Η ακτινογραφία των mega-σεισμών από την Τουρκία μέχρι τον… Άρη

* Ο σεισμός στη Γη συνήθως προκαλείται από ξαφνική απελευθέρωση συσσωρευμένης ενέργειας στον φλοιό της Γης. Τον αντιλαμβανόμαστε στην επιφάνειά της καθώς μέρος της ενέργειας μεταφέρεται εκεί με τα σεισμικά κύματα. Τα κύματα αυτά διαδίδονται στον φλοιό με ταλαντώσεις των πετρωμάτων και φθάνοντας στην επιφάνεια προκαλούν τις αναταράξεις του εδάφους που αισθανόμαστε. Όταν συμβαίνει υποθαλάσσιος σεισμός έχει ως αποτέλεσμα την πρόκληση τσουνάμι.

* Επιστήμονες του Open University αναφέρουν ότι το μεγαλύτερο μέρος της Τουρκίας βρίσκεται στην πλάκα της Ανατολίας ανάμεσα σε δύο μεγάλα ρήγματα, το ρήγμα της Βόρειας Ανατολίας και το ρήγμα της Ανατολικής Ανατολίας. Η τεκτονική πλάκα που μεταφέρει την Αραβία, συμπεριλαμβανομένης της Συρίας, συγκρούεται προς τα βόρεια στο νότιο άκρο της Ευρασίας και αναγκάζει την Τουρκία να συμπιέζεται προς τα δυτικά. Η Τουρκία κινείται δυτικά περίπου 2 εκατοστά το χρόνο κατά μήκος του ρήγματος της Ανατολικής Ανατολίας. Το μισό μήκος αυτού του ρήγματος φωτίζεται τώρα από σεισμούς λένε οι ειδικοί.

* Σεισμολόγοι του Πανεπιστημίου της Μελβούρνης αναφέρουν ότι ο κύριος σεισμός στην Τουρκία παρήγαγε ενέργεια ίση με 32 petajoules ικανή που αντιστοιχεί σε ποσότητα ενέργειας ικανή να ηλεκτροδοτήσει για τέσσερις μέρες την Νέα Υόρκ. Λένε επίσης ότι ο σεισμός των 7,8 Ρίχτερ είναι 709 φορές ισχυρότερος από ένα σεισμό 5,9 Ρίχτερ

* Στο πόσο καταστροφικός είναι ένας σεισμός δεν παίζει ρόλο μόνο το μέγεθος του αλλά το εστιακό του βάθος, το αν το επίκεντρο του είναι κοντά σε κατοικημένη περιοχή, το πόσο πυκνοκατοικημένη είναι αυτή η περιοχή και το επίπεδο αντισεισμικότητας των κτιρίων της. Οι επιστήμονες της Γεωλογικής Υπηρεσίας των ΗΠΑ αναφέρουν ότι ο σεισμός στην Τουρκία έχει όλα τα χαρακτηριστικά του εξαιρετικά καταστροφικού αφού είναι πολύ μεγάλος, είχε μικρό εστιακό βάθος (περίπου 18 χλμ.) και εκδηλώθηκε σε πυκνοκατοικημένες περιοχές με κακής ποιότητας οικοδομικές κατασκευές.

* O διευθυντής του Ινστιτούτου Ηφαιστειολογίας και Σεισμολογίας των Φιλιππίνων είχε δηλώσει σε προηγούμενο μεγάλο σεισμό ότι ένας σεισμός μεγέθους 7 Ρίχτερ απελευθερώνει ενέργεια ίση με αυτή 32 πυρηνικών βομβών όπως αυτή που έπεσε στη Χιροσίμα. Ο σεισμός στην Τουρκία ήταν σχεδόν 8 Ρίχτερ οπότε ήταν ίσος με ακόμη μεγαλύτερο αριθμό πυρηνικών βομβών

* Οι ειδικοί λένε ότι δεν μπορεί να υπάρξει στη Γη σεισμός άνω των 10 Ρίχτερ. Ο μεγαλύτερος σεισμός που έχει καταγραφεί μέχρι σήμερα είναι 9,5 Ρίχτερ και συνέβη στη Χιλή τον Μάιο του 1960.

* Οι mega-σεισμοί μπορούν να μειώσουν τη διάρκεια μιας ημέρας σε ολόκληρο τον πλανήτη. Η NASA λέει ότι οι μεγάλοι σεισμοί μπορούν να μετατοπίσουν τον άξονα της Γης, αλλάζοντας έτσι τη διάρκεια της ημέρας. Η αλλαγή της διάρκειας της ημέρας δεν είναι αισθητή και μετριέται σε μικροδευτερόλεπτα (ένα εκατομμυριοστό του δευτερολέπτου). Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι ο σεισμός μεγέθους 9,1 βαθμών της Σουμάτρας το 2004 μείωσε τη διάρκεια της ημέρας κατά 6,8 μικροδευτερόλεπτα.

* Εχει διαπιστωθεί η ύπαρξη σεισμικής δραστηριότητας στη Σελήνη και στον Άρη που θεωρούσαμε γεωλογικά ανενεργό. Στη Σελήνη παρακολουθούμε τη σεισμική δραστηριότητα από την εποχή των πρώτων επανδρωμένων αποστολών της NASA πριν από μισό αιώνα που τοποθέτησαν στο φεγγάρι όργανα καταγραφής σεισμικών δεδομένων. Εχουν καταγραφεί σεισμοί στη Σελήνη ισχύος 5,7 Ρίχτερ. Ο ρομποτικός γεωλόγος InSight που έστειλε στον Άρη η NASA κατέγραψε τα τελευταία χρόνια περίπου 1,300 σεισμούς ισχύος ως 5 Ρίχτερ με κάποιους εξ αυτών να έχουν διάρκεια 90 λεπτών ενώ καταγράφηκε και σεισμός 4,7 Ρίχτερ που διήρκεσε δέκα ολόκληρες ώρες. Σε αντίθεση με την Γη ο Άρης δεν διαθέτει τεκτονικές πλάκες. Ο εξωτερικός του φλοιός μοιάζει με ένα γιγάντιο πιάτο. Όμως δημιουργούνται εκεί ρήγματα και διασπάσεις πετρωμάτων εξαιτίας των πιέσεων που προκαλούνται από την πολύ χαμηλού επιπέδου διαδικασία συρρίκνωσης του πλανήτη καθώς αυτός συνεχίζει να ψύχεται τέσσερα περίπου δισ. έτ μετά την γέννηση του όπως αναφέρουν πρόσφατες μελέτες επιστημόνων της NASA.