Die Zeit: Τι ακριβώς αφορούν οι διαπραγματεύσεις σε Σερβία και Κοσσυφοπέδιο

Η ΕΕ θέλει να μεσολαβήσει μεταξύ Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου.  Η διαμάχη αφορά την κρατική κυριαρχία – και τον εθνικισμό.

Τα σύνορα μεταξύ Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου είναι μια συνεχής πηγή αναταραχής που μπορεί ανά πάσα στιγμή να κλιμακωθεί σε βίαιη κρίση στη νοτιοανατολική Ευρώπη. Η κατάσταση αυτή τη στιγμή έχει εκτονωθεί, αλλά πιο πρόσφατα, τον Δεκέμβριο, οι Σέρβοι δημιούργησαν οδικούς αποκλεισμούς και η Σερβία έβαλε ακόμη και τον στρατό της σε πλήρη ετοιμότητα μάχης για μικρό χρονικό διάστημα. Επομένως, και οι δύο χώρες δέχονται αυξανόμενη πίεση, ιδίως από τη Γαλλία, τη Γερμανία και τις ΗΠΑ, να συνάψουν μια συμφωνία που θα επιτρέψει την εξομάλυνση των σχέσεων.

Ο Πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς και ο πρωθυπουργός του Κοσσυφοπεδίου Άλμπιν Κούρτι συναντήθηκαν με τον επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Josep Borrell και τον ειδικό απεσταλμένο ΕΕ- Βαλκανίων Miroslav Lajčák στο παραθαλάσσιο θέρετρο της Οχρίδας της Βόρειας Μακεδονίας το Σάββατο για να συζητήσουν ένα ειρηνευτικό σχέδιο της ΕΕ.

Το υπόβαθρο της σύγκρουσης είναι ότι η χώρα του Κοσσυφοπεδίου με πληθυσμό 1,8 εκατομμυρίων κατοίκων, με την πλειοψηφία των Αλβανών, κήρυξε την ανεξαρτησία της από τη Σερβία το 2008, αλλά εξακολουθεί να θεωρείται σερβική επαρχία από το Βελιγράδι μέχρι σήμερα. Το Κοσσυφοπέδιο αποσχίστηκε από τη Σερβία το 1999 με την υποστήριξη του ΝΑΤΟ. 110 χώρες σε όλο τον κόσμο έχουν αναγνωρίσει το Κοσσυφοπέδιο – πέντε χώρες της ΕΕ είναι μεταξύ εκείνων που δεν το έχουν αναγνωρίσει. Και οι δύο χώρες θα ήθελαν να ενταχθούν στην ΕΕ, αλλά η εξομάλυνση των σχέσεων είναι απαραίτητη προϋπόθεση για αυτό. Η Σερβία είναι επίσημα υποψήφια για ένταξη στην ΕΕ και το Κοσσυφοπέδιο έχει χαρακτηριστεί ως πιθανή υποψήφια χώρα. Αυτός είναι ο λόγος που διεξάγονται διαπραγματεύσεις στη Βόρεια Μακεδονία αυτό το Σάββατο και όπως συμβαίνει συχνά, τα προβλήματα βρίσκονται στις λεπτομέρειες.

Η σχεδιαζόμενη συμφωνία ορίζει ότι η σερβική κυβέρνηση δεν θα αναγνωρίσει το Κοσσυφοπέδιο σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, αλλά θα λάβει υπόψη την κρατικότητά του. Συγκεκριμένα, υποτίθεται ότι αναγνωρίζει τα διαβατήρια, τις πινακίδες και τα τελωνειακά έγγραφα του Κοσσυφοπεδίου, κάτι που δεν έχει κάνει μέχρι σήμερα. Το Κοσσυφοπέδιο, με τη σειρά του, θα πρέπει να εξασφαλίσει θεσμικά τα δικαιώματα της σερβικής εθνότητας στη χώρα. Προβλέπεται επίσης το άνοιγμα αμοιβαίων διπλωματικών αντιπροσωπειών στις πρωτεύουσες.