Το θέμα της τιμής των διοδίων στους ελληνικούς αυτοκινητόδρομους για το 2023, τουλάχιστον από την πλευρά της κυβέρνησης, θεωρείται λήξαν με τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Κώστα Καραμανλή, να δηλώνει σήμερα πως δεν θα επιτραπεί να γίνει καμία αύξηση διοδίων.
Το δεδομένο, πάντως, είναι πως η κουβέντα για τις αυξήσεις στα διόδια, βάσει του πληθωρισμού όπως προβλέπεται από τις συμβάσεις παραχώρησης, προκάλεσε αρχικά έντονες τριβές μεταξύ του υπουργείου και των μετόχων των εταιρειών που διαχειρίζονται τους οδικούς άξονες.
Από την μια η πολιτική ηγεσία του υπουργείου που δεν θέλει με κανένα τρόπο να αυξηθούν τα διόδια σε μια περίοδο που το κόστος ζωής αυξάνεται συνεχώς και με ραγδαίους ρυθμούς, ως αποτέλεσμα της ενεργειακής κρίσης και ειδικά μια εκλογική χρονιά. Από την άλλη οι μέτοχοι των εταιρειών παραχώρησης που επικαλούνται τις συμβάσεις που έχουν υπογράψει, οι οποίες προβλέπουν τη δυνατότητα αυξήσεων βάσει της μεταβολής του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή που φέτος αναμένεται να κλείσει στο 10%.
Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη ακόμη και να νομοθετήσει για να μην αυξηθούν τα διόδια. Όμως, σύμφωνα με πληροφορίες, αυτό πιθανότατα δεν θα χρειαστεί καθώς τελικά αποφασίστηκε ένα άτυπο μορατόριουμ για το συγκεκριμένο θέμα, δεδομένου πως αυτή την περίοδο στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων βρίσκεται ένα σύνολο θεμάτων που ξεκινά από τις χρεώσεις και φτάνει μέχρι τα έργα για την οδική ασφάλεια, τα κίνητρα της προώθησης της ηλεκτροκίνησης και ενδεχομένως ακόμη και την επέκταση των συμβάσεων παραχώρησης.
Το στοίχημα της αναλογικότητας
Ένα από τα βασικά ζητήματα που εξετάζει το υπουργείο Υποδομών είναι η εφαρμογή των αναλογικών διοδίων. Η πραγματική αναλογική χρέωση με το χιλιόμετρο περνά μέσα από το σύστημα των ηλεκτρονικών διοδίων. Το συγκεκριμένο έργο, έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης, όμως φαίνεται πως για να υλοποιηθεί θα πρέπει να ξεπεραστούν σημαντικά εμπόδια, τα οποία έχουν να κάνουν κυρίως με τις προβλέψεις των συμβάσεων παραχώρησης.
Στο πλαίσιο αυτό δεν αποκλείεται ο σχεδιασμός να αλλάξει και σε πρώτη φάση να υπάρξει ένα υβριδικό σύστημα αναλογικής χρέωσης παρόμοιο με αυτό που ισχύει εδώ και περίπου δύο χρόνια στην Ολυμπία Οδό, όπου με τη χρήση του ψηφιακού πομποδέκτη πραγματοποιείται επιστροφή του αντιτίμου που χρεώνεται ανάλογα με το πότε βγαίνει το όχημα από τον αυτοκινητόδρομο.
Σε επόμενη φάση σχεδιάζεται να συμφωνηθεί μια συνδυαστική φόρμα που θα περιλαμβάνει κίνητρα για επενδύσεις στις υποδομές ηλεκτροκίνησης στους οδικούς άξονες και την παράλληλη εγκατάσταση ενός ηλεκτρονικού συστήματος αναλογικής χρέωσης διοδίων. Στα κίνητρα αυτά μπορεί να περιλαμβάνεται και η επέκταση των συμβάσεων παραχώρησης. Ωστόσο για να γίνει κάτι τέτοιο πραγματικότητα θα χρειαστεί η συμφωνία όλων των εμπλεκόμενων μερών, δηλαδή της κυβέρνησης, των παραχωρησιούχων, των τραπεζών που έχουν χρηματοδοτήσει τις παραχωρήσεις και βέβαια της Ευρωπαικής Επιτροπής.