Reuters: Ρωσία – Βυθισμένη στον πόλεμο, “πληγωμένη” οικονομικά και σε διεθνή απομόνωση

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία βύθισε την Ευρώπη στον μεγαλύτερο χερσαίο πόλεμο από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, πυροδοτώντας μια σύγκρουση που έχει σκοτώσει χιλιάδες, εκτοπίσει εκατομμύρια, κονιορτοποίησε ουκρανικές πόλεις και ζημίωσε την παγκόσμια οικονομία.

Παρά τις προειδοποιήσεις από τις αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών πριν από τις 24 Φεβρουαρίου, πολλοί Ευρωπαίοι και Ουκρανοί αξιωματούχοι δεν πίστευαν ότι θα συνέβαινε. Ήταν πάρα πολύ “μεγάλη μπουκιά” για τον ρωσικό στρατό έλεγε η λογική.

Ο Πούτιν, ο οποίος έκλεισε τα 70 τον Οκτώβριο, εξοργίστηκε, ωστόσο, από αυτό που έβλεπε ως τον προδοτικό άξονα της Ουκρανίας προς τα δυτικά, και διέταξε μια εισβολή -την οποία ονόμασε “μια ειδική στρατιωτική επιχείρηση”- παρ’ όλα αυτά.

Στόχος του ήταν να ξεριζώσει αυτό που έβλεπε ως υπερβολική και δυνητικά επικίνδυνη δυτική επιρροή σε μια περιοχή όπου κάποτε κυριαρχούσε η Μόσχα και να επιταχύνει αυτό που έβλεπε ως αναπόφευκτη ιστορική στροφή σε έναν πολυπολικό κόσμο.

Όταν τον Σεπτέμβριο ανακοίνωσε την προσάρτηση τεσσάρων ουκρανικών περιοχών που έλεγχαν εν μέρει τα στρατεύματά του, μια κίνηση που η Δύση κήρυξε παράνομη, η επιθυμία του να διευρύνει τη Ρωσία, ήδη τη μεγαλύτερη σε έδαφος χώρα στον κόσμο, έγινε σαφής.

Ο πόλεμος μέχρι στιγμής δεν έχει πάει καλά για τον Πούτιν. Οι δυνάμεις του κατατροπώθηκαν στην ουκρανική πρωτεύουσα και στη συνέχεια στη βορειοανατολική περιοχή του Χάρκοβο. Τον Νοέμβριο, αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη νότια πόλη Χερσώνα και τη δυτική όχθη του ποταμού Ντνίπρο.

Καθώς μπαίνει ο χειμώνας, ο στρατός του, ο οποίος εξακολουθεί να ελέγχει ένα μεγάλο κομμάτι της Ουκρανίας, είχε μεγαλύτερη επιτυχία στην καταστροφή της ουκρανικής υποδομής, προκαλώντας παρατεταμένες διακοπές ρεύματος και νερού, κάτι που λέει η Μόσχα έχει στρατιωτικό σκοπό. Η Ουκρανία κατηγόρησε τη Ρωσία για τρομοκρατία.

Μετά την επίβλεψη της αποχώρησης της Χερσώνας, ο διοικητής των ρωσικών δυνάμεων δέχεται πιέσεις να παραδοθεί στο πεδίο της μάχης.

Στο εσωτερικό μέτωπο, όπου ο χώρος για διαφωνία έχει συρρικνωθεί σχεδόν στο μηδέν και εκατοντάδες χιλιάδες νέοι άνδρες λείπουν από το εργατικό δυναμικό αφού διέφυγαν στο εξωτερικό για να αποφύγουν να κληθούν να πολεμήσουν, οι άνθρωποι προσπαθούν να συνεχίσουν τη ζωή τους.

Αλλά δεν μπορούν να ξεφύγουν από τις υπενθυμίσεις του πολέμου.

Τα προγράμματα της κρατικής τηλεόρασης κυριαρχούνται από κυλιόμενες εκπομπές συζητήσεων των οποίων οι καλεσμένοι εξηγούν γιατί ο πόλεμος είναι απαραίτητος και οι κηδείες για τους νεκρούς του πολέμου, των οποίων ο αριθμός είναι μυστικός στη Ρωσία αλλά υπολογίζεται σε δεκάδες χιλιάδες από τη Δύση, έχουν γίνει τακτικές εκδηλώσεις.

Παρά τις στρατιωτικές αποτυχίες και τις πολιτικές εσωτερικές διαμάχες, οκτώ πηγές είπαν στο Reuters τον Οκτώβριο ότι η εξουσία του Πούτιν παραμένει σταθερή και οι ανεπίσημες δημοσκοπήσεις του δίνουν ποσοστό αποδοχής 70-80%. Κάποιοι είπαν ότι αυτό θα μπορούσε να αλλάξει γρήγορα, εάν η ήττα φαινόταν.

Γιατί έχει σημασία

Η εισβολή της Ρωσίας έβαλε τέλος στη γεωπολιτική.

Το ΝΑΤΟ, μια συμμαχία που ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν είπε το 2019 ότι ήταν “εγκεφαλικά νεκρή”, είναι έτοιμη να προσθέσει τη Φινλανδία και τη Σουηδία, παρόλο που η περαιτέρω επέκτασή της ήταν ακριβώς ο λόγος για τον οποίο αντέδρασε ο Πούτιν.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες, για τις οποίες οι Δημοκρατικοί φοβήθηκαν ότι είχαν γίνει πολύ απομονωτικές υπό τον πρώην πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, παρείχαν στην Ουκρανία τη μερίδα του λέοντος της οικονομικής και στρατιωτικής βοήθειας που απαιτείται για να παραμείνει στη μάχη.

Η Ουκρανία, η οποία πριν από τις 24 Φεβρουαρίου, μερικές φορές αγωνιζόταν να κάνει τη Δύση να ενδιαφερθεί για έναν αργό πόλεμο κατά των ρωσικών πληρεξουσίων στα ανατολικά της, έχει λάβει βοήθεια και δυτική υποστήριξη που κάποτε φαινόταν αδιανόητη.

Και η Ρωσία, ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς ενέργειας και εμπορευμάτων στον κόσμο, έχει πληγεί με τις σκληρότερες δυτικές κυρώσεις στη σύγχρονη ιστορία της.

Αυτό και τα δικά της αντίποινα έχουν συρρικνώσει τον ρόλο της ως ένας από τους μεγαλύτερους προμηθευτές πετρελαίου και φυσικού αερίου της Ευρώπης, διατάραξαν τις παγκόσμιες αγορές σιτηρών και λιπασμάτων, τροφοδότησαν τον παγκόσμιο πληθωρισμό και αύξησαν τις πυρηνικές εντάσεις στο υψηλότερο επίπεδο από την κρίση των κουβανικών πυραύλων.

Τι σημαίνει για το 2023

Με την Ουκρανία ανένδοτη αν η Ρωσία δεν αποσυρθεί από το έδαφός της για οποιεσδήποτε ειρηνευτικές συνομιλίες, συμπεριλαμβανομένης της προσαρτημένης Κριμαίας, ακόμη και μια προσωρινή κατάπαυση του πυρός φαίνεται δύσκολο να επιτευχθεί.

Για τη Ρωσία, το 2023 είναι πιθανό να είναι μια χρονιά που θα προσπαθήσει να αποτρέψει περισσότερες προσπάθειες της Δύσης να την απομονώσει.

Οι πολιτικοί ηγέτες στο Ιράν, τη Βόρεια Κορέα και τη Λευκορωσία παραμένουν ένθερμοι υποστηρικτές. Η Κίνα και η Ινδία έχουν παρέμβει για να αγοράσουν ρωσικό πετρέλαιο με μεγάλη έκπτωση, αν και το Πεκίνο δεν ήταν όσο αναμενόμενο στη δημόσια υποστήριξή του προς τη Μόσχα.

Εν τω μεταξύ, ρωγμές έχουν αρχίσει να ανοίγονται στην πρώην Σοβιετική Ένωση, όπου η επιρροή της Μόσχας βρίσκεται υπό πίεση, καθώς ορισμένες χώρες προσπαθούν να αλλάξουν το status quo, ενώ η Ρωσία είναι απασχολημένη στην Ουκρανία.

Τουλάχιστον δύο χώρες της Κεντρικής Ασίας έχουν εκφράσει δημόσια διαφωνία με τη Μόσχα και ο ρόλος της Ρωσίας ως μεσολαβητή σε μια σύγκρουση μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας πιέζεται από την ΕΕ και την Ουάσιγκτον.

Η Μόσχα θα πρέπει επίσης να διαχειριστεί την οικονομία της που έχει πληγεί από τις κυρώσεις, ένα έργο που έγινε πιο δύσκολο μετά την έξοδο των νεαρών ανδρών. Η οικονομική σταθερότητα συνδέεται με την πολιτική σταθερότητα, την οποία οι αρχές προσπάθησαν να εξασφαλίσουν εντείνοντας την καταστολή οποιουδήποτε αντιλαμβανόταν απειλή.

Το Reuters ανέφερε τον Νοέμβριο ότι η Ρωσία σχεδιάζει να δαπανήσει σχεδόν το ένα τρίτο του προϋπολογισμού της για το 2023 για την άμυνα και την εσωτερική ασφάλεια, περικόπτοντας παράλληλα τη χρηματοδότηση για σχολεία, νοσοκομεία και δρόμους.

Καθώς ο Πούτιν πληρώνει για να συνεχίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία, η διαχείριση των επιπτώσεων του στο εσωτερικό και στο εξωτερικό είναι πιθανό να γίνει πιο δύσκολη.