Σχεδόν σβηστές οι ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες αερίου – Στο φουλ οι εισαγωγές ρεύματος από Ιταλία

Σημαντική υποχώρηση της συμμετοχής των ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων αερίου έχει προκαλέσει το γεγονός ότι η τιμολόγηση του καυσίμου γίνεται στην εγχώρια αγορά με το μοντέλο month-ahead, χωρίς να επηρεάζεται από την εξέλιξη του κόστους των spot φορτίων. Κάτι που τον Οκτώβριο σήμαινε πως η τιμή «κλείδωσε» στο τέλος του Σεπτεμβρίου, χωρίς το κόστος λειτουργίας των μονάδων να μπορέσει να «συγχρονιστεί» με τη συνεχιζόμενη κατακόρυφη μείωση της τιμής των spot φορτίων, που ακολούθησε όλο τον περασμένο μήνα.

Το «κενό» από το μερίδιο των εγχώριων ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων κάλυψαν οι εισαγωγές, καθώς στην Ιταλία (όπως σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες) η ρευστότητα της χρηματιστηριακής αγοράς αέριου έχει ως συνέπεια το κόστος του καυσίμου να συναρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις τιμές των spot φορτίων. Ως συνέπεια, η ιταλική αγορά Επόμενης Ημέρας ηλεκτρισμού κινήθηκε όλο τον Οκτώβριο χαμηλότερα από την ελληνική, με αποτέλεσμα να ευνοηθούν οι αθρόες εισαγωγές.

Ως αποτέλεσμα, η ιταλική DAM έκλεισε τον Οκτώβριο στα 211,63 €/MWh. Η τιμή στην εγχώρια αγορά Επόμενης Ημέρας διαμορφώθηκε στα 232,6 €/MWh, ακριβότερη πανευρωπαϊκά, αν και σημείωσε πτώση κατά 44% σε σχέση με τον Σεπτέμβριο.

Έως 160 ευρώ ανά MWh η «ψαλίδα»

Το αποτέλεσμα του διαφορετικού τρόπου τιμολόγησης του καυσίμου ήταν τον περασμένο μήνα οι εγχώριες μονάδες να καταλάβουν μόλις το 23% στο μίγμα ηλεκτροπαραγωγής, με την παραγωγή τους δηλαδή να κινείται σε σημαντικό μικρότερο ύψος από τα επίπεδα του 40% στα οποία διαμορφώνεται κατά μέσο όρο σε μηνιαία βάση. Την ίδια στιγμή, οι εισαγωγές βρέθηκαν σε απόσταση αναπνοής, με μερίδιο 22%, με τις ΑΠΕ να αποσπούν τα σκήπτρα με μερίδιο 40%.

Ο προηγούμενος μήνας έτρεξε με την τιμή αερίου για τους εγχώριους ηλεκτροπαραγωγούς «κλειδωμένη» στα επίπεδα των 200 ευρώ ανά θερμική Μεγαβατώρα, όσο δηλαδή διαμορφώθηκε στο TTF στα τέλη Σεπτεμβρίου το συμβόλαιο παράδοσης επόμενου μήνα. Σύμφωνα με παράγοντες του κλάδου, οι τιμές των spot φορτίων κατακρημνίσθηκαν στην πορεία σε τέτοιο βαθμό, που στα τέλη Οκτωβρίου έφτασαν τα 40 ευρώ ανά θερμική Μεγαβατώρα, με την «ψαλίδα» δηλαδή να αγγίζει τα 160 ευρώ ανά MWh.

Όπως προσθέτουν, οι εγχώριοι ηλεκτροπαραγωγοί προχώρησαν σε διορθωτικές κινήσεις για να μειώσουν την τιμή του αερίου στο «καλάθι» τους, εισάγοντας αέριο από την Ιταλία. Οι κινήσεις αυτές ωστόσο έχουν περιορισμένη αποτελεσματικότητα, αναπροσαρμόζοντας το κόστος στα 130 ευρώ ανά MWh. Έτσι, αν και μπόρεσαν να κάνουν πιο ανταγωνιστικές τις προσφορές τους στην DAM, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι έπρεπε να καταναλώσουν και τις (ακριβές όπως αποδείχθηκε) ποσότητες αερίου που είχαν προγραμματίσει να εισάγουν, είχε ως συνέπεια οι μονάδες τους να λειτουργήσουν με ζημία τον Οκτώβριο.

«Καπέλο» στο κόστος με το τέλος 10 €/MWh

Σύμφωνα με τα στελέχη της αγοράς, η «ψαλίδα» έχει περιοριστεί τον Νοέμβριο, με όλες τις ενδείξεις να συγκλίνουν στο ότι κλείνει προοδευτικά. Έτσι, αυτή τη στιγμή, το μοντέλο month-ahead «μεταφράζεται» σε τιμές αέριου για τον Νοέμβριο στα 130 ευρώ ανά MWh στην εγχώρια αγορά, τη στιγμή που τα spot φορτία διαπραγματεύονται στα επίπεδα των 80 ευρώ ανά MWh.

Αν και τα παραπάνω νούμερα δείχνουν ότι δεν έχει ανατραπεί πλήρως η εικόνα του Οκτωβρίου για τους σταθμούς αέριου που είναι εγκατεστημένοι στην Ελλάδα, το κλείσιμο της «ψαλίδας» μεταφράζεται σε αποκατάσταση του περιθωρίου κέρδους τους. Ωστόσο, η «επαναφορά» του περιθωρίου δεν θα σημάνει και «επαναφορά» των εσόδων στα προηγούμενα επίπεδα, καθώς παράλληλα μειώνεται η ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια. Επομένως, η πτώση των όγκων θα οδηγήσει σε πτώση και του τζίρου.

Την ίδια στιγμή, από την 1η Νοεμβρίου έχει προστεθεί ένας νέος επιβαρυντικός παράγοντας για το κόστος λειτουργίας των εγχώριων μονάδων, το οποίο είναι το ειδικό τέλος 10 ευρώ ανά θερμική MWh αέριου, το οποίο προορίζεται για ηλεκτροπαραγωγή. Επομένως, το «καπέλο» αυτό καθιστά εκ των πραγμάτων πιο ακριβές τις μονάδες εντός συνόρων, δημιουργώντας τους όρους για περιορισμό της παραγωγής τους – με βασικό «υποκατάστατο» τις εισαγωγές.

Εξάλλου, όπως έχει γράψει το energypress, σε συνέντευξη Τύπου στις αρχές Οκτωβρίου, o υπουργός ΠΕΝ Κώστας Σκρέκας είχε αναφέρει πως ένας από τους στόχους της επιβολής του ειδικού τέλους είναι να περιορισθεί η εγχώρια ζήτηση σε αέριο. «Με το τέλος θα ακριβύνει το κόστος παραγωγής ηλεκτρισμού από αέριο, επομένως θα συμβάλει στο να λειτουργούν λιγότερο οι μονάδες αερίου και, κατά συνέπεια, θα μας βοηθήσει πάρα πολύ να πετύχουμε τον στόχο μείωσης της κατανάλωσης αερίου κατά 15%», είχε σημειώσει χαρακτηριστικά.