Δημοσκόπηση και πολιτική συγκυρία

Παρουσιάστηκε χθες βράδυ η δημοσκόπηση της εταιρείας Marc, με βάση την οποία η ΝΔ εξακολουθεί να είναι πρώτη δύναμη αλλά με σημαντικές απώλειες. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης συνεχίζει να αποτελεί το ισχυρό συγκριτικό πλεονέκτημα για το κυβερνών κόμμα, το οποίο καλείται, σύμφωνα με τα ευρήματα, να εξετάσει ευρύτερες, πέραν των μεμονωμένων ανθρώπινων λαθών, ευθύνες. Σύμφωνα με τα δημοσκοπικά ευρήματα, η Νέα Δημοκρατία έρχεται σταθερά πρώτη στις προτιμήσεις των πολιτών με 29,6% αλλά καταγράφοντας σοβαρές απώλειες που αγγίζουν το 3%, μέσα σε λιγότερο από ένα μήνα. Το κυβερνών κόμμα παραμένει, εντούτοις, πρώτη δύναμη απέναντι στον δεύτερο ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος δεν δείχνει να επωφελείται από το κύμα κοινωνικής δυσαρέσκειας που έχει εκδηλωθεί μετά το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη.

Η Κομμουνδούρου παραμένει επί της ουσίας στάσιμη, κινούμενη στο 25% έναντι 25,1% που είχε λάβει στην προηγούμενη σφυγμομέτρηση. Η τρίτη θέση καταλαμβάνεται από το ΠΑΣΟΚ – Κινάλ, το οποίο κινείται πια κάτω από το «ψυχολογικό όριο» του 10% (9,8%). Ακολουθεί το ΚΚΕ με 5,6%, ελαφρώς ενισχυμένο από την ενεργητική συμμετοχή του στο κοινωνικό κίνημα που έχει εκδηλωθεί στη χώρα. Το κόμμα, που είναι περισσότερο «κερδισμένο» από τις κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις είναι το ΜέΡΑ25 του Γιάνη Βαρουφάκη. Το ποσοστό που καταγράφει (3,5%) του επιτρέπει την άνετη κοινοβουλευτική εκπροσώπηση, το απαλλάσσει από το διαρκές άγχος της εισόδου στη Βουλή και αποτυπώνει τη δυνατότητα που διαθέτει να «συνομιλεί» πιο άνετα με τα «κινήματα» και τα αιτήματά τους. Το κόμμα του Γ. Βαρουφάκη διατηρεί ακόμη κινηματικά χαρακτηριστικά και πεδία διαλόγου με την ριζοσπαστική κοινωνία πολιτών, γνωρίσματα που δεν διαθέτουν άλλα κόμματα της αριστεράς.

Στα δεξιά της ΝΔ, η Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου δεν κατορθώνει να «εκταμιεύσει» σημαντικά εκλογικά – πολιτικά οφέλη από τα κύματα κοινωνικής δυσφορίας, αλλά, παρά ταύτα, κινείται σταθερά επάνω από το όριο της κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης με 3,9%. Το λεγόμενο «κόμμα Κασιδιάρη» συγκεντρώνει 3%. «Νικητής» και αυτής της δημοσκόπησης είναι το άτυπο κόμμα των αναποφάσιστων. Το σχετικό ποσοστό φτάνει στο 10%, ένα ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό, δεδομένου μάλιστα ότι έχουμε εισέλθει στην τελική ευθεία προς τις εκλογές. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι η έρευνα της Marc δεν διευκρινίζει τους ιδεολογικούς και πολιτικούς προσανατολισμούς του τρίτου σε εκλογική δύναμη κόμματος και συνεπώς, οι όποιες εικασίες για την πιθανολογούμενη εκλογική συμπεριφορά του θα γίνονταν στο κενό. Δεν μας είναι γνωστό, για παράδειγμα, εάν σε αυτό κυριαρχεί μια δεξιά ή κεντρώα αντίληψη της εθνικής τραγωδίας ή εάν στρέφεται πλειοψηφικά προς ριζοσπαστικότερες διεξόδους.

Το μεγάλο πλεονέκτημα της ΝΔ είναι ο πρόεδρος Κυριάκος Μητσοτάκης. Παρά την διάχυτη συλλογική δυσφορία και το εθνικό πένθος, ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας παραμένει σταθερά πρώτος σε πολιτική δημοτικότητα, αφήνοντας κατά πολύ πίσω τον δεύτερο Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος, όλο και πιο φανερά πλέον, έχει πάψει να αποτελεί πρόσωπο προωθητικής δυναμικής για την αξιωματική αντιπολίτευση, αλλά και την ευρύτερη ριζοσπαστική αριστερά. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης διατηρεί, λοιπόν, σαφές προβάδισμα στην καταλληλότητα για πρωθυπουργός καθώς το 38,9% έχει θετική γνώμη γι αυτόν έναντι 28,5% του Αλέξη Τσίπρα. Στις αρνητικές γνώμες ο πρωθυπουργός βρίσκεται στο 60,3% έναντι 70,9% που έχει ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ.

Στο ερώτημα «ποιον πολιτικό αρχηγό εμπιστεύεστε περισσότερο;», ο Κυριάκος Μητσοτάκης προηγείται με 12,4 μονάδες έναντι του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Συγκεκριμένα ο κ. Μητσοτάκης λαμβάνει ποσοστό 34,5%, ο Αλέξης Τσίπρας 22,1% και στην τρίτη θέση ακολουθεί ο Νίκος Ανδρουλάκης με 6,6%. Αποφασιστικής σημασίας εκτιμάται ότι είναι το ερευνητικό εύρημα που αφορά στη σύγκρουση των τρένων καθαυτή. Μόλις το 12,1% ρίχνει την κύρια ευθύνη για το δυστύχημα στα Τέμπη στον σταθμάρχη, ενώ το 87% θεωρεί ότι θα πρέπει να αναζητηθούν ευρύτερες ευθύνες.

Και εδώ ακριβώς έγκειται και η ιδιαίτερη επικοινωνιακή και πολιτική σημαντικότητα της κυβερνητικής αντιμετώπισης του τραγικού δυστυχήματος. Το κύριο πρόσωπο, που επωμίζεται την ευθύνη για να επικοινωνηθεί η κυβερνητική πρόταση, παραμένει προφανώς ο πρωθυπουργός, με την υψηλή δημοτικότητα που διαθέτει. Η μονοσήμαντη αναφορά στις (αντικειμενικές) ευθύνες του σταθμάρχη Λάρισας δίνει σταδιακά τη θέση σε συνολικότερες θεωρήσεις του ζητήματος της ασφάλειας του σιδηροδρομικού δικτύου στη χώρα. Και οι πρόσφατες πρωθυπουργικές τοποθετήσεις στο υπουργικό συμβούλιο κινούνται ακριβώς προς την κατεύθυνση αυτή, κίνηση που μπορεί να πιθανολογηθεί ως εθνικά και πολιτικά επωφελής.