Τρόφιμα με αλεύρι από γρύλο, αλευροσκουλήκι και ακρίδα με τη «βούλα» της ΕΕ

Με τον κανονισμό 2023/5 η Ευρωπαϊκή Ένωση, στις αρχές Ιανουαρίου, ενέκρινε τη διάθεση τροφίμων με συστατικό μερικώς απολιπασμένη σκόνη οικιακού γρύλλου (Acheta domesticus), ως «νέα τροφή για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και της επισιτιστικής κρίσης».

Επιπρόσθετα, εγκρίθηκε και η κυκλοφορία τροφίμων με συστατικά κίτρινο αλευροσκουλήκι και μεταναστευτική ακρίδα.

Αλευροσκώληκας

Στην αρμόδια Αρχή Ασφάλειας τροφίμων που παρέχει τις εγκρίσεις εκκρεμούν ακόμη 8 αιτήσεις για συμπερίληψη εντόμων ως διατροφικών προϊόντων.

Αυτή τη στιγμή έχουν εγκριθεί, ήδη 4 έντομα και εφόσον εγκριθούν και τα υπόλοιπα 8 θα φθάσουν τα 12.

Όπως, αναφέρει στη σχετική σελίδα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «εναπόκειται στους καταναλωτές να αποφασίσουν αν θέλουν να τρώνε έντομα ή όχι. Η χρήση των εντόμων ως εναλλακτική πηγή πρωτεΐνης δεν είναι καινούργια και τα έντομα καταναλώνονται τακτικά σε πολλά μέρη του κόσμου».

Όμως, η εντομοφαγία δεν αποτελεί κουλτούρα των ευρωπαίων πολιτών, παρά το γεγονός ότι οι επιστήμονες θεωρούν ότι είναι βασικές πηγές πρωτεϊνής.

H Kομισιόν διαβεβαιώνει ότι τα τρόφιμα με άλευρα από έντομα είναι ασφαλή. «Τα νέα τρόφιμα μπορούν να εγκριθούν μόνο εάν δεν ενέχουν κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία, διαφορετικά η Επιτροπή δεν θα είχε υποβάλει την έγκρισή τους στα κράτη μέλη» αναφέρει χαρακτηριστικά.

Γαλλικό εστιατόριο έχει συμπεριλάβει στο μενού του πιάτα με έντομα.

Πως ξέρουμε ότι δεν τρώμε προϊόν με αλεύρι εντόμων

Όμως, πως γνωρίζουν οι καταναλωτές ότι ένα προϊόν περιέχει άλευρα εντόμου και δεν προκαλεί αλλεργίες;

Το ερώτημα έθεσε η ευρωβουλευτής Μαρία Σπυράκη στην αρμόδια επίτροπο Υγείας Στέλλα Κυριακίδου.

«Τα συγκεκριμένα συστατικά, πέραν του γεγονότος ότι βρίσκονται εκτός της διατροφικής κουλτούρας των Ευρωπαίων, μπορούν να προκαλέσουν πλήθος αλλεργικών αντιδράσεων στους καταναλωτές με αλλεργίες» επισήμανε η κ. Σπυράκη και αναφέρθηκε σε τρόφιμα όπως ζύμες και μπισκότα, κάτι που ήδη ερευνάται και στο ΑΠΘ.

Δυσδιάκριτη η αναγραφή των συστατικών στα τρόφιμα

Υπογράμμισε ακόμη το πρόβλημα ότι τα συστατικά των τροφίμων αναγράφονται με δυσδιάκριτα γράμματα. «Η μόνη υποχρέωση αναγραφής της παρουσίας εντόμου εντός του καταλόγου συστατικών, συνήθως παρουσιάζεται με πολύ μικρή δυσδιάκριτη γραμματοσειρά στο πίσω μέρος των συσκευασιών».

Η επίτροπος απάντησε πως «η αναγραφή των συστατικών των τροφίμων σε εμφανές σημείο είναι υποχρεωτική».

«Τα τρόφιμα πρέπει να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις επισήμανσης του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011(κανονισμός για την ενημέρωση των καταναλωτών για τα τρόφιμα). Ο κανονισμός αυτός απαιτεί την υποχρεωτική αναγραφή όλων των συστατικών στα προσυσκευασμένα τρόφιμα και προβλέπει ότι οι υποχρεωτικές πληροφορίες για τα τρόφιμα αναγράφονται σε εμφανές σημείο κατά τρόπο ώστε να είναι ευδιάκριτες, ευανάγνωστες και, κατά περίπτωση, ανεξίτηλες. Στην περίπτωση τροφίμων που περιέχουν έντομα, η συγκεκριμένη ονομασία του εντόμου, όπως ορίζεται στους εκτελεστικούς κανονισμούς της Επιτροπής για την έγκριση, πρέπει να περιλαμβάνεται στον κατάλογο των συστατικών» σημειώνει στην απάντηση της η Επίτροπος Στέλλα Κυριακίδου.

Ακατανόητη η επιστημονική ορολογία στις συσκευασίες – Κίνδυνος για αλλεργίες

Ωστόσο, η  επιστημονική ορολογία  δεν είναι κατανοητή στους καταναλωτές.

Για παράδειγμα ποιος καταναλωτής αντιλαμβάνεται ότι  για παράδειγμα Alphitobius diaperinus σημαίνει προνύμφες Alphitobius diaperinus (μικρός αλευροσκώληκας) που μποορυν να διατεθούν κατεψυγμένες, αποξηραμένες, σε μορφή πολτού και σε μορφή σκόνης.

Πάντως, για αυτές τις νέες τροφές (Novelty Foods) η Αρχή για την ασφάλεια των Τροφίμων αναγνωρίζει ότι μπορεί να προκαλέσουν αλλεργίες. « Η EFSA κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κατανάλωση των αξιολογημένων πρωτεϊνών εντόμων μπορεί ενδεχομένως να οδηγήσει σε αλλεργικές αντιδράσεις. Αυτό μπορεί να συμβαίνει ιδιαίτερα σε άτομα με προϋπάρχουσες αλλεργίες στα καρκινοειδή, στα ακάρεα της σκόνης και σε ορισμένες περιπτώσεις στα μαλάκια. Επιπλέον, αλλεργιογόνα από την τροφή (π.χ. γλουτένη) μπορεί να καταλήξουν στο έντομο που καταναλώνεται. Ως εκ τούτου, η έγκριση αυτού του νέου τροφίμου αποσαφηνίζει το ζήτημα αυτό και θεσπίζει ειδικές απαιτήσεις επισήμανσης όσον αφορά την αλλεργιογονικότητα».

Γι΄αυτό θα πρέπει να ελέγχονται όλες οι συσκευασίες προσεκτικά από τους καταναλωτές.

Επίσης, οι εταιρείες που ζητούν έγκριση για την παραγωγή προϊόντων από έντομα καταθέτουν συγκεκριμένες μελέτες και καταγράφουν το ποσοστό των αλεύρων που θα προέρχεται από έντομα. Το ερώτημα που δεν έχει απαντηθεί είναι πως θα ελέγχονται οι παραγωγοί ότι τηρούν τις προδιαγραφές.

Ανδρέας Παναγόπουλος/ot.gr – in.gr