Φιλορώσοι ή φιλοουκρανοί οι Βαλκάνιοι γείτονες;

Το ατελείωτο βαλκανικό μωσαϊκό, που συνθέτει τα βόρεια σύνορα της χώρας μας, μόνο με ενιαίο τρόπο δεν εκφράζεται απέναντι στον ρωσο – ουκρανικό πόλεμο.

Η εν γένει αίσθηση, που αποκομίζει ο αναλυτής από τη παρακολούθηση των εξελίξεων στη Βαλκανική, στην οποία είμαστε και εμείς μέρος, είναι ότι η περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων τηρεί μια μάλλον φιλοουκρανική, δυτικόστροφη στάση.

Ωστόσο, παρατηρώντας κάποιος με μεγαλύτερη προσοχή τις ποικίλες απαντήσεις και δηλώσεις των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων, διαπιστώνει ότι η στάση των χωρών αυτών απέναντι στο πολεμικό γεγονός που εξακολουθεί, δεν είναι ούτε ενιαία, ούτε ομοιόμορφη. Η στάση της βαλκανικής γειτονιάς απέναντι στη Ρωσία και την Ουκρανία δεν είναι μονοδιάστατη, παρά τις περί του αντιθέτου διακηρύξεις προέδρων, πρωθυπουργών και υπουργών στις επαφές τους με τους αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην οποία επιθυμούν να ενταχθούν.

Το Κόσοβο τηρεί την πιο ξεκάθαρη στάση, επιβάλλοντας κυρώσεις, κλείνοντας τα σύνορα και υπερψηφίζοντας τα ψηφίσματα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.

Στον αντίποδα του Κοσσυφοπεδίου ίσταται η Σερβία, που τηρεί παραδοσιακά καλές σχέσεις με τη Μόσχα. Αυτή η φιλορωσική στάση πρέπει να αποδοθεί στην κοινή θρησκευτική αναφορά και σε κοινές ιστορικές εμπειρίες, που συνδέουν τους δύο λαούς, ιδίως σε σχέση με τους Γερμανούς, στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Μια πιο σκληρή στάση τηρούν οι Βόρεια Μακεδονία και η Βοσνία Ερζεγοβίνη. Κι αν στις δύο αυτές χώρες είναι πιθανόν να εντοπιστούν κρούσματα διπλωματικής – πολιτικής διγλωσσίας, αυτό δεν ισχύει με τη Βουλγαρία, η οποία ουσιαστικά όχι μόνον υποστηρίζει τη Ρωσική Ομοσπονδία, αλλά και το καθεστώς που έχει επιβάλει στο Κρεμλίνο ο Β. Πούτιν.

Ωστόσο, η Ευρώπη των 27 επιβάλλει ποινές και ασκεί έντονες πιέσεις στην πλευρά της Σερβίας. Σε αυτήν εστιάζει το κύριο μέρος των πιέσεών της.

Ακόμη πιο συγκεκριμένα, στο προσχέδιο συμπερασμάτων το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης τονίζει πως «ειδικά στο πλαίσιο της στρατιωτικής επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, το Συμβούλιο αναμένει από τη Σερβία να επιδείξει ακλόνητη δέσμευση στην ΕΕ και να δεσμευτεί στις κοινές αρχές και αξίες μας», αναφέρει το προσχέδιο συμπερασμάτων».

Και με βάση τις πιο πρόσφατες πληροφορίες, οι σερβικές αρχές φέρονται αποφασισμένες να θέσουν στο περιθώριο τις αντιευρωπαικές δυνάμεις και να συμμορφωθούν προς τις κοινοτικές υποδείξεις.