Αστυνομικές Σχολές: Στα δικαστήρια ο αποκλεισμός υποψηφίων με διαταραχές μάθησης

Εσείς γνωρίζατε ότι διαταραχές της μάθησης με έναρξη στην παιδική ηλικία, όπως δυσλεξία, δυσγραφία, δυσαριθμισία, κ.ά κατατάσσονται στις «Ψυχικές Παθήσεις» πλάι στη σχιζοφρένεια; Και ότι δυσλεκτικοί λχ μαθητές αποκλείονται από την εισαγωγή σε σχολές ενστόλων; Μια τέτοια περίπτωση που θα απασχολήσει σύντομα τη δικαιοσύνη, παρουσιάζει το alfavita.gr.

Eφετινός υποψήφιος στυνομικών σχολών, ο οποίος παρουσιάζει ήπιες μαθησιακές δυσκολίες, ανέθεσε στο δικηγορικό γραφείο του κ. Πέτρου Εμμ. Αγγελάκη, την υπόθεση της δικαστικής προσφυγής του για την ακύρωση της κρίσης του από την αρμόδια Υγειονομική Επιτροπή ως μη ικανού για τις αστυνομικές σχολές, λόγω διαταραχών της μάθησης στο πρόσωπό του, που επιτρέπουν την προσαρμογή του στο αστυνομικό περιβάλλον. Επί του ζητήματος αυτού δεν έχουν αποφανθεί μέχρι σήμερα τα Δικαστήρια.

Δυσλεξία, όπως σχιζοφρένεια…

Στον Γενικό Πίνακα Νοσημάτων, Παθήσεων και Βλαβών του π.δ. 11/2014 (που εφαρμόζεται και για την κρίση της σωματικής ικανότητας των υποψηφίων στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, καθώς και των σχολών της Πυροσβεστικής Ακαδημίας και του Λιμενικού Σώματος) υπό τον τίτλο «Ψυχικές Παθήσεις» και υπό τον α/α 349, αναγράφεται, με ένδειξη κατηγορίας Ι/3-Ι/4: «Διαταραχές της μάθησης με έναρξη στην παιδική ηλικία, όπως δυσλεξία, δυσγραφία, δυσαριθμισία, κ.ά., που επιτρέπουν την προσαρμογή στο στρατιωτικό περιβάλλον», ακολούθως δε, υπό τον α/α 350, αναγράφεται, με ένδειξη κατηγορίας Ι/5: «Διαταραχές της μάθησης με έναρξη στην παιδική ηλικία, όπως δυσλεξία, δυσγραφία, δυσαριθμισία, κ.ά., που δεν επιτρέπουν την προσαρμογή στο στρατιωτικό περιβάλλον».

Παρατηρείται, καταρχάς, ότι οι διαταραχές της μάθησης έχουν ενταχθεί στην ενότητα των «Ψυχικών Παθήσεων» του ανωτέρω Γενικού Πίνακα, όπου περιλαμβάνονται η σχιζοφρένεια, η διπολική διαταραχή, οι διαταραχές προσωπικότητας, οι νευρωτικές διαταραχές και άλλες ψυχικές παθήσεις. Τούτο έρχεται σε αντίθεση με τη «Διεθνή Στατιστική Ταξινόμηση Νόσων και Συναφών Προβλημάτων Υγείας, 10η Αναθεώρηση, Ελληνική Τροποποίηση, Έκδοση 2017-v.2» που επιμελήθηκε το Κέντρο Τεκμηρίωσης και Κοστολόγησης Νοσοκομειακών Υπηρεσιών (ΚΕΤΕΚΝΥ) και εκδόθηκε από το Υπουργείο Υγείας, όπου οι διαταραχές της μάθησης ταξινομούνται στην υποενότητα «Ειδικές αναπτυξιακές διαταραχές των σχολικών ικανοτήτων» της ενότητας «Διαταραχές της ψυχολογικής ανάπτυξης» και δεν χαρακτηρίζονται ως «ψυχικές παθήσεις».

Το ζήτημα αυτό έχει απασχολήσει, στο παρελθόν, τη Βουλή των Ελλήνων. Συγκεκριμένα:

Στις 15-6-2020, ο Υφυπουργός Εθνικής Άμυνας, απαντώντας στην επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή Α’ Θεσσαλονίκης, κ. Χρήστου Γιαννούλη, με αριθμό πρωτοκόλλου 788/5-6-2020, ανέφερε, μεταξύ άλλων, τα εξής: «…Ο αποκλεισμός αυτός από την εισαγωγή στις στρατιωτικές σχολές δικαιολογείται από το γεγονός ότι τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, τόσο στον καιρό της ειρήνης όσο και σε περίπτωση μιας γενικευμένης σύγκρουσης, λόγω των εξαιρετικά στρεσογόνων και ψυχοπιεστικών συνθηκών, που προκαλούνται από τις επείγουσες και απρόβλεπτες κάθε φορά καταστάσεις, καλούνται να ανταπεξέλθουν σε σύντομους χρόνους, με περιορισμένα περιθώρια αντίδρασης, προκειμένου να ανταποκριθούν επιτυχώς στα καθήκοντά τους. … Θα ήθελα για μια ακόμα φορά να σας ευχαριστήσω γιατί με την ερώτησή σας αυτή μας δίνετε το δικαίωμα να επαναπροσεγγίσουμε το θέμα, να δούμε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του και βεβαίως να ακολουθήσουμε το τι μας λένε οι ειδικοί γι’ αυτό. Θα τους επικαλεστούμε και θα δούμε πώς θα το επαναπροσεγγίσουμε».

Επανερχόμενοι στο ζήτημα, τριάντα (30) βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ υπέβαλαν τη με αριθ. πρωτ. 5252/22-3-2021 ερώτηση προς τους Υπουργούς Εθνικής Άμυνας και Προστασίας του Πολίτη, ρωτώντας εάν: 1. προτίθενται οι Υπουργοί να προχωρήσουν στην εξαίρεση των αναπτυξιακών διαταραχών της μάθησης από τα ψυχικά νοσήματα του π.δ. 11/2014 και 2. έχουν συνομιλήσει με ειδικούς επιστήμονες και φορείς, όπως λ.χ. η Ελληνική Εταιρία Δυσλεξίας, για την τροποποίηση των διατάξεων και ποια είναι τα πορίσματα που έχουν κατατεθεί. Ο Υφυπουργός Εθνικής Άμυνας, με το Φ.900α/3023/17683/9-4-2021/Υπουργείο Εθνικής Άμυνας/Γραφείο Νομοθετικής Πρωτοβουλίας/Τμήμα Κοινοβουλευτικού Ελέγχου, απάντησε ότι: «…το ζήτημα εξακολουθεί να απασχολεί το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και στο πλαίσιο αυτό, προκλήθηκε ευρεία σύσκεψη με ειδικούς ιατρούς αντιπροσώπους από το σύνολο των Ενόπλων Δυνάμεων, ήτοι από το ΓΕΕΘΑ, το ΓΕΣ, το ΓΕΝ, το ΓΕΑ και το Διακλαδικό Κέντρο Ψυχικής Υγείας Ενόπλων Δυνάμεων, στην οποία συμμετείχε και καθηγητής Ψυχολογίας, ειδικός εμπειρογνώμονας επί θεμάτων μαθησιακών διαταραχών. Επί του παρόντος, συνεχίζεται η διαδικασία αξιολόγησης των αποτελεσμάτων της επιστημονικής συνδιάσκεψης σε επιτελικό επίπεδο, ενώ παράλληλα έχει δοθεί εντολή για την διερεύνηση της δυνατότητας εφαρμογής μίας “πολιτικής” διαδικασίας ελέγχου και αξιολόγησης του προβλήματος …».

Αντίστοιχα, ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, με το με αριθ. πρωτ. 7017/4/25089-ε’ /21-4-2021 έγγραφο, απάντησε: «- Οι απόφοιτοι των Παραγωγικών Σχολών της Ελληνικής Αστυνομίας φέρουν την ιδιότητα του ανακριτικού υπαλλήλου, στα καθήκοντα του οποίου περιλαμβάνεται η διενέργεια προανάκρισης, κατά την οποία απαιτείται ευχέρεια στην ικανότητα σύνταξης εγγράφων. Ως εκ τούτου, τυχόν κατάταξη ατόμων με μαθησιακές δυσκολίες στις εν λόγω Σχολές ενδέχεται να δημιουργήσει δυσχέρεια στην εκτέλεση των ανακριτικών τους καθηκόντων, ιδίως όταν η χρήση τεχνικών μέσων δεν είναι πρόσφορη. – Δοθέντος ότι οι εξετάσεις των Δοκίμων είναι γραπτές, πιθανή αλλαγή στον τρόπο διεξαγωγής τους, ενδέχεται να εγείρει θέματα ίσης μεταχείρισης, καθόσον ο βαθμός τελικής επίδοσης προσδιορίζει και τη μεταξύ τους αρχαιότητα. – Η σωματική ικανότητα -κατά την έννοια του π.δ/τος 11/ 2014- δεν αφορά in abstracto στην κρίση ως προς την υγεία ενός ατόμου αλλά ως προς τη συμβατότητα των υγειονομικών του χαρακτηριστικών με την αποστολή της Ελληνικής Αστυνομίας.

Η απόδοση δε δυσλεκτικών ατόμων στο συγκεκριμένο εργασιακό περιβάλλον δεν μπορεί να βασίζεται στη χρήση τεχνικών μέσων ή να περιορίζεται σε συγκεκριμένες υπηρεσιακές θέσεις, καθόσον η κατ’ αποκλειστικότητα διάθεσή τους σε ειδικές θέσεις εργασίας αντιβαίνει τους κανόνες κατάταξης («Γενικών Καθηκόντων»), ενώ ενδέχεται να αποβεί εις βάρος της εκπλήρωσης της αποστολής της Ελληνικής Αστυνομίας και κατ’ επέκταση του δημοσίου συμφέροντος. Μολαταύτα, το διαλαμβανόμενο στην εν θέματι Ερώτηση ζήτημα αποτελεί αντικείμενο εξέτασης από την αρμόδια Υπηρεσία του Αρχηγείου Ελληνικής Αστυνομίας».

Μέχρι σήμερα, ωστόσο, δεν έχει επέλθει ουδεμία μεταβολή στο νομοθετικό καθεστώς, με αποτέλεσμα, βάσει της ανωτέρω περίπτωσης με α/α 349, κάθε χρόνο, να αποκλείονται στις υγειονομικές εξετάσεις εκατοντάδες υποψήφιοι σχολών των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας, που συμμετέχουν προφορικά στις πανελλαδικές εξετάσεις, επειδή παρουσιάζουν μαθησιακές δυσκολίες (δυσλεξία, δυσγραφία, δυσαριθμησία, δυσαναγνωσία, δυσορθογραφία).

Σχετικώς, επισημαίνεται, ότι κατά τα αναφερόμενα στο προοίμιο (ΓΕΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ) της εισηγητικής έκθεσης του ν. 3699/2008 «Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση ατόμων με αναπηρία ή με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες» (ΦΕΚ Α’ 199), σύμφωνα με διεθνή στοιχεία, το ποσοστό των παιδιών που χρήζουν ειδικών εκπαιδευτικών υπηρεσιών ανάγεται στο 15% περίπου του συνόλου των μαθητών, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται στο ποσοστό αυτό τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας και υφίσταται αποδεδειγμένη αύξηση των αναπτυξιακών-μαθησιακών διαταραχών.

Συνεπώς, το ζήτημα είναι μείζονος σπουδαιότητας, καθόσον αφορά δεκάδες χιλιάδες μαθητές της χώρας

Σύμφωνα με τον δικηγόρο κ.Αγγελάκη πάντως, το Συμβούλιο της Επικρατείας, έχει εκδώσει την με αριθμό 3988/2014 απόφαση, με την οποία κρίθηκε, σε χρόνο κατά τον οποίο ακόμα δεν είχε ακόμα θεσπισθεί ο αποκλεισμός των υποψηφίων με διαταραχές μάθησης, ότι οι διατάξεις με τις οποίες θεσπίζεται η δυνατότητα των μαθητών Λυκείου, που αδυνατούν να υποστούν γραπτή εξέταση επειδή παρουσιάζουν ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, όπως δυσλεξία, δυσγραφία, δυσαριθμησία, δυσαναγνωσία, δυσορθογραφία, να εξετάζονται προφορικά στις πανελλαδικές εξετάσεις, πρέπει να τύχουν ανάλογης εφαρμογής και κατά τη διάρκεια της φοίτησης των δοκίμων αστυφυλάκων με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες στη Σχολή Αστυφυλάκων.