Ο Γκράμσι, ο δημοσιογράφος – βουλευτής κ. Γιαννούλης και ο Άδωνις

Ένας από τους εναπομείναντες μαρξιστές θεωρητικούς, που το έργο τους παρουσιάζει ακόμη μια διανοητική έλξη και ένα σημαντικό βαθμό σημερινής πολιτικής επικαιρότητας, είναι αναμφίβολα ο Αντόνιο Γκράμσι

Ένας από τους εναπομείναντες μαρξιστές θεωρητικούς, που το έργο τους παρουσιάζει ακόμη μια διανοητική έλξη και ένα σημαντικό βαθμό σημερινής πολιτικής επικαιρότητας, είναι αναμφίβολα ο Αντόνιο Γκράμσι, ο οποίος, πραγματικά, δεινοπάθησε στα φασιστικά κελιά του ιταλικού μεσοπολέμου. Στη διάρκεια της φυλάκισής του  ο πρώην γενικός γραμματέας του Ιταλικού ΚΚ δεν σπατάλησε απερίσκεπτα τον χρόνο του, αλλά έθεσε καίρια, ζωτικής σημασίας ερωτήματα για το αριστερό κίνημα, το οποίο ενδιαφέρεται για αυτά μέχρι σήμερα. Το κεντρικότερο ζήτημα που έθεσε ο πρώην φοιτητής πολιτικής επιστήμης, είναι για ποιο λόγο η αριστερά δεν καταφέρνει να πείθει τις πλατιές λαϊκές μάζες, οι οποίες, αντί να στρέφονται προς τον μαρξισμό, κινούνται, ακόμη και σε περιόδους οξείας οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, προς κεντρώες και δεξιές πολιτικές επιλογές.  Επιχειρώντας να δώσει μια πειστική απάντηση στο ακανθώδες ερώτημα, δανείζεται από την αρχαιοελληνική εννοιολογική εργαλειοθήκη την έννοια της ηγεμονίας και σφυρηλατεί την έννοια της ιδεολογικής ηγεμονίας, η οποία, όταν εγγράφεται στη μαρξιστική παράδοση, πρέπει, σύμφωνα με τον Ιταλό στοχαστή, να έχει ένα αριστερό πρόσημο.

Με αυτόν τον τρόπο, ο, κατά τα άλλα θεωρητικός ενός ανοικτού μαρξισμού,  Αντόνιο Γκράμσι καταθέτει τη δική του, πρωτότυπη απάντηση στο ερώτημα της κατάκτησης της εξουσίας από ένα αριστερό κόμμα. Αυτό δεν πρέπει να επικεντρώνει το ενδιαφέρον μονοσήμαντα στην αλλαγή των συσχετισμών στις ενώσεις της εργατικής τάξης, αλλά οφείλει να κινηθεί αποφασιστικά και προς την κατεύθυνση της κατάκτησης της ηγεμονίας στον, παραμελημένο έως τότε, από την αριστερά χώρο των ιδεών. Δεν επαρκεί η αλλαγή στις υλικές συνθήκες της ζωής των εργαζομένων για να ανατραπεί η υφιστάμενη εξουσία, διδάσκει ο Γκράμσι, αλλά χρειάζεται να μετασχηματιστεί και η ισορροπία δυνάμεων και στον χώρο των ιδεών. Και προκειμένου να εκπληρωθεί αυτή η δύσκολη αποστολή για το αριστερό κίνημα, χρειάζεται να κινητοποιηθεί το πνευματικό δυναμικό της αριστεράς, εγχείρημα που, με όρους σύγχρονης πολιτικής θεωρίας, συνεπάγεται ακαριαία και δυναμική ιδεολογική παρέμβαση δημοσιογράφων, επικοινωνιολόγων, δημοσκόπων και κοινωνικών επιστημόνων. Αλλάζοντας τις ιδέες των εργαζομένων, αλλάζουμε και τις υποδοχές των γεγονότων, συμπεραίνει ο Ιταλός μαρξιστής, που προκαταλαμβάνει έτσι και όλη τη σύγχρονη επιστημονική περιοχή της πολιτικής μηχανικής. Το ίδιο αντικειμενικό, χειροπιαστό γεγονός πρέπει να γίνει αντιληπτό με αριστερούς όρους, έτσι ώστε αυτό το εγχείρημα να μπορεί να συμβάλει στην κατάκτηση της εξουσίας.

Στην οπτική αυτή, λοιπόν, της αντιστροφής των ιδεολογικών όρων δεξίωσης των γεγονότων, ακόμη και μια υπεύθυνη τοποθέτηση ενός υπουργού προερχόμενου από τον συντηρητικό ή τον φιλελεύθερο χώρο πρέπει, σύμφωνα με την γκραμσιανή διδαχή, να αποκρούεται άμεσα και ριζικά από τον αριστερό. Έτσι, για παράδειγμα, όταν ο κ. Άδωνις Γεωργιάδης, με την ιδιότητα του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων ενημερώνει με φανερή υπευθυνότητα τους πολίτες ότι οι ξένες άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα έχουν αυξηθεί στα τριάμισι χρόνια διακυβέρνησης της Χώρας από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και του Κυριάκου Μητσοτάκη, παρεμβαίνει, την ίδια μέρα, ο βουλευτής του Σύριζα – Προοδευτική Συμμαχία κ. Χρήστος Γιαννούλης και με ανάρτησή του σε διάσημο μέσο κοινωνικής δικτύωσης υποστηρίζει το ακριβώς αντίθετο από αυτό που περιέγραψε ο αρμόδιος υπουργός, επιχειρώντας ακριβώς να αντιστρέψει τους όρους της ίδιας της πραγματικότητας, του ίδιου του πραγματικού γεγονότος, σημειώνοντας πως «στην εικονική πραγματικότητα του Άδωνι Γεωργιάδη, η Ελλάδα είναι ο παράδεισος των επενδύσεων, οι σχέσεις εργασίας στα πρότυπα των αναπτυγμένων χωρών και μισθοί αξιοζήλευτοι». Έτσι, λοιπόν, το αντικειμενικό δεδομένο της αύξησης των επενδύσεων μετά από τρεισήμισι χρόνια δουλειάς υποβιβάζεται και απαξιώνεται σε «εικονική πραγματικότητα του Άδωνι Γεωργιάδη» και καθίσταται αντικείμενο προκατασκευασμένου πολιτικού χλευασμού αφού πρόκειται, ειρωνικά, για την «Ελλάδα ως τον παράδεισο των επενδύσεων».

Η επικαιρότητα της γκραμσιανής πολιτικής σκέψης είναι έκδηλη στην ανάρτηση του βουλευτή, ο οποίος είναι ένας έμπειρος της δημοσιογραφίας και συνεπώς, των σύγχρονων επικοινωνιακών μηχανισμών στρέβλωσης της πραγματικότητας. Στην συνολικότερη περίπτωση του Σύριζα, το γκραμσιανό σχήμα θα μπορούσε πάντως να αποδώσει καλύτερα, αν δεν είχε επιλεγεί (μειλίχιος) δημοσιογράφος για την ανάρτηση και αν βέβαια δεν είχε προηγηθεί η νωπή εμπειρία της διακυβέρνησης Σύριζα – Ανεξαρτήτων Ελλήνων, η οποία οδήγησε στο γνωστή καθήλωση των ξένων άμεσων επενδύσεων στη Χώρα.