Η επιστροφή των ΗΠΑ στην Αφρική και η ενίσχυση του ρόλου του Καΐρου

Τις ευκαιρίες που δημιουργεί η επιστροφή των ΗΠΑ στην Αφρική αλλά και στη Μ. Ανατολή, επιχειρεί να εκμεταλλευθεί η Αίγυπτος καθώς αναδεικνύεται σε έναν από τους πιο αξιόπιστους συμμάχους αναλαμβάνοντας νέο αναβαθμισμένο ρόλο στην περιοχή.

Αυτό δίνει ακόμη μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και «πατήματα» στον πρόεδρο Σίσι για να ασκήσει μια πιο εξωστρεφή πολιτική και με μεγαλύτερη αυτονομία.

Η χρονική συγκυρία μάλιστα του εντοπισμού νέων κοιτασμάτων φυσικού αερίου από την Αίγυπτο και των μεγάλων συμφωνιών για την παραγωγή υδρογόνου ενισχύει ακόμη περισσότερο τη θέση της Αιγύπτου η οποία ως η μεγαλύτερη αραβική χώρα και με τον μεγαλύτερο Στρατό στην περιοχή, έχει αναδειχθεί και σε πάροχο ασφάλειας τον οποίο προφανώς δεν μπορεί να αγνοήσει κανείς.

Δεν είναι τυχαίο ότι σε αυτή τη συγκυρία είναι που ο κ. Σίσι επέλεξε να κάνει τη μονομερή οριοθέτηση της ΑΟΖ με τη Λιβύη και σύμφωνα με πληροφορίες η Αίγυπτος ετοιμάζεται άμεσα να προχωρήσει σε κινήσεις που θα κατοχυρώνουν τα δικαιώματα της σε αυτή την περιοχή. Σύμφωνα με Αιγυπτιακές πηγές που επικαλούνται αιγυπτιακά ΜΜΕ σύντομα θα αρχίσουν έρευνες στην περιοχή.

Επίσης, η Αίγυπτος είναι σαφές ότι με αναβαθμισμένο τον ρόλο της θα συνεχίσει την πολιτική ανάσχεσης της Τουρκίας η οποία από την εποχή της Αραβικής Άνοιξης επιχείρησε να ελέγξει όλη την Ανατολική Μεσόγειο μέσω των εσωτερικών πολιτικών διεργασιών σε Συρία, Αίγυπτο, Λιβύη, Τυνησία ακόμη και στην Αλγερία.

Ένα σχέδιο που ατύχησε σε ό,τι αφορά στην Αίγυπτο με την εκπαραθύρωση του Προέδρου Μόρσι και των Αδελφών Μουσουλμάνων από τον πρόεδρο Σίσι, αλλά που έχει προσφέρει σοβαρά προγεφυρώματα στην Άγκυρα κυρίως στη Λιβύη αλλά και στη Γάζα και στην Τυνησία…

Ο νέος ρόλος της Αιγύπτου αναδείχθηκε στη σημαντική Διάσκεψη ΗΠΑ – Αφρικής που έγινε 15-17 Δεκεμβρίου στην Ουάσιγκτον, με την οποία οι ΗΠΑ επιδιώκουν να καλύψουν το στρατηγικό κενό που είχαν αφήσει στην Αφρικανική Ήπειρο το οποίο έχουν σπεύσει να καλύψουν η Κίνα και η Ρωσία.

Η Διάσκεψη αυτή σηματοδοτεί την επιστροφή των ΗΠΑ σε μια περιοχή, την οποία παραμέλησαν στρατηγικά επικεντρώνοντας την πολιτική τους στο Αφγανιστάν και στη Μ. Ανατολή και σε αυτό το μεγάλο εγχείρημα αναζητούν αξιόπιστους συμμάχους και βλέπουν στην Αίγυπτο του Προέδρου Σίσι, έναν από αυτούς.

Η Κίνα πραγματοποιεί σε τακτική βάση ανά τριετία Διάσκεψη με Αφρικανούς ηγέτες, έχοντας επιτύχει σημαντική διείσδυση σε κρίσιμες υποδομές σε Αφρικανικές χώρες με μεγάλες επενδύσεις και ανάπτυξη στενών εμπορικών δεσμών, ενώ η Ρωσία έχει υποχωρήσει μεν από την επιρροή την οποία ασκούσε στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου συνεχίζει όμως να έχει υποστηρικτές και στρατιωτική παρουσία σε αρκετές αφρικανικές χώρες.

Ο πρόεδρος Μπάιντεν φιλοξένησε τους ηγέτες 49 Αφρικανικών χωρών προκειμένου να δηλώσει τη δέσμευση των ΗΠΑ για ενίσχυση των σχέσεων με την Αφρικανική Ήπειρο και να εξαγγείλει ένα γενναίο πακέτο επενδύσεων που αφορούν κυρίως την ενέργεια και τη διατροφική αλυσίδα, ζητήματα τα οποία βρίσκονται στην κορυφή των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι Αφρικανικές χώρες.

Ήταν η δεύτερη Αμερικανο – Αφρικανική Διάσκεψη με την πρώτη να έχει συγκληθεί το 2014. Ο πρόεδρος Μπάιντεν απευθυνόμενος στους Αφρικανούς ηγέτες δήλωσε ότι η Αφρική «ανήκει στο τραπέζι σε κάθε αίθουσα, όπου συζητούνται παγκόσμιες προκλήσεις και σε κάθε θεσμικό όργανο όπου διεξάγονται συζητήσεις» προτείνοντας συγχρόνως την πρόσκληση της Αφρικανικής Ένωσης στους G20.

Στη Διάσκεψη οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν προγράμματα ύψους 55 δισεκατομμυρίων δολαρίων τα επόμενα τρία χρόνια που περιλαμβάνουν επενδύσεις στην πράσινη ενέργεια την εκπαίδευση υγειονομικού προσωπικού, εκσυγχρονισμό των δικτύων Ίντερνετ και ενίσχυση σε χώρες της Υποσαχάριας Αφρικής για την εξασφάλιση λιπασμάτων για μικρές αγροτικές επιχειρήσεις.

Στο πλαίσιο της Διάσκεψης ξεχωριστές «τιμές» επεφύλαξε η αμερικανική κυβέρνηση στον Αιγύπτιο πρόεδρο Αλ Σίσι που έγινε δεκτός από τους Υπουργούς Εξωτερικών και Άμυνας κ. Μπλίνκεν και ΄Οστιν.

Οι συναντήσεις αυτές και οι ιδιαίτερα θετικές δηλώσεις για τη συνεργασία των δυο χωρών ανέδειξε τον στρατηγικό ρόλο που έχει αποκτά πλέον η Αμερικανοαιγυπτιακή συνεργασία.

Ο επικεφαλής του Πενταγώνου επαίνεσε το παράδειγμα της Αιγύπτου ως της πρώτης αραβικής χώρας που εξομάλυνε τους δεσμούς με το Ισραήλ, επαινώντας την «υπεύθυνη διαχείριση της Διώρυγας του Σουέζ» από το Κάϊρο και «τη ζωτική βοήθεια που παρείχε η Αίγυπτος για την εξασφάλιση της κατάπαυσης του πυρός στο Ισραήλ και τη Γάζα τον περασμένο Αύγουστο».

«Παραμένουμε δεσμευμένοι να διασφαλίσουμε ότι η Αίγυπτος έχει τις δυνατότητες να υπερασπιστεί τον λαό της και το έδαφός της», δήλωσε ο Όστιν, προσθέτοντας ότι «θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με την Αίγυπτο και τους γείτονές σας για να ενισχύσουμε τη διαλειτουργικότητα, την ολοκληρωμένη αεροπορική και πυραυλική άμυνα και τη θαλάσσια ασφάλεια».

Η θερμή υποδοχή του Σίσι σε όλο το Πότομακ ήρθε μόλις δύο ημέρες αφότου το Αιγυπτιακό Ναυτικό ανέλαβε τη διοίκηση μιας νέας ναυτικής δύναμης κρούσης που συστάθηκε από τον Πέμπτο Στόλο των ΗΠΑ τον Απρίλιο.

Οι ΗΠΑ συγκρότησαν την Task Force 153 υπό τις Combined Maritime Forces (CMF) για να περιπολούν την Ερυθρά Θάλασσα και τα ύδατα στα ανοικτά της Υεμένης, καθώς το Αμερικανικό Ναυτικό συνεχίζει να διατηρεί την παρουσία του στη Μέση Ανατολή, ενισχύοντας την παρακολούθηση των δραστηριοτήτων των αντιπάλων των ΗΠΑ και να επιτηρεί την απαγόρευση διακίνησης όπλων και ναρκωτικών.

Το αιγυπτιακό Ναυτικό – το μεγαλύτερο στη Μέση Ανατολή – εντάχθηκε στο CMF πέρυσι, παρά τις επιφυλάξεις της αιγυπτιακής ηγεσίας ώστε να μη θεωρηθεί μέρος ενός περιφερειακού μπλοκ υπό την ηγεσία των ΗΠΑ εναντίον του Ιράν.

Οι ανάγκες του αναπροσανατολισμού της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής οδήγησαν και σε σημαντικές «εκπτώσεις» στο ζήτημα των ανθρώπινων δικαιωμάτων και πολιτικών ελευθεριών στην Αίγυπτο.

Παρόλ’ αυτά το Κάϊρο, συνεχίζει να κρατά σε εκκρεμότητα την κρίσιμη συμφωνία για παράδοση των δυο νησίδων Τιράν και Σαναφίρ της Ερυθράς Θάλασσας στην είσοδο του Κόλπου της Άκαμπα, στη Σαουδική Αραβία, μια Συμφωνία που προέκυψε μετά από συνεννόηση ΗΠΑ – Αιγύπτου – Σ.Αραβίας και Ισραήλ και θεωρείται κρίσιμη για την αποκατάσταση των σχέσεων μεταξύ Ισραήλ και Σ.Αραβίας.

Και οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι το Κάϊρο θέλει να εξασφαλίσει από τους Αμερικανούς οριστική «απαλλαγή» από τις κατηγορίες για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τους περιορισμούς στη δωρεάν στρατιωτική βοήθεια που δίνεται στη χώρα, λόγω ακριβώς των επιδόσεων στο κεφάλαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Πηγή: liberal.gr/Νίκος Μελέτης