Λονδίνο: Καθημερινό φαινόμενο οι ελλείψεις στα σούπερ μάρκετ – Το Brexit δεν είναι άμοιρο ευθυνών

Πρώτα έλειπαν οι οδηγοί φορτηγών, μετά τα αυγά και τώρα οι ντομάτες. Ενώ η Γερμανία ξέμεινε μόνο προσωρινά από ζυμαρικά ή χαρτί τουαλέτας κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οι ελλείψεις δεν αποτελούν πλέον σπάνιο φαινόμενο στη Μεγάλη Βρετανία. Πρόσφατα εμφανίστηκαν σε πολλά ράφια λαχανικών στα βρετανικά σούπερ μάρκετ πινακίδες με την ένδειξη «Τρία κομμάτια ανά πελάτη». Οι ειδικοί ήδη εικάζουν ποια επόμενα προϊόντα θα μπορούσαν να λείψουν.

Το φθινόπωρο του 2021, τα πρατήρια καυσίμων έμειναν προσωρινά χωρίς βενζίνη. Έναν χρόνο αργότερα, τα αυγά και οι χριστουγεννιάτικες γαλοπούλες έγιναν σπάνια. Επιπλέον, υπάρχει έλλειψη εργατικού δυναμικού σε όλα τα μέτωπα, ιδίως στα επαγγέλματα παροχής υπηρεσιών και στην εστίαση. Έτσι, τώρα λείπουν και τα λαχανικά – και όχι για πρώτη φορά. Όταν τέθηκαν για πρώτη φορά σε ισχύ οι κανόνες του Brexit, υπήρχαν επίσης κενά στα ράφια.

Το Brexit επιδεινώνει τα προβλήματα

Οι λόγοι της έλλειψης είναι διάφοροι: η βενζίνη έλειπε εκείνη την εποχή κυρίως επειδή μετά το Brexit και την πανδημία δεν υπήρχαν πλέον αρκετοί οδηγοί φορτηγών για τις μεταφορές καυσίμων. Για τα αυγά και τις γαλοπούλες ευθυνόταν η γρίπη των πτηνών και η θανάτωση πολλών ζώων, ενώ οι ελλείψεις στα λαχανικά ξεκινούν από την κακή συγκομιδή λόγω δυσμενών καιρικών συνθηκών.

«Το Brexit επιδεινώνει την κατάσταση», λέει ο επικεφαλής του Γερμανοβρετανικού Βιομηχανικού και Εμπορικού Επιμελητηρίου (AHK) στο Λονδίνο, Ούλριχ Χόπε, σε συνέντευξή του στο dpa. Οι εξαγωγές στη Μεγάλη Βρετανία, επισημαίνει, έγιναν δυσκολότερες και πιο ακριβές, ενώ όταν η ζήτηση υπερβαίνει την προσφορά, άλλες χώρες έχουν την προτεραιότητα. Όσον αφορά στην έλλειψη ειδικευμένου εργατικού δυναμικού, τα εμπόδια για τους ξένους εργαζόμενους έχουν γίνει υψηλότερα λόγω των κανονισμών για τις θεωρήσεις.

Τι θα μπορούσε να λείψει στη συνέχεια

Η εμπορική ένωση British Retail Consortium θεωρεί για παράδειγμα πιθανές τις ελλείψεις σε ελαιόλαδο λόγω της κακής συγκομιδής στις περιοχές καλλιέργειας, ενώ ο οικονομολόγος Άντριου Λι, καθηγητής στη Βάδη-Βυρτεμβέργη, θεωρεί και τα εισαγόμενα τυριά ως επαπειλούμενα προϊόντα. Καθώς τα ακραία καιρικά φαινόμενα αναμένεται να αυξηθούν, οι επιπτώσεις στις αλυσίδες εφοδιασμού θα πλήξουν τη Βρετανία περισσότερο από τις χώρες της Ε.Ε., δηλώνει ο Λι στο dpa. «Η Βρετανία μπορεί τότε να είναι σε θέση να πουλήσει περισσότερο τσένταρ, αλλά είναι αμφίβολο αν αυτό μπορεί να αντισταθμίσει την απουσία εισαγωγών τυριού από την Ε.Ε. – και το εάν οι καταναλωτές θα θέλουν να τρώνε μόνο βρετανικό τυρί είναι ένα εντελώς διαφορετικό ερώτημα».

Η Εθνική Ένωση Αγροτών αναμένει επίσης ότι οι ελλείψεις σε ντομάτες και αγγούρια θα συνεχιστούν, καθώς η συγκομιδή των εγχώριων ποικιλιών επίσης αραιώνει με την πάροδο των ετών. Οι αγρότες αναμένουν ότι για αυτά τα προϊόντα, η περίοδος του 2022 θα αποδειχθεί αυτή με τη χαμηλότερη καταγεγραμμένη απόδοση, εδώ και 40 χρόνια. Η τάση είναι παρόμοια για τα αχλάδια και τις πιπεριές. «Η ασφάλεια των τροφίμων στο Ηνωμένο Βασίλειο έχει τελειώσει, η κυβέρνηση πρέπει να το λάβει σοβαρά υπόψη της», δήλωσε ο αντιπρόεδρος της ένωσης Ντέιβιντ Έξγουντ.

Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους αυτη η κατάσταση είναι απίθανο να αλλάξει στο άμεσο μέλλον – ένας από αυτούς είναι το Brexit. Ο Χόπε εκτιμά ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα πλήττεται από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής κατά 10-15% περισσότερο από τις ευρωπαϊκές χώρες. «Το Brexit έχει αυξήσει τον κίνδυνο διακοπής των αλυσίδων εφοδιασμού», λέει. Μέχρι στιγμής, η βρετανική κυβέρνηση έχει απορρίψει την ιδέα να επανενταχθεί κάποια στιγμή στην ενιαία αγορά της Ε.Ε. Τέλος, όπως προαναφέρθηκε, τα ακραία καιρικά φαινόμενα και οι ξηρασίες, απόρροια της κλιματικής αλλαγής, θα περιορίσουν με τη σειρά τους ακόμη περισσότερο τις σοδειές.

Η Γερμανία θα επηρεαστεί επίσης

Ούτε όμως η Γερμανία θα γλιτώσει από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και τις διαταραχές της παγκόσμιας αλυσίδας εφοδιασμού, που προκύπτουν για παράδειγμα από κυρώσεις ή συγκρούσεις. Όταν οι οδηγοί φορτηγών ήταν ελάχιστοι στη Βρετανία, οι βιομηχανικές ενώσεις επισήμαιναν ότι η Γερμανία είχε επίσης έλλειψη δεκάδων χιλιάδων εργαζομένων και πως αυτή θα επιδεινωνόταν. Τα πρόσθετα εμπόδια στο Ηνωμένο Βασίλειο αποκαλύπτουν απλώς σαν κάτω από μεγεθυντικό φακό τους τομείς, στους οποίους αργότερα θα υπάρξουν ελλείψεις και σε άλλες χώρες.

Πηγή: DW/ Λαρίσα Σβέντες (dpa)/ Επιμέλεια: Γιώργος Πασσάς