Τα ισπανικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία στο Λονδίνο, συμπεριλαμβανομένων των εγκαταστάσεων του πολιτιστικού ινστιτούτου της χώρας και των τραπεζικών λογαριασμών του και του κτιρίου της πρεσβείας της καταλανικής κυβέρνησης, ενδέχεται να κατασχεθούν στο πλαίσιο απόφασης διεθνούς διαιτησίας της Παγκόσμιας Τράπεζας κατά της Ισπανίας, η οποία αντιμετωπίζει αξιώσεις ύψους 2 δισεκατομμυρίων ευρώ για προγράμματα επιδότησης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, σύμφωνα με απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου του Ηνωμένου Βασιλείου από τις 27 Μαρτίου που είδε η EURACTIV.
Η ισπανική κυβέρνηση περιέκοψε ένα γενναιόδωρο πρόγραμμα επιδοτήσεων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας το 2013 για να μειώσει τις δημόσιες δαπάνες, θέτοντας σε οικονομική δυσχέρεια τους επενδυτές που βασίζονταν στα κεφάλαια για τα έργα τους.
Οι θιγόμενοι επενδυτές αγωνίστηκαν για αποζημιώσεις στο όργανο διαιτησίας της Παγκόσμιας Τράπεζας (ICSID), οι οποίες αρχικά ανέρχονταν σε 8 δισεκατομμύρια ευρώ, αλλά μειώθηκαν σε 2 δισεκατομμύρια ευρώ μετά από χρόνια δικαστικής διαμάχης.
Οι αξιώσεις υποβλήθηκαν στο πλαίσιο της Συνθήκης για τον Χάρτη της Ενέργειας, της διεθνούς σύμβασης που επιτρέπει στις εταιρείες να μηνύουν τις χώρες που την έχουν υπογράψει για αποφάσεις που επηρεάζουν τις ενεργειακές τους επενδύσεις.
Από τις 51 υφιστάμενες υποθέσεις, οι 21 έχουν επιλυθεί υπέρ των επενδυτών, ενώ άλλες 24 περιμένουν οριστική απόφαση, αναφέρει το Associated Press. Μέχρι στιγμής, η Ισπανία έχει αρνηθεί να καταβάλει εκκρεμή ποσά από υποθέσεις που έχουν επιλυθεί.
Οι αποφάσεις του ICSID μπορούν να εκτελεστούν σε οποιοδήποτε κράτος μέλος του οργανισμού διαιτησίας, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου η Blasket Renewable Investments LL καταχώρησε αποζημίωση ύψους 40 εκατομμυρίων ευρώ, την οποία η Ισπανία δεν έχει ακόμη καταβάλει.
Φρενίτιδα κατασχέσεων: Κτίρια, τραπεζικοί λογαριασμοί και επίσημα τζετ
Οι εντολές που εξέδωσε το Ανώτατο Δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου παρέχουν στην Blasket τη δυνατότητα να αποζημιωθεί με τις εγκαταστάσεις της ισπανικής πολιτιστικής πρεσβείας στο Λονδίνο (Instituto Cervantes), τους τραπεζικούς λογαριασμούς της και το κτίριο της πρεσβείας της καταλανικής κυβέρνησης.
Η δικαστική απόφαση, ωστόσο, δεν είναι οριστική και μπορεί να προσβληθεί. «Το δικαστήριο δεν απαιτεί να καταβληθεί κάποιο ποσό ακόμη, το Instituto Cervantes (ισπανική πολιτιστική πρεσβεία) έχει λάβει προθεσμία δύο μηνών για να επικαλεστεί την κρατική ασυλία», δήλωσαν πηγές από το ισπανικό υπουργείο Οικολογικής Μετάβασης στο ABC.
Το Ανώτατο Δικαστήριο είχε προηγουμένως εκδώσει παρόμοια διαταγή υπέρ των επενδυτικών εταιρειών Antin Infrastructures Luxembourg S.r.l και Antin Energia Termosolar BV, με την οποία δέσμευσε 120 εκατ. ευρώ από πληρωμή ύψους 925 εκατ. ευρώ που όφειλε να καταβάλει η London Steam-Ship Owner’s Mutual Insurance Association στην Ισπανία ως αποζημίωση για την πετρελαιοκηλίδα του πλοίου Prestige το 2003.
Οι εμπλεκόμενοι επενδυτές επεξεργάστηκαν περαιτέρω τους καταλόγους των κατασχεμένων περιουσιακών στοιχείων της Ισπανίας, στους οποίους περιλαμβάνονται βέβαια τα επίσημα αεροσκάφη Falcon της κυβέρνησης που χρησιμοποιούνται από τον πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ και τους υπουργούς του.
Το Υπουργείο Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου αρνήθηκε να σχολιάσει, καθώς «πρόκειται για τρέχουσες νομικές διαδικασίες».
Μέχρι την Ευρωπαϊκή Επιτροπή;
Η ισπανική κυβέρνηση αρνήθηκε να καταβάλει οποιαδήποτε εκκρεμή αποζημίωση με το επιχείρημα ότι οι πληρωμές «ενδέχεται να είναι αντίθετες με το δίκαιο της ΕΕ και να συνιστούν παράνομη κρατική ενίσχυση», δήλωσε εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικολογικής Μετάβασης.
Η κυβέρνηση αναμένει ψήφισμα από την Επιτροπή προτού προχωρήσει σε οποιαδήποτε πληρωμή, μια τυπική διαδικασία σύμφωνα με το δίκαιο της ΕΕ.
Η Επιτροπή χαρακτήρισε προκαταρκτικά την πληρωμή της Antin ως παράνομη κρατική ενίσχυση τον Ιούλιο του 2021, σύμφωνα με επιστολή της Επιτροπής προς την Ισπανία και την Antin που είδε η EURACTIV. Ωστόσο, η επιστολή καλεί επίσης τα δύο μέρη να παράσχουν επιχειρήματα για τη διαμόρφωση της τελικής απόφασης, η οποία δεν έχει ακόμη ληφθεί.
Η δικηγορική εταιρεία Kobre & Kim, που εκπροσωπεί την Antin μεταξύ άλλων επενδυτών, υπέβαλε καταγγελία στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή κατηγορώντας μέλη της νομικής υπηρεσίας της Επιτροπής, με επικεφαλής τον Ισπανό Ντανιέλ Καλέγια Κρέσπο, για μεροληψία και σύγκρουση συμφερόντων υπέρ της Ισπανίας.
Στην καταγγελία, οι επενδυτές υποστηρίζουν ότι η νομική υπηρεσία της Επιτροπής υποστηρίζει την Ισπανία σε διαδικασίες, ενώ υποτίθεται ότι διεξάγει ανεξάρτητη έρευνα για τις κρατικές ενισχύσεις.
Τον Ιανουάριο, το Ανώτατο Δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου εμπόδισε την Επιτροπή να συμμετάσχει στην υπόθεση Antin, υποστηρίζοντας ότι η Επιτροπή «αποδεδειγμένα δεν είναι ουδέτερη», αναφέρουν οι Financial Times.
Η καταγγελία του Διαμεσολαβητή έκλεισε στις αρχές Μαρτίου επειδή «ο καταγγέλλων δεν είχε απευθυνθεί πρώτα στην Επιτροπή με το θέμα του», δήλωσε εκπρόσωπος του Διαμεσολαβητή στη EURACTIV.
Η Επιτροπή δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό μέχρι τη στιγμή της δημοσίευσης.
«Η ΕΕ σκάβει μόνη της το λάκκο της»
Η μάχη αυτή έρχεται καθώς η ΕΕ προσπαθεί να αντισταθμίσει τις επιπτώσεις του αμερικανικού νόμου για τη μείωση του πληθωρισμού, ενός πακέτου επιδοτήσεων για ηλεκτρικά οχήματα, μπαταρίες και έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, που ενδέχεται να παρεμποδίσει τις πράσινες επενδύσεις στην ΕΕ.
Οι επενδυτές πράσινης ενέργειας υποστηρίζουν ότι φοβούνται για την ασφάλεια των επενδύσεων στη χώρα λόγω της έλλειψης ασφάλειας δικαίου, καθώς η Ισπανία αρνείται να πληρώσει τις αποζημείωσεις που αποφάσισε η διαιτησία. Αυτό ξεκάθαρα υπονομεύει τις προσπάθειες για στροφή προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
«Αν δούμε τη γενικότερη εικόνα, η ΕΕ σκάβει μόνη της το λάκκο της υποστηρίζοντας την Ισπανία σε αυτό [την αποφυγή πληρωμών διαιτησίας]», δήλωσε στο Associated Press ο καθηγητής δρ Νίκος Λαβράνος, ειδικός σε θέματα δικαίου της ΕΕ και επενδυτικής διαιτησίας με έδρα την Ολλανδία.
«Δεν μπορείς να εμπιστευτείς ότι μπορούν να τηρήσουν τις συμφωνίες τους, οπότε νομίζω ότι κλονίζεις την εμπιστοσύνη των επενδυτών», πρόσθεσε.
Το σχόλιο σας