Η Λε Πεν, ο Όρμπαν και οι Βρυξέλλες

Το πρωτοσέλιδο άρθρο του Politico παρέχει τροφή για σκέψη και προβληματισμό αναφορικά με τις αντιδράσεις στελεχών της ευρωπαϊκής ακροδεξιάς απέναντι στις ραγδαίες και θλιβερές εξελίξεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αποκαλυπτική είναι η δήλωση του Φιλίπ Ολιβιέ, ευρωβουλευτή και στενού συνεργάτη της Λε Πεν. Κατά τον Ολιβιέ, «η Ευρωπαϊκή Ένωση λατρεύει να δίνει μαθήματα σε ολόκληρο τον κόσμο. Δίνει μαθήματα στην Ουγγαρία. Δίνει μαθήματα στην Πολωνία. Δίνει ακόμη και μαθήματα στον [Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνόρων] Frontex. Θα ήταν πολύ καλύτερο να αρχίσει να καθαρίζει το δικό της σπίτι».

Υπάρχει, πριν από όλα, ένα ζήτημα όρων, ακόμη και για όσους δεν εμπνεόμαστε από τις διακηρύξεις του Βίκτορ Όρπαν στην Ουγγαρία ή από τις προγραμματικές θέσεις της Λε Πεν. Ομοιότητες και εγγύτητες στην πολιτική ρητορική του ορμπανισμού και του λεπενισμού και σε αυτήν της άκρας δεξιάς είναι εντοπίσιμες. Η αντιμετώπιση της Ε.Ε. ως ενός «ξένου σπιτιού», ενός «ξένου οίκου» είναι κοινή και στην άκρα δεξιά και στον λόγο του νεολεπενισμού και του ορμπανισμού. Η κοινή αυτή αντιμετώπιση δεν συνεπάγεται, όμως, την αποκήρυξη του κοινοβουλευτισμού και της δημοκρατίας.

Βρισκόμαστε στα ιδεολογικά και πολιτικά ύδατα της πολιτισμικής δεξιάς, η οποία κινείται στα διάκενα της βίαιης ακροδεξιάς απόρριψης και της ειρηνικής αντίρρησης. Απόρριψη και αντίρρηση δεν ταυτίζονται, το πολιτικό και επιδέξιο ρητορικό παίγνιο το γνωρίζουν καλά Λε Πεν και Όρμπαν και αυτή η δεξιότητα αποδεικνύεται εκλογικά κερδοφόρα.

Απεναντίας, στην παγίδα, που στήνουν οι Λε Πεν και Όρμπαν, πέφτουν με παταγώδη ορμή δυνάμεις του φιλελεύθερου χώρου. Το αποτέλεσμα αυτής της παγίδευσης των δυνάμεων του φιλελεύθερου χώρου και της δημοκρατικής δεξιάς είναι γνωστό. Ο Όρμπαν είναι πρωθυπουργός της Ουγγαρίας και η Λε Πεν συγκεντρώνει το 42% (!) της εκλογικής προτίμησης των Γάλλων.

Με αυτήν την εκλογική νομιμοποίηση και τη συναφή θεσμική άνεση, Λε Πεν και Όρμπαν επιδίδονται στην παράδοση μαθημάτων πολιτικής ηθικής προς αντίπαλες πολιτικές οικογένειες και προς τους δημοκρατικούς πολίτες με σταθερή ευρωπαϊκή αναφορά.

Δεν είναι στρεβλά τα επιχειρήματά μας. Οι επικοινωνιακές στρατηγικές μας, όμως, χρειάζονται γρήγορα ανανέωση και επικαιροποίηση, γιατί αποτυγχάνουν εκλογικά, αλλά και γιατί είναι δύσκολο, αν όχι οδυνηρό, για τον δημοκρατικό πολίτη να δέχεται μαθήματα δημοκρατικού ευρωπαϊσμού και πολιτικής ηθικής από ανθρώπους, που κατηγορούνται για παραβιάσεις του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών αρχών χρηστής διοίκησης.