Τέσσερις αλλαγές που σημάδεψαν το 2022

Στιγμές απολογισμού είναι οι τωρινές σε προσωπικό επίπεδο αλλά και σε ευρύτερη κλίμακα. Ένας χρόνος κλείνει, ένας νέος χρόνος πλησιάζει. Και το 2022 ήταν μιας χρονιά σημαντικών μετασχηματισμών σε διεθνές επίπεδο. Είναι βέβαια αδύνατο να αναφερθούν όλες αυτές οι αλλαγές, αλλά η χρονιά έχει κυρίως τη σφραγίδα του πολέμου, της κρίσης της ρωσικής πολιτικής και της προσπάθειας της Κίνας, προσπάθειας που δεν στέφεται με την αναμενόμενη επιτυχία, έως τώρα

Η απόφαση της Ρωσίας να εισβάλει στην Ουκρανία στα τέλη του περασμένου Φεβρουαρίου ήταν μια απόφαση – σταθμός στον μεταδιπολικό κόσμο. Η  παγκόσμια συναίνεση άρχισε να αμφισβητείται, αλλά αποδεικνύεται ότι ήταν ένα μεγάλο, τραγικό λάθος. Ακόμη και ο Βλαντιμίρ Πούτιν παραδέχτηκε ότι περίμενε έναν «κεραυνοβόλο πόλεμο», έναν πόλεμο σύντομης χρονικής διάρκειας, ένα Μπλίτσκριγκ. Η τελευταία του δικαιολογία είναι να υποστηρίξει ότι οι Ουκρανοί αδερφοί του υποβλήθηκαν σε πλύση εγκεφάλου από τρίτο ένα «τρίτο μέρος», υπονοώντας τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Πούτιν δεν μπορεί να καταλάβει ότι η αποξένωση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας πηγάζει πρώτα και κύρια από την ενίσχυση της δικτατορίας του Κρεμλίνου, ενώ η Ουκρανία έχει επιλέξει τον πραγματικά δύσβατο δρόμο της δημοκρατίας. Τώρα, η Ρωσία είναι ύποπτη ότι επιδιώκει να ανακτήσει τα πρώην κράτη, τα οποία ήταν, κατά το παρελθόν, μέρος της Σοβιετικής Ένωσης. Ακόμη χειρότερα, μια ρωσική νίκη θα εκλαμβανόταν ως ήττα για τις δημοκρατίες και ως ενθάρρυνση άλλων δυνάμεων να προσαρτήσουν εδάφη.

Μια δεύτερη μεγάλη αλλαγή είναι απόρροια του πολέμου. Ο Πούτιν είχε επενδύσει στη διάλυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Το αντίστροφο όμως συνέβη. Και οι δύο οργανισμοί, διακρατικός και διεθνής αντίστοιχα, ανανεώθηκαν, έχουν βρει έναν νέο σκοπό και οι δεσμοί μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και των χωρών μελών του ΝΑΤΟ έχουν ενισχυθεί. Το αίτημα της Φινλανδίας και της Σουηδίας να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ είναι το καλύτερο παράδειγμα αυτής της νέας ενότητας που επιχειρείται. Όσο για την Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 χωρών μελών, αυτή έχει καταφέρει να ανανεώσει την εσωτερική συνοχή της γύρω από τις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας. Ψεύδεται ή ονειροπολεί ότι η Ε. Ε. έγινε πλήρως δημοκρατική στις λειτουργίες, αλλά, αυτή τη χρονιά, βγήκε ιδιαίτερα ενδυναμωμένη από την πολεμική σύγκρουση.

Στα ανατολικά της Ευρώπης, στην Κίνα, μέχρι πριν από λίγες εβδομάδες, η εξουσία του προέδρου Σι Τζινπίνγκ φαινόταν ακλόνητη. Είχε ανατρέψει με επιτυχία τον κανόνα της διαδοχής που είχε θεσπίσει ο Ντενγκ Σιαοπίνγκ και κατέκτησε μια Τρίτη, συνεχόμενη θητεία ως επικεφαλής του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Αλλά ο πολιτικός δογματισμός του Κινέζου Προέδρου και της ηγετικής ομάδας του έχει βυθίσει την Κίνα σε οικονομική ύφεση. Οι εσωτερικές κοινωνικές διαμαρτυρίες ξέσπασαν, τα απάνθρωπα μέτρα για την αντιμετώπιση της covid – 19 αμφισβητούνται και η παγκόσμια διάδοση του μοντέλου της «σοσιαλιστικής οικονομίας της αγοράς» βραδυπορεί.

Τέλος, οι πρόσφατες ενδιάμεσες εκλογές στις Ηνωμένες Πολιτείες έδειξαν ότι η μεγάλη πλειοψηφία των αναποφάσιστων ψηφοφόρων απορρίπτουν τις σκληροπυρηνικές πολιτικές του Ντόναλντ Τραμπ. Η χρονιά, που φεύγει, είναι μια νομική κόλαση για τον πρώην πρόεδρο.