίο, κατά τον Σοïλού, προστατεύεται από τις ΗΠΑ.

Με βάση όσα μεταδίδονται, ο υπουργός Εσωτερικών του προέδρου Ερντογάν δήλωσε ότι δεν γίνονται δεκτά τα συλλυπητήρια των Αμερικανών, που κατηγορούνται ως «θύλακες τρομοκρατίας»: «Λάβαμε το μήνυμα που μας δόθηκε και ξέρουμε ποιο είναι το μήνυμα. Δεν δεχόμαστε τα συλλυπητήρια της Αμερικανικής Πρεσβείας. Η συμμαχία μας με ένα κράτος που συντηρεί το Κομπάνι και θύλακες τρομοκρατίας (…) πρέπει να συζητηθεί. Δεν είμαστε εχθροί κανενός, ούτε έχουμε εξαπατήσει κανέναν. Θέλω να πω ότι δεν έχουμε τη δύναμη να αντέξουμε την προδοσία. Οι επιχειρήσεις συνεχίζονται. Αν δεν τους έπιαναν, θα είχαν διαφύγει λαθραία στην Ελλάδα σήμερα».

Το αποτρόπαιο συμβάν και η δήλωση αυτή του Τούρκου αξιωματούχου γίνεται σε μία χρονικά αποφασιστική στιγμή για τη γειτονική χώρα, που εξαρτά την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ με τη δραστική αντιμετώπιση των Κούρδων που είναι εγκατεστημένοι στη σκανδιναβική χώρα.

Οι κουρδικής καταγωγής κάτοικοι της Σουηδίας ανέρχονται σε περίπου 100.000 και μόνον αυτός ο υψηλός αριθμός αρκεί για να καταδείξει αυτό που διακινείται και είναι ευρύτερα γνωστό στις σχέσεις μεταξύ Τούρκων και Κούρδων ως «κοινό μυστικό»: την αδυναμία των Τούρκων να καταβάλουν τους Κούρδους και, ειδικότερα, τους οργανωμένους στο PKK, γεγονός που προκαλεί αισθήματα θυμού στην Άγκυρα.

Οι Κούρδοι αντιπροσωπεύουν μια μεγάλη μειονότητα στην Τουρκία, κάπου το 20% του πληθυσμού, αλλά ο κεμαλισμός έχει απειλήσει την κουρδική ταυτότητα από τη δημιουργία του τουρκικού κράτους, με τη γνωστή χειρουργική επέμβαση του Κεμάλ, όταν συγκρότησε ένα κράτος από τα επάνω προς τα κάτω, χωρίς προηγούμενη εθνική βάση.

Οι απειλές των Τούρκων εναντίον των Κούρδων γίνονται κυρίως με την πλήρη άρνηση της ύπαρξής τους, την απαγόρευση της κουρδικής γλώσσας ή με τις μόνιμες καταστολές από το τουρκικός στρατός, οι οποίες όμως αποδεικνύονται εκ του αποτελέσματος ανεπαρκείς.

Το 1978, ο Αμπντουλάχ Οτσαλάν ίδρυσε το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), κόμμα εμφορούμενο από τις οργανωτικές αρχές του μαρξισμού – λενινισμού και την αναφορά στην εθνική κουρδική ταυτότητα.

Τα μέλη του PKK έχουν υποστεί πολλαπλές διώξεις και καταστολές, μετά το πραξικόπημα του 1980.

Οι σχέσεις του ΡΚΚ με το τουρκικό καθεστώς είναι πολυκύμαντες και διέπονται πρωτίστως από αλλεπάλληλα κύματα καταστολής και ενόπλων επιθέσεων του τουρκικού στρατού.

Ωστόσο, το τουρκικό καθεστώς δεν έχει καταφέρει να καταβάλει τους Κούρδους και το ΡΚΚ. Η κουρδική μειονότητα έχει αποδειχθεί εξαιρετικά ανθεκτική, αν και υστερεί καταφανώς σε στρατιωτικό εξοπλισμό, σε διεθνείς διασυνδέσεις και σε σύγχρονες επιχειρησιακές μεθόδους.  Η διαχρονική αδυναμία του τουρκικού καθεστώτος, κεμαλιστών και του Ερντογάν, είναι κοινός τόπος στις επαφές της Τουρκίας με διεθνείς συνομιλητές της, όπως είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες κατηγορούνται για παροχή προστασίας στο PKK.