Ο χειμώνας της γερμανικής αριστεράς

Σε μια βαθιά και παρατεταμένη κρίση ταυτότητας έχει εισέλθει εδώ και ένα χρόνο το αριστερό κόμμα της Γερμανίας, Die Linke, το οποίο απέχει ένα βήμα πριν από την οργανωτική του αποσύνθεση. Η Σάρα Βάγκενχεντ ηγείται μιας ισχυρής εσωκομματικής πτέρυγας και προτείνει ριζοσπαστικές τομές σε πρόγραμμα και οργανωτική δομή, «πριν να είναι αργά», όπως επισημαίνει με νόημα.

Το κόμμα της αριστεράς «Die Linke», που σημαίνει στα ελληνικά η Ένωση ή η σύνδεση, ιδρύεται τον Ιούνιο του 2007 με την ένωση δύο κομμάτων: της «Εναλλακτικής Επιλογής για την Εργασία και την Κοινωνική Δικαιοσύνη» WASG και του «Κόμματος του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού» PDS.

Το κόμμα αγωνίζεται για τον σύγχρονο δημοκρατικό σοσιαλισμό, τον οποίο αντιπαραθέτει ως συνολική εναλλακτική στην οικονομία της ελεύθερης αγοράς και στη νεοφιλελεύθερη καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση. Η Die Linke κατέγραψε αρχικά εκλογικές επιδόσεις κοντά στο 10% και στις εκλογές που διεξήχθησαν το προηγούμενο έτος, το ποσοστό του δεν ξεπέρασε το 5%.

Ωστόσο, ο πόλεμος στην Ουκρανία, οι επακόλουθες ενεργειακές και πληθωριστικές κρίσεις, καθώς και οι πρώτες φθορές από τον κυβερνητικό συνασπισμό μεταξύ του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος, των Πρασίνων και των Φιλελευθέρων δεν οδηγούν σε αύξηση των εκλογικών ποσοστών του κόμματος της αριστεράς.

Η Σάρα Βάγκενχεντ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου στο εσωτερικό του κόμματος, αυξάνοντας τη νευρικότητα στους ηγετικούς κύκλους. Η ίδια δηλώνει κομμουνίστρια και άθεη και διαθέτει μια εκρηκτική ιδιοσυγκρασία, που τον καθιστά πολιτικά απρόβλεπτη, αλλά και ιδιαίτερα δημοφιλή.

Ενδεικτικά, η βουλευτής της Die Linke είχε ταχθεί, στα χρόνια των μνημονίων, υπέρ της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ, αφήνοντας υπονοούμενα για δίγλωσση στάση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ.

Η Σάρα Βάγκενχεντ συνηγορεί υπέρ μιας «Λαϊκής Αριστεράς», η οποία δεν ταυτίζεται, όπως υποστηρίζει, με τον αριστερό λαϊκισμό. Σε συνεντεύξεις που παραχωρεί, αλλά και στο προσωπικό της κανάλι στο YouTube, η βουλευτής τονίζει ότι η αριστερά δεν μπορεί να επωφεληθεί της εκλογικής φθοράς της κυβέρνησης και της κοινωνικής δυσαρέσκειας λόγω της ενεργειακής ακρίβειας επειδή υποφέρει από αριστερό ελιτισμό. Μιλά για ιδεολογική εκκένωση του κόμματος και για αυτάρεσκη στροφή προς τον αριστερό προοδευτισμό, αντί για άνοιγμα προς την εκλογική βάση της αριστεράς.

Υποστηρίζει, ακόμη, ότι, αν το κόμμα εξακολουθήσει να εκφέρει τον ίδιο πολιτικό λόγο, θα καταλήξει να απευθύνεται στην κεντροαριστερή επιχειρηματική, δημοσιογραφική και επιστημονική ελίτ της χώρας και θα φουσκώσει τα πανιά των ακροδεξιών του ΑfD.

Η συζήτηση αυτή επανέρχεται συχνά στα κόμματα της αριστεράς και της κεντροαριστεράς. Ανεξάρτητα από το εάν θα παραμείνει ή όχι στην Die Linke και ανεξάρτητα από το αν θα διεκδικήσει την ηγεσία του κόμματος, η κρίση αυτή έχει εντοπιστεί από πολλούς αναλυτές. Πρόκειται για ταυτοτική, ιδεολογική και πολιτική, κρίση της αριστεράς και του ευρύτερου κεντροαριστερού άξονα και αποτυπώνεται στα χαμηλά ποσοστά που συγκεντρώνουν τα κόμματα αυτά.

Οι έως τώρα απαντήσεις των ηγεσιών των κομμάτων αυτών είναι, πράματι, συχνά αυτάρεσκες, παρά τις λεκτικές υπερβολές της Γερμανίδας βουλευτή. Οι πολιτικές προτάσεις δεν είναι σαφείς, κατανοητές, δεν προσδίδουν ένα σαφές ιδεολογικό και πολιτικό πρόσημο. Οι αναλογίες με την ημέτερη πραγματικότητα της σοσιαλδημοκρατίας και της ριζοσπαστικής αριστεράς δεν θα είναι καθόλου τυχαίες.