Δύο διαφορετικά πλαίσια προστασίας της πρώτης κατοικίας για τους ευάλωτους δανειολήπτες έχει προβλέψει η κυβέρνηση προκειμένου να αποτραπούν οι πλειστηριασμοί της πρώτης κατοικίας – ειδικά σε περιπτώσεις νοικοκυριών χαμηλότερων εισοδημάτων.
Το πρώτο πλαίσιο αφορά στους δανειολήπτες που βρίσκονται στο “κόκκινο” λόγω μη εξυπηρετούμενων οφειλών και τέθηκε σε ισχύ τον περασμένο Σεπτέμβριο. Πρόκειται για το “Ενδιάμεσο Πρόγραμμα”, το οποίο διαδέχτηκε τα προγράμματα “Γέφυρα” μέχρις ότου ολοκληρωθεί ο Φορέας Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων στα μέσα του 2023.
Το μεταβατικό πρόγραμμα προσφέρει ασυλία από το “σφυρί” του πλειστηριασμού και, ταυτόχρονα, παρέχει στα ευάλωτα εισοδήματα δυνατότητα επιδότησης της μηνιαίας δόσης του δανείου έως το ποσό των 210 ευρώ.
Παρά τα σημαντικά οφέλη του προγράμματος, η ανταπόκριση από τους δανειολήπτες είναι εξαιρετικά “φτωχή” αφού, σύμφωνα με τα στοιχεία Νοεμβρίου της Ειδικής Γραμματείας Ιδιωτικού Χρέους, μόλις 15 οφειλέτες έχουν ενταθεί στο πρόγραμμα ενώ 80 αιτήσεις βρίσκονται υπό αξιολόγηση. Επιπλέον, 49 αιτήσεις βρίσκονται σε αρχικό στάδιο στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, χωρίς να έχουν οριστικοποιηθεί.
Αξίζει να αναφερθεί ότι, πλέον, παρέχεται από την ΕΙΔΙΧ η υπηρεσία ψηφιακών ραντεβού μέσω της εφαρμογής myEGDIX.live, μέσω της οποίας ο πολίτης ενημερώνεται σχετικά με τις λύσεις ρύθμισης οφειλών που παρέχει η Πολιτεία, τις διαδικασίες, τις προϋποθέσεις αλλά και τα δικαιολογητικά που απαιτούνται. Αξιοποιώντας σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία, ελαχιστοποιείται ο χρόνος απόκρισης στα ερωτήματα των ενδιαφερόμενων και εξοικονομούνται πόροι τόσο για τον πολίτη όσο και για τους φορείς.
Το δεύτερο πλαίσιο-ομπρέλα για τους ευάλωτους οφειλέτες που εξυπηρετούν στεγαστικό ή μικρό επιχειρηματικό δάνειο με ενέχυρο πρώτη κατοικία εξαγγέλθηκε προσφάτως από τις τράπεζες και το υπουργείο Οικονομικών.
Πρόκειται για το κοινό ταμείο που θα χρηματοδοτήσουν τα συστημικά ιδρύματα μέσω των προγραμμάτων εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, το οποίο θα καλύπτει οφειλές ύψους 2 δισ. ευρώ περίπου. Προβλέπει επιδότηση του 50% της μηνιαίας αύξησης στα δάνεια λόγω ανόδου του επιτοκίου για 12 μήνες.
Οι δικαιούχοι υπολογίζονται σε 30.000 περίπου και τα κριτήρια ένταξης είναι αυτά που έχουν εφαρμοστεί σε διάφορα προγράμματα στήριξης στο παρελθόν. Ενδεικτικά, το ετήσιο εισόδημα τετραμελούς οικογένειας δεν δύναται να υπερβαίνει τα 21.000 ευρώ και η ακίνητη περιουσία της τα 180.000 ευρώ.
Το νέο πρόγραμμα στήριξης αναμένεται να ενεργοποιηθεί αμέσως μόλις τεθεί σε λειτουργία η σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα. Για ταχύτερη υλοποίηση της λύσης, θα χρησιμοποιηθεί η υφιστάμενη πλατφόρμα των προγραμμάτων “Γέφυρα”, μετά από την απαραίτητη παραμετροποίηση σύμφωνα με τα κριτήρια του προγράμματος.
Η τεχνική προσαρμογή θα γίνει από ομάδα της ΕΙΔΙΧ και των τραπεζών και επόμενο βήμα είναι να αποφασιστεί ο τρόπος με τον οποίο θα εγκρίνεται η καταβολή της επιδότησης στους δικαιούχους. Πηγές με γνώση των διαδικασιών εκτιμούν ότι θα καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε η πρώτη επιδότηση να καταβληθεί εντός Ιανουαρίου στους ευάλωτους πλην συνεπείς δανειολήπτες.