Κέβιν Φέδερστοουν: Τεράστια ανακούφιση τυχόν ήττα του Ερντογάν

Συνέντευξη παραχωρεί ο Κέβιν Φέδερστοουν, ο γνωστός κάτοχος της έδρας «Ελευθέριος Βενιζέλος» και καθηγητής στη Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Λονδίνου, LSE.   Ο Κ. Φέδερστοουν, εκσυγχρονιστής και ευρωπαιστής, διανοούμενος ευρείας αποδοχής, εκτιμά ότι το πρόσφατο σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη θέτει ζήτημα για μια αυξημένη ικανότητα στην διακυβέρνηση, είναι πεπεισμένος πως δεν τίθεται καν ζήτημα ανάμεσα στην Ελλάδα σήμερα και την Ελλάδα των χρόνων της κρίσης, μοιράζεται τη γνώμη ότι ο Αλέξης Τσίπρας μιμήθηκε τον Ανδρέα Παπανδρέου της πρώτης περιόδου και αναφορικά με τις ερχόμενες εκλογές, εκφράζει την ευχή να μην κερδίσει και πάλι ο Ερντογάν, ενδεχόμενη ήττα του «θα είναι μια μεγάλη ανακούφιση για όλους» αναφέρει στην Huffpost.

Πιο αναλυτικά, ο Κ. Φέδερστοουν υποστηρίζει:

HuffPost: Η Ελλάδα -θεωρητικά- βγαίνει από μια κρίση και από έναν κύκλο «μετά την κρίση», μέσα στην τελευταία δεκαετία. Ωστόσο, η συναισθηματική αντίδραση των Ελλήνων, με το κύμα οργής που ξεσηκώνει η πρόσφατη σιδηροδρομική τραγωδία στη χώρα μας, επαναφέρει την ίδια συζήτηση. Υπάρχει εξήγηση;

Κέβιν Φέδερστοουν: Η κοινή γνώμη, που τροφοδοτείται από τα σύγχρονα μέσα ενημέρωσης, τείνει να χρησιμοποιεί τον όρο «κρίση» πολύ εύκολα. Πουλάει στις εφημερίδες και τραβάει την προσοχή. Σαφώς, στα βασικά της, η «κρίση χρέους, με τα τρία προγράμματα διάσωσης, έχει τελειώσει και η Ελλάδα βρίσκεται σε μια νέα φάση, ασχολείται με την ανάκαμψη. Το θέμα είναι πώς να προωθείς καλύτερα την ανάπτυξη, ενώ παράλληλα να δείχνεις ευαισθησία ώστε η διακυβέρνησή σου να στοχεύει σε μία κοινωνία χωρίς αποκλεισμούς, υποστηρίζοντας όσους έχουν μεγαλύτερη ανάγκη.

Το πρόσφατο φρικτό σιδηροδρομικό δυστύχημα έχει οδηγήσει σε μια νέα εστίαση, που είναι πολύ επίκαιρη πριν από τις εκλογές. Πώς μπορούν να παρέχονται καλύτερα τα δημόσια αγαθά και οι υπηρεσίες; Η σύγκρουση (των τρένων) είναι μια υπόθεση με πολλές πτυχές, αλλά τα διδάγματα αφορούν την αποτελεσματικότητα της χρηματοδότησης και παρακολούθησης της ΕΕ και την ικανότητα των εγχώριων δημόσιων ιδρυμάτων να αποδώσουν αποτελεσματικά, εν μέσω των πιέσεων της κρίσης χρέους, της σύγχυσης των διαδικασιών και των πολιτικών συμφερόντων. Με άλλα λόγια, η πρωταρχική εστίαση θα πρέπει να είναι η ικανότητα στην διακυβέρνηση: ποιος είναι ικανότερος να θέσει σε εφαρμογή θεσμικές διαδικασίες που παρέχουν τις υπηρεσίες που χρειάζεται μια οικονομία του 21ου αιώνα; Η Ελλάδα πρέπει να κοιτάξει πέρα από τα άμεσα συναισθήματα, την υπερβολή και τον λαϊκισμό. Το να διορθωθούν αυτά τα προβλήματα δεν είναι ζήτημα προσώπων και ιδεολογιών.

HuffPost: Ποιά είναι η αίσθησή σας για την προοπτική της Ελλάδας και των Ελλήνων; Πώς φαίνεται η χώρα και πως φαινόμαστε εμείς οι Έλληνες στα μάτια του κόσμου;

Κέβιν Φέδερστοουν: Δεν υπάρχει σύγκριση μεταξύ της θέσης της Ελλάδας σήμερα και εκείνης των χρόνων της κρίσης. Η Ελλάδα έχει μεγαλύτερη αξιοπιστία, επειδή έχει υιοθετήσει μεταρρυθμίσεις και έχει παρουσιάσει καλά επεξεργασμένα προγράμματα για χρηματοδότηση από την ΕΕ. Μέχρι την πρόσφατη τραγωδία του τρένου και τη νέα προεκλογική περίοδο, ένα μέρος του «ατμού» είχε αφαιρεθεί από την εσωτερική πολιτική και αυτό ήταν πολύ ευπρόσδεκτο στους εξωτερικούς παρατηρητές. Η Ελλάδα ήταν ως επί το πλείστον εκτός των «επικεφαλίδων» και όταν υπήρξε δημοσιογραφική κάλυψη για την Ελλάδα, ήταν πολύ πιο θετική.

Παράλληλα, η ΕΕ έχει πάρει ξεκάθαρα διδάγματα από την ελληνική κρίση: η νέα χρηματοδότηση για την ανάκαμψη έρχεται με πολύ ελαφρύτερους όρους και παρακολούθηση. Και, η νέα χρηματοδότηση βοήθησε την οικονομική ανάκαμψη της Ελλάδας. Οποιαδήποτε κυβέρνηση πιθανότατα θα είχε ωφεληθεί ως αποτέλεσμα. Το διεθνές περιβάλλον στην ΕΕ ήταν πιο ευνοϊκό, ανεξάρτητα από τις σύγχρονες εξελίξεις στην Ελλάδα.

HuffPost: Σε συνέντευξή σας στην «Καθημερινή», πριν από 15 μήνες, είχατε πει ότι θεωρούσατε τον Ανδρέα Παπανδρέου «συναρπαστικό» ως πολιτικό πρόσωπο. Μπορείτε να συγκρίνετε την Ελλάδα του Παπανδρέου με την Ελλάδα του Κυριάκου Μητσοτάκη; Μία ή δύο ομοιότητες ή μεγάλες αλλαγές από τότε;

Κέβιν Φέδερστοουν: Αυτή κι αν είναι καλή ερώτηση! Πάντα έβρισκα ότι ο «Ανδρέας» είναι μια βαθιά συναρπαστική πολιτική φιγούρα. Μια περσόνα διαφορετικών επιπέδων, μάλλον σαν μια ρωσική κούκλα (μπάμπουσκα), και δεν είμαι ποτέ σίγουρος ότι μπορώ να τον σχολιάσω πλήρως και συνεκτικά. Σε ένα επίπεδο, μπορείτε να πείτε ότι λίγα έχουν αλλάξει – οι πολιτικές οικογένειες υψηλού προφίλ παραμένουν στην Ελλάδα. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το 2015, ο Αλέξης Τσίπρας μιμήθηκε τον «πρώιμο» Ανδρέα και αυτό βρήκε ξεκάθαρα ανταπόκριση από τον λαό.

Αλλά οι διαφορές μεταξύ της δεκαετίας του 1980 και του σήμερα, είναι πολύ βαθύτερες: γενικά, η ιδεολογία είναι λιγότερο σημαντική στην πολιτική. Οι ιδεολογικές ταυτότητες εμφανίζουν μεγαλύτερη ρευστότητα και γίνονται ευκολότερα μετακινήσεις ψηφοφόρων, κυρίως ως αποτέλεσμα της κατάρρευσης του ΠΑΣΟΚ. Οι ψηφοφόροι είναι πιο δύσπιστοι για τα κόμματα και τους ηγέτες. και υπάρχουν κάποιες αντισυστημικές προκλήσεις, από το περιθώριο της πολιτικής. Αφήνω στην άκρη αν αυτές οι εξελίξεις είναι καλές ή κακές – μάλλον είναι οι συστημικές πληγές που έχουν απομείνει από τη φρικτή κρίση χρέους που υπέστη η Ελλάδα.

HuffPost: Οι Έλληνες αγαπούν τους Βρετανούς. Από το ποδόσφαιρο μέχρι τον τουρισμό, από τις τέχνες ως την Ιστορία και από τη δημοκρατία στα ανθρώπινα δικαιώματα. Πιστεύετε ότι οι Βρετανοί καταλαβαίνουν πόσο πιο κοντά θα ερχόμασταν, εάν λυθεί το ζήτημα των Γλυπτών του Παρθενώνα;

Κέβιν Φέδερστοουν: Πιστεύω ειλικρινά ότι τα αισθήματα (των Ελλήνων) βρίσκουν ανταπόκριση στη βρετανική πλευρά. Τόσοι Βρετανοί έχουν ταξιδέψει στην Ελλάδα και συνήθως έχουν επιστρέψει με πολύ θετικές εικόνες… Πολλοί έχουν γίνει φίλοι με Έλληνες φοιτητές. Οι περισσότεροι Βρετανοί πιθανώς υποψιάζονται ότι ο μέσος Έλληνας έχει ανακαλύψει με κάποιο τρόπο το μυστικό μιας πιο όμορφης ζωής και θα ήθελαν να μάθουν περισσότερα επ′ αυτού. Επίσης, γελάμε με τα ίδια πράγματα – έχουμε παρόμοια αίσθηση του χιούμορ.

Δεν πιστεύω ότι ο μέσος Βρετανός σκέφτεται πολύ, ή ξέρει πολλά, για τα Μάρμαρα του Παρθενώνα. Ωστόσο, όταν έρχονται αντιμέτωποι με το θέμα, το ένστικτο οδηγεί στην επιστροφή τους και στην αίσθηση της υπέρβασης των αδικιών του παρελθόντος. Μια «απο-αποικιοκρατική» διάθεση μεταξύ των φιλελεύθερων ελίτ έχει δημιουργήσει νέες ευκαιρίες για την επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα και προφανώς ο Μητσοτάκης έχει εμπλακεί πολύ αποτελεσματικά –και με ευρηματικότητα– σε νέες διαπραγματεύσεις. Θα μπορούσα να πω ότι νιώθω αρκετά σίγουρος ότι τα Μάρμαρα του Παρθενώνα θα εκτεθούν στην Αθήνα μέσα στα επόμενα 5-7 χρόνια. Με ποιους όρους, όμως, δεν είναι ξεκάθαρο.